Bộ Công Thương: chậm thoái vốn ở Habeco liên quan đến hợp đồng với Carlsberg

Bộ Công Thương: chậm thoái vốn ở Habeco liên quan đến hợp đồng với Carlsberg

M. Đức ghi

(TBKTSG Online) – Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải hôm 2-6 cho biết, vướng mắc lớn nhất hiện nay trong thoái vốn ở Habeco là liên quan đến hợp đồng đã ký kết với Carlsberg. Khi thực hiện thoái vốn thì phải ưu tiên cho Carlsberg trong việc mua cổ phần của Nhà nước.

Dây chuyền sản xuất tại một nhà máy của Habeco. Ảnh: habeco.com.vn

Tại cuộc họp báo Chính phủ chiều 2-6, trả lời câu hỏi của phóng viên báo Thanh Niên về việc tại sao công tác thoái vốn ở Habeco bị chững lại, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết:

“Chủ trương thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp có vốn của nhà nước là chủ trương nhất quán và thường xuyên từ Thủ tướng cho đến các lãnh đạo của Chính phủ. Hiện nay, cũng có một số lý do, nguyên nhân dẫn đến việc thoái vốn không được theo kế hoạch và không được như kỳ vọng.

Thứ nhất là rất nhiều chính sách hiện nay chưa đồng bộ, cho nên khi thực hiện việc thoái vốn, còn có những vướng mắc nhất định. 

Thứ hai, là quan điểm của các cơ quan về một vấn đề nhiều khi cũng còn có những khác nhau.

Thứ ba, cũng là ý kiến chủ quan của tôi, có thể một số cơ quan, kể cả bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt trong việc cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp theo đúng chỉ đạo, đặc biệt là của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.

Liên quan đến Công ty Rượu Bia Nước giải khát Hà Nội (Habeco), điểm vướng mắc lớn nhất hiện nay là hợp đồng đã ký kết với Carlsberg. Khi chúng ta thực hiện thoái vốn thì đầu tiên phải ưu tiên cam kết giữa hai doanh nghiệp Habeco và Carlsberg, phải ưu tiên họ trước trong việc mua cổ phần của Nhà nước.

Đây là vấn đề mà Bộ Công Thương đã phải lập ra một tổ công tác, trực tiếp do một lãnh đạo của Bộ phụ trách với sự tham dự của nhiều đơn vị của bộ. Chúng tôi cũng đã thực hiện và thường xuyên báo cáo cập nhật vấn đề này với Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng trực tiếp phụ trách vấn đề thoái vốn và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. Chúng tôi cũng hy vọng trong thời gian sớm nhất đối với doanh nghiệp này cũng như các doanh nghiệp khác mà ngành công thương đang phải thực hiện, sẽ thực hiện theo chỉ đạo và lộ trình thoái vốn cũng như cổ phần hóa mà Thủ tướng Chính phủ cũng như Ban Chỉ đạo đã giao”.

VTV24: Mới đây, Bộ Công Thương có ý định xin rút nhà máy thép Việt Trung ra khỏi danh sách 12 đại dự án thua lỗ nghìn tỉ của Bộ. Vậy xin Bộ cho biết các tiêu chí như thế nào thì sẽ được rút ra khỏi danh sách này và tình hình sản xuất, kinh doanh hiện nay của Nhà máy thép Việt Trung như thế nào?

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Đối với dự án Việt Trung, đây là dự án với sự điều hành, chỉ đạo trực tiếp và hết sức cụ thể và sự nỗ lực cố gắng của các bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương và Tập đoàn Thép Việt Nam VNSteel. Kết quả có thể nói là tương đối phấn khởi: Trong năm 2017, đã đạt được lãi 411 tỉ đồng. Và 5 tháng đầu năm của 2018 đã đạt được lãi khoảng gần 500 tỉ đồng.

Phóng viên có hỏi là tiêu chí nào thì chúng ta thấy rằng các dự án tồn đọng là dự án thua lỗ rất trầm trọng. Bây giờ chúng ta có một dự án bắt đầu có lãi thì chính các doanh nghiệp cũng mong muốn được ra khỏi các danh sách thua lỗ, mặc dù năm 2017 chỉ lãi được khoảng 411 tỉ và 5 tháng đầu năm lãi được khoảng 500 tỉ.

Nhưng quan trọng nhất, nếu ra khỏi được danh sách các dự án thua lỗ thì ít nhất các bạn hàng cũng nhìn nhận như là một doanh nghiệp bình thường.

Thứ hai là các ngân hàng cũng nhìn nhận như một doanh nghiệp lành mạnh, bình thường và có thể tiếp cận tốt hơn với nguồn vốn bình đẳng, giống như các doanh nghiệp bình thường khác. Chúng tôi nghĩ rằng đây là một mong muốn hết sức chính đáng của các doanh nghiệp. Về mặt chủ trương, chúng tôi ủng hộ và sẽ có đề xuất với đồng chí Trưởng ban về xử lý các dự án tồn đọng của ngành công thương.

VTV 24: Liên quan đến 21 dự án chậm tiến độ hơn 10 năm tại Phan Thiết của tỉnh Bình Thuận thì hiện nay tình trạng chậm tiến độ đã diễn ra quá lâu khiến cho bộ mặt của tỉnh không được đẹp. Những dự án này đã nằm trong nguy cơ bị thu hồi rất lâu nhưng hiện nay vẫn chưa thu hồi, vậy trong thời gian tới có phương án nào để giải quyết không?

