48 nhà máy điện bắt đầu chào giá cạnh tranh
Ngọc Lan
(TBKTSG Online) – Kể từ hôm qua, ngày 1-7, khi thị trường phát điện cạnh tranh thí điểm chính thức đi vào hoạt động, đã có 48 trong số 73 nhà máy điện có công suất lớn hơn 30MW sẽ trực tiếp chào giá trên thị trường.
>> Chính thức khởi động thị trường điện cạnh tranh
Theo tin từ Cục điều tiết điện lực,số các nhà máy bắt đầu tham gia chào giá trên thị trường chiếm khoảng 61% công suất toàn hệ thống điện. Các nhà máy BOT Phú Mỹ 3 và Phú Mỹ 2.2 sẽ do Công ty mua bán điện chào giá thay để đảm bảo sự bảo lãnh của chính phủ và trách nhiệm thanh toán. Các nhà máy thủy điện chiến lược đa mục tiêu như Hòa Bình, Sơn La, Yaly không tham gia chào giá trên thị trường và được vận hành trên cơ sở phối hợp tối ưu giữa chức năng phát điện với các nhiệm vụ xã hội như chống lũ, tưới tiêu. Dự kiến đến cuối năm nay, sẽ có 55 nhà máy tham gia chào giá trên thị trường.
Thị trường phát điện cạnh tranh (2005-2014) là bước đi đầu tiên trong lộ trình phát triển thị trường điện tại Việt Nam. Các cơ chế vận hành của thị trường được Bộ Công thương xây dựng trên cơ sở tạo ra sự cạnh tranh, minh bạch, phải đảm bảo tính liên tục, chất lượng và mức giá hợp lý cho người sử dụng. Cơ chế vận hành này cũng huy động các nguồn điện theo cơ chế chào giá theo chi phí. Nguyên tắc huy động từ các nhà máy chào giá thấp đến cao cho đến khi đáp ứng đủ nhu cầu điện toàn hệ thống.
Việc thanh toán điện cho các nhà máy cũng theo hai cách: 95% sản lượng điện được thanh toán theo hợp đồng giữa các nhà máy điện với công ty mua bán điện, 5% sản lượng còn lại sẽ được thanh toán theo giá thị trường từng giờ. Tỉ lệ điện năng thanh toán theo hợp đồng sẽ được xem xét, điều chỉnh hàng năm trên cơ sở đánh giá hiệu quả vận hành của thị trường và nâng cao tính cạnh tranh. Riêng giá thị trường được xác định là mức giá trên cơ sở chào của các nhà máy điện ở thời điểm giao ngay của khâu phát điện. Còn giá bán lẻ điện vẫn do nhà nước quản lý.
Thị trường phát điện cạnh tranh thí điểm là bước chuẩn bị cho thị trường phát điện cạnh tranh hoàn chỉnh và sẽ bắt đầu bằng các giai đoạn sau: 1/Giai đoạn 1: chào giá, xếp lịch và tính toán thanh toán nhưng việc vận hành điều độ và thanh toán thực tế vẫn áp dụng như hiện tại./2 Giai đoạn 2: chào giá, lập lịch và huy động thực tế theo bản chào và thanh toán theo thị trường nhưng không thanh toán theo giá thị trường mà toàn bộ sản lượng điện năng được thanh toán theo giá hợp đồng. 3/Giai đoạn 3: chào giá,lập lịch và huy động thực tế theo bản chào, tính toán theo thị trường và từng bước thực hiện thanh toán theo thị trường đối với các đơn vị phát điện có đầy đủ điều kiện.
Cục điều tiết điện lực nhấn mạnh là dù các hợp đồng chào giá, mua bán giữa các nhà máy điện với Công ty mua bán điện trên thị trường diễn ra như thế nào thì trong giai đoạn thí điểm, người tiêu dùng cũng vẫn chỉ trả tiền điện như biểu giá nhà nước quy định.
