Bầu Đức ngày trở lại

(KTSG) – Đã rất lâu rồi mới thấy khuôn mặt ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức), Chủ tịch tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAG) như giãn ra, tươi tắn, dường như ít vết nhăn hơn và hồ hởi nói cười với cánh báo chí trong Lễ ra mắt sản phẩm Bapi heo ăn chuối. Ông thông báo ngay, đại khái tổng nợ của tập đoàn còn 8.000 tỉ đồng.

• Bầu Đức và tỉ phú Trần Bá Dương sẽ thỏa thuận giải quyết khúc mắc về nợ
• Cổ đông HAGL lo lắng với tin đồn hủy niêm yết cổ phiếu

Ông Đức tự nhận so với tổng nợ thời đỉnh cao 28.000 tỉ đồng, nợ của HAG đã giảm nhiều. Quan trọng hơn, HAG đang có dòng tiền về ổn định hàng tháng nhờ bán chuối, nuôi heo.

Bapi, như giải thích của bầu Đức, là tên ghép tiếng Anh giữa banana (quả chuối) và pig (con heo). Heo ăn chuối thực ra không có gì mới. Từ xa xưa, nông dân đã thái nhỏ thân cây chuối làm thức ăn cho heo, gà. Nhưng heo ăn chuối của Bapi hơi khác. Chuối xuất khẩu được chọn lựa cẩn thận theo yêu cầu chất lượng, kiểm dịch của bên mua. Những quả chuối kém chất lượng được đưa vào thái nhỏ, nghiền nát, trộn với cám, các nguyên liệu khác làm thức ăn cho heo. Heo ăn chuối của Bapi, vì thế, là ăn quả chuối, không phải thân cây chuối.

Rút kinh nghiệm về quản trị doanh nghiệp, các cổ đông lớn của Bapi, ngoài bầu Đức, là những người đã có nhiều năm công tác trong các lĩnh vực dược phẩm, thực phẩm, chế biến và kinh doanh tiếp thị. Ông Đinh Văn Lộc, Tổng giám đốc Bapi, là người đã từng mười mấy năm lăn lộn trong ngành dược phẩm. Kinh nghiệm tích lũy từ ngành dược giúp ông thử nghiệm và tạo ra một công thức riêng về thức ăn cho heo Bapi.

Sát cánh cùng ông Lộc ở Bapi là ông Trần Văn Dai, kỹ sư nông nghiệp, chuyên gia dinh dưỡng, đã từng làm việc cho tập đoàn CP Group Thái Lan và doanh nghiệp chăn nuôi của Hòa Phát. Hiện HAG có 700.000 con heo và đang thử nghiệm nuôi 100.000 con gà “đi bộ”. Theo ông Dai, gà đi bộ của HAG thả rông trong vườn chuối, thời gian nuôi 6 tháng, dài hơn mức 3-4 tháng của nông dân. Trong trường hợp thử nghiệm nuôi gà thành công, Bapi sẽ phát triển mạnh mảng này.

HAG về quy mô doanh nghiệp đang thu nhỏ lại và làm ăn căn cơ theo hướng làm đến đâu, chắc đến đó. Tôi hỏi bầu Đức liệu trong tâm tưởng ông còn lưu lại một góc giấc mơ nào về những đồn điền cao su, dầu cọ hàng chục ngàn héc ta mà ông đã đổ vào đó thời gian, công sức, tiền bạc và cả kinh nghiệm xương máu của đời doanh nhân. Ông không giấu giếm nó vẫn còn len lỏi đâu đó, phảng phất trong những giây phút tĩnh lặng khi ông nghĩ về quá khứ, về sự may mắn và không may mắn.

Ông nhận ra trong kinh doanh, thời điểm bắt đầu một cuộc hành trình mới có ý nghĩa sống còn. Chỉ đến khi thất bại, nếm trải những nỗi đau của doanh nhân, ông thấm thía và học được bài học kinh doanh trên chính sự chưa thành công của mình.

Mười năm trước, khi quyết định rời bỏ mảng bất động sản vào đúng đáy khủng hoảng của lĩnh vực này năm 2012 để bước chân vào làm nông nghiệp, bầu Đức chưa thể lĩnh hội rằng cao su, cà phê, hạt tiêu, dầu cọ… những loại hàng hóa nông sản chịu tác động của tính chu kỳ, đầu cơ và đầu tư trên thị trường quốc tế còn dữ dội hơn thị trường đất đai Việt Nam.

Giá một căn hộ nhà phố, biệt thự, đất liền thổ… có thể giảm một nửa so với đỉnh và đóng băng, chưa là gì so với giá nông sản rớt 70-80% và nông sản không thể bảo quản lâu dài như căn hộ, chờ cơ hội tiếp theo. Thị trường nông sản thế giới là nơi tập trung các tay tài phiệt thượng hạng, giàu tiềm lực tài chính. Những nước xuất khẩu nông sản như Thái Lan, Malaysia, Indonesia… đều chịu sự chi phối của thị trường quốc tế.

Trong khủng hoảng, bầu Đức lại đi vay vốn ngắn hạn để đầu tư dài hạn. Sự sai lầm này ông cũng phải trả giá. Nếu năm 2012 vẫn tiếp tục gắn bó với bất động sản, có lẽ HAG đã không lao sâu xuống dốc như với cây cao su. Giả thiết vẫn chỉ là giả thiết! Bầu Đức khẳng định nếu bây giờ có thể quay ngược bánh xe thời gian, ông vẫn sẽ không chọn bất động sản nữa.

Những nông trại chuối, heo, gà của bầu Đức trên đất Gia Lai đang mang đến cho ông sự bình yên và thanh thản sau những năm tháng sóng gió của doanh nhân. Ông nói vẫn làm việc cật lực và sẽ trả ngân hàng đến đồng nợ cuối cùng. Đối với doanh nhân, điều kiện cần và đủ phải chăng không chỉ là nghị lực, ý chí, khát vọng làm giàu cho bản thân, gia đình, cho xã hội, mà còn là biết đứng dậy, trụ lại và bước tới để vượt qua chông gai trên con đường đầy thử thách.

Không nhụt chí vì vấp ngã, ngày trở về làm một doanh nghiệp “không còn vay nợ” đối với bầu Đức và HAG có lẽ đang rất gần.