Bà Aung San Suu Kyi có thể làm Tổng thống Myanmar
Chánh Tài
 |
| Bà Aung San Suu Kyi, Chủ tịch đảng NLD đến dự một cuộc họp ở quốc hội Myanmar vào hôm 4-2. Ảnh: EPA |
(TBKTSG Online) – Các cuộc đàm phán giữa đảng Liên đoàn quốc gia vì dân chủ (NLD) và phe quân đội Myanmar đang mở ra triển vọng để bà Aung San Suu Kyi, Chủ tịch đảng NLD, chính thức ngồi vào ghế Tổng thống Myanmar.
Báo The New York Times ngày 5-2 dẫn hai nguồn tin cấp cao của đảng NLD cho biết đảng NLD – nắm đa số ghế tại Quốc hội Myanmar – đã ngỏ ý sẽ trao cho một số chức vụ cấp cao trong chính phủ cho quân đội như là một phần của thỏa thuận đổi lấy việc quân đội ủng hộ bà Suu Kyi chính thức ngồi vào ghế tổng thống.
Thông tin chính xác của cuộc thương lượng vẫn chưa hé lộ và hai quan chức trên phát biểu với điều kiện ẩn danh vì theo lời của một người trong số họ, “đây là thời điểm rất nhạy cảm”.
Bà Aung San Suu Kyi đã dẫn dắt đảng NLD giành thắng lợi áp đảo trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11 năm ngoái, qua đó, chấm dứt 5 thập kỷ cầm quyền của quân đội.
Tuy nhiên, hiến pháp Myanmar, do quân đội viết ra, đã cản trở bà Suu Kyi lên làm tổng thống với điều khoản cấm công dân Myanmar có người hôn phối và con cái mang quốc tịch nước ngoài làm tổng thống. Bà Suu Kyi có người chồng quá cố và hai con trai mang quốc tịch Anh. Hiến pháp Myanmar chỉ có thể được sửa đổi nếu quân đội ủng hộ.
Quan hệ giữa bà Suu Kyi, một cựu tù chính trị và quân đội được xem điểm mấu chốt để bảo đảm chính phủ mới của bà hoạt động hiệu quả.
Bà Suu Kyi từ lâu đã muốn giữ vai trò tổng thống và đã vận động sửa đổi hiến pháp. Trong cuộc vận động tranh cử, bà nói đảng NLD sẽ bầu ra một tổng thống danh nghĩa, làm việc dưới sự chỉ đạo của bà và đặt bà vào vị thế “trên cả tổng thống”. Tuy nhiên, giờ đây các thành viên của đảng NLD cho biết họ hy vọng bà có thể đường hoàng ngồi vào ghế tổng thống.
Ông U Zaw Htay, một thành viên của ban chuyển tiếp chính phủ, nói: “Các cuộc thương lượng đang được thực hiện thông qua những nhân vật trung gian”. Một trong những người đứng ra sắp xếp các cuộc thương lượng là ông Thura Shwe Mann, cựu Chủ tịch Hạ viện Myanmar. Mặc dù là một quan cấp cao trong bộ máy cầm quyền cũ nhưng ông Thura Shwe Mann đã quay sang ủng hộ bà Suu Ki.
Một quan chức cấp cao của NLD cho biết đảng này đang xem xét nhường các chức vụ thủ hiến ở ba địa phương quan trọng gồm vùng Yangon, bang Rakhine và bang Shan cho quân đội. Yangon là trung tâm tài chính của Myanmar, trong khi Rakhine và Shan là hai bang bất ổn nhất và có sự hiện diện lớn của quân đội.
Các thành viên của đảng NLD tỏ ra lạc quan về khả năng trở thành tổng thống của bà Suu Kyi. Ông U Tin Oo, người đồng sáng lập NLD, cho rằng bà Suu Kyi “chắc chắn trở thành tổng thống”. Tuy nhiên, đầu tuần này, báo Myawaddy thuộc quân đội Myanmar đăng bài xã luận nói rằng sửa hiến pháp là chống lại “lợi ích quốc gia”.