Thứ trưởng Bộ Kế hoãch và Đầu tư Lê Quang Mạnh: Liên quan đến 21 dự án chậm tiến độ tại Phan Thiết, Bình Thuận, về mặt cơ sở pháp lý, Luật Đầu tư quy định đối với các dự án không triển khai theo thời gian quy định thì hoàn toàn có cơ sở pháp lý để UBND tỉnh Bình Thuận có thể thu hồi các dự án này.

Tuy nhiên, nếu cụ thể là liên quan đến các dự án khai thác titan tại Bình Thuận mà hiện nay do khó khăn về thị trường titan (giá không tốt) nên triển khai các dự án không theo đúng được kỳ vọng của các nhà đầu tư. Vừa rồi UBND tỉnh Bình Thuận cũng có đề xuất lên Thủ tướng Chính phủ xem xét có phương án tổng thể xử lý các dự án này.

Hiện nay Thủ tướng đã quyết liệt giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và Bộ Công Thương rà soát lại, có một phương án phù hợp với bối cảnh chúng ta hiện nay để phát triển du lịch trong thời gian ngắn hạn hoặc trung hạn. Trước mắt các mỏ titan sẽ được chôn lấp lại để đảm bảo cảnh quan môi trường cũng như trong tương lai dài hạn chúng ta có một thị trường tốt hơn. Nguồn khoáng sản ở đây rất lớn, có thể gọi là tài nguyên chúng ta để dành cho tương lai.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Tỉnh Bình Thuận cũng đã có báo cáo với Thủ tướng Chính phủ. Trước hết có vấn đề là trước kia theo quy hoạch mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt. Như vậy một số các doanh nghiệp đã được các cơ quan, ví dụ như Bộ TN&MT, Bộ Công Thương, rồi UBND của tỉnh Bình Thuận giao theo đúng thẩm quyền đầu tư vào các dự án khai thác titan; có những doanh nghiệp đã đầu tư hơn chục năm nay.

Tuy nhiên, vừa qua giá titan ở mức thấp, không được như kỳ vọng của các doanh nghiệp đầu tư nên một số doanh nghiệp chưa đi sâu vào khai thác. Việc đó cũng liên quan đến một số doanh nghiệp muốn tăng cường đầu tư vào các công nghệ cao để có thể chế biến titan chứ không phải chỉ xuất khẩu titan dạng sỉ sang các nước.

Vừa qua, tỉnh Bình Thuận cũng đã có đề xuất là trong lúc các doanh nghiệp titan chưa khai thác thì đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ liên quan cho phép tỉnh Bình Thuận đưa phần khai thác đó vào dự trữ quốc gia về tài nguyên, ở đây trực tiếp là quặng titan, để có thể sử dụng trước mắt vào một số mục đích khác, ví dụ như là năng lượng tái tạo, điện mặt trời, điện gió và các dự án khác.

Về việc này, Bộ Công Thương và Bộ TN&MT cũng đã có ý kiến. Về phía Bộ Công Thương, chúng tôi ủng hộ việc những dự án nào chưa được cấp cho các doanh nghiệp thì có thể đưa vào dự trữ quốc gia và sau đó có thể sử dụng những diện tích đó để phục vụ những mục đích như tôi vừa nói, có thể về năng lượng tái tạo, có thể về du lịch, trong một thời hạn nhất định, thậm chí đến 30-50 năm.

Còn những diện tích đã cấp cho các doanh nghiệp thì trước hết chúng ta phải ưu tiên cho những doanh nghiệp mong muốn được chuyển đổi mục đích đầu tư, ví dụ như sang làm năng lượng tái tạo, điện mặt trời, điện gió hoặc là du lịch. Trong trường hợp họ không có nhu cầu đầu tư vào mục đích khác thì những doanh nghiệp có nhu cầu phải trực tiếp đàm phán và phải có những bồi hoàn thỏa đáng với những doanh nghiệp đã được cấp phép đầu tư, đặc biệt là họ đã phải bỏ những kinh phí, chi phí, kể cả cơ hội đầu tư trong suốt một thời gian dài, thậm chí hơn một chục năm, để tránh việc khiếu kiện kéo dài, khiếu kiện đông người, đối với việc không đảm bảo lợi ích cho những doanh nghiệp đã đầu tư trước đó.

Báo Tiền Phong: Vừa qua dư luận rất băn khoăn về câu chuyện dự án Sào Khê ở Ninh Bình tăng 36 lần tổng vốn đầu tư. Trên diễn đàn Quốc hội nhiều đại biểu cũng đề nghị thanh tra dự án để rõ ràng, công khai, minh bạch. Xin hỏi đại diện lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhìn nhận như thế nào về việc tăng 36 lần như thế? Bộ có dự kiến thanh tra để minh bạch hay không?

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lê Quang Mạnh: Chúng ta đều biết quá trình triển khai các dự án đầu tư, đặc biệt là những dự án kéo dài thời gian thực hiện thì cũng bị tăng tổng vốn đầu tư do nhiều nguyên nhân. Đối với dự án này, nguyên nhân là do thay đổi về mục tiêu, nhiệm vụ cũng như quy mô của dự án. Quá trình thực hiện kéo dài rất lâu và trong quá trình triển khai thực hiện cũng đã có rất nhiều đoàn thanh tra kiểm tra như thanh tra Bộ Tài chính (2005), Thanh tra Chính phủ (2012), Kiểm toán Nhà nước (2017).

Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao là cơ quan đầu mối, chúng tôi đã yêu cầu lãnh đạo tỉnh Ninh Bình có báo cáo chi tiết về quá trình triển khai dự án này cũng như quá trình thực hiện. Trên cơ sở báo cáo chi tiết đó, chúng tôi xem xét có cần thiết phải thanh tra, kiểm tra một cách cụ thể, chi tiết hay không để có kiến nghị phù hợp.