(KTSG Online)- Chính phủ đánh giá vụ việc vi phạm của Công ty cổ phần công nghệ Việt Á là vụ việc vi phạm pháp luật nghiêm trọng về mua sắm, đấu thầu và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi hành công vụ. Còn Bộ Y tế cho rằng, theo báo cáo của Học viện Quân y, bộ kit được sản xuất tại cơ sở có hệ thống quản lý được chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn ISO 13485:2016.
Các vấn đề về vụ việc mua bán kit xét nghiệm tại công ty Việt Á là một nội dung trong báo cáo về tình hình phòng chống dịch bệnh Covid 19, ứng phó với biến thể mới Omicron và việc lãnh đạo, chỉ đạo, xử lý, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong công tác phòng chống dịch được Chính phủ gửi đến Quốc hội hôm 5-1.
Thừa ủy quyền của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã gửi báo cáo nói trên đến Quốc hội. Theo báo cáo, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với các đơn vị triển khai nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia, trong đó có nhiệm vụ nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và Realtime -PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV) do Học viện Quân y là đơn vị chủ trì và Công ty cổ phần công nghệ Việt Á là đơn vị phối hợp thực hiện.
Đề tài đã được Hội đồng đánh giá nghiệm thu giai đoạn 1 do Bộ Khoa học và Công nghệ thành lập họp ngày 3-3-2020, toàn bộ 8/8 chuyên gia và nhà khoa học là thành viên hội đồng nhất trí kiến nghị Bộ Y tế xem xét cấp phép sử dụng.
Sau khi nhận được hồ sơ đăng ký cấp số lưu hành của Công ty Việt Á về việc cấp phép sử dụng kit xét nghiệm phát hiện chủng mới của virus corona (SARS-CoV-2) trong điều kiện phòng, chống dịch khẩn cấp, Bộ Y tế (Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế) đã có văn bản hướng dẫn công ty nộp bổ sung hồ sơ đăng ký.
Vẫn theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, căn cứ kiến nghị của Hội đồng đánh giá, nghiệm thu của Bộ Khoa học và Công nghệ nêu trên, kết quả kiểm định độc lập của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Hội đồng tư vấn cấp số lưu hành sinh phẩm chẩn đoán in vitro (sử dụng trong phòng xét nghiệm) của Bộ Y tế đã họp xem xét và thống nhất đề nghị Bộ Y tế cấp phép lưu hành tạm thời trong thời gian 6 tháng phục vụ xét nghiệm sàng lọc để đáp ứng yêu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch.
Bộ Y tế dẫn theo báo cáo của Học viện Quân y cho rằng bộ kit được sản xuất tại cơ sở có hệ thống quản lý được chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn ISO 13485:2016. Các tiêu chuẩn của bộ kit đã được kiểm định độc lập tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Bộ Y tế. Kết quả kiểm định sau khi sử dụng 5 loại thiết bị phổ biến ở các cơ sở y tế đều cho kết quả chính xác 100% tại tất cả các thiết bị và tất cả các lần thử nghiệm.
Vẫn theo báo cáo thì sau khi được cấp phép tạm thời, Công ty Việt Á tiếp tục nộp hồ sơ đề nghị được đăng ký lưu hành chính thức. Căn cứ ý kiến của 3 nhóm chuyên gia thẩm định hồ sơ về pháp lý, hồ sơ về chất lượng và hồ sơ về hiệu quả chẩn đoán, Bộ Y tế (Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế) đã yêu cầu và Công ty Việt Á bổ sung hồ sơ.
Hội đồng tư vấn đã họp đánh giá và kiến nghị Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành. Ngày 4-12-2020, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 5071/QD-BYT về việc cấp số lưu hành đối với sản phẩm “LightPower SARS-CoV-2 Ist RT- rPCR” của Công ty Việt Á và sản phẩm “One-Step RT-PCR covid-19 Kit Thai Duong Multiplex-3 target genes Version 1.0” của Công ty Sao Thái Dương , số lưu hành của cả hai công ty này có giá trị 5 năm kể từ ngày cấp. Theo báo cáo của Học viện Quân y (đơn vị tổ chức chủ trì nhiệm vụ), học viện tiếp tục có các đánh giá đến tháng 10-2021.
Chính phủ đánh giá, vụ việc vi phạm của Công ty Việt Á là vụ việc vi phạm pháp luật nghiêm trọng đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an tiến hành điều tra và khởi tố các cá nhân vi phạm. Công ty cổ phần công nghệ Việt Á đã lợi dụng tình trạng dịch bệnh để trục lợi, đồng thời một số cá nhân đã vi phạm các quy định trong tổ chức thực hiện mua sắm, đấu thầu và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Vụ án đã được Ban Chỉ đạo Trung ương phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đưa vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi. Thủ tướng Chinh phủ đã có các văn bản chỉ đạo tiến hành điều tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật, lợi dụng dịch bệnh đế trục lợi
Hiện Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ đang rà soát toàn bộ quá trình nghiên cứu, nghiệm thu, chuyển giao, cấp phép, quản lý giả… để phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra và điều tra của các cơ quan chức năng, làm rõ các sai phạm và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm.
Thất bại lớn nhất của vụ việc Việt Á không chỉ là tiền bạc mà là lòng tin. Người làm khoa học thì phải luôn trung thành với tôn chỉ sự thật khách quan trung thực. Người làm quản lý thì phải dĩ công vi thượng (lời đại tướng Võ Nguyên Giáp). Người kinh doanh thì phải biết đồng tiền là quan trọng nhưng không phải là tất cả. Khủng hoảng lòng tin là rất nghiêm trọng, đặc biệt là khi nó được bào chữa bằng chính những con người không đáng tin.
Trích dẫn: Ở bất cứ đất nước nào mà tài năng và đức hạnh không có sự tiến bộ, tiền bạc sẽ là thần thánh. Người dân hoặc có tiền hoặc khiến người khác tin rằng mình có tiền. Sự giàu sang sẽ là đức hạnh cao quý nhất, nghèo khó là sự xấu xa thấp hèn nhất. Người có tiền sẽ thể hiện điều đó theo mọi cách có thể. Nếu sự phô trương đó không vượt qua tài sản của họ, mọi thứ vẫn ổn. Nhưng nếu sự phô trương đó vượt qua tài sản của họ, họ sẽ hủy diệt chính mình. Trong đất nước ấy, những cơ đồ lớn nhất sẽ biến mất trong nháy mắt. Người không có tiền sẽ tự hủy diệt mình trong nỗ lực tuyệt vọng để che giấu sự nghèo khó. Đó cũng là một sự sung túc: dấu hiệu giàu sang bên ngoài cho số ít, mặt nạ che sự nghèo khó cho số đông, và nguồn tha hóa cho tất cả (Denis Diderot)