Các startup Trung Quốc chới với trong thời dịch bệnh
Khánh Lan
(TBKTSG Online) – Các startup Trung Quốc buộc phải sa thải nhân viên hoặc giảm lương của họ giữa lúc đang cạn tiền mặt và các thương vụ góp vốn, các cuộc gặp gỡ với các nhà đầu tư tiềm năng bị đình hoãn do nỗi lo sợ Covid-19.
Mỹ cảnh báo đại dịch toàn cầu, phố Wall lao dốc ngày thứ hai liên tiếp
Các phố người Hoa trên thế giới vắng tanh vì nỗi sợ Covid-19
 |
| Tính từ đầu năm đến ngày 24-2, số thương vụ đầu tư vốn mạo hiểm (cột màu xanh nhạt) ở Trung Quốc giảm 64% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi đó, giá trị vốn huy động được (đường màu xanh đậm) giảm 66%, theo dữ liệu của Preqin. Ảnh: Financial Times |
Hoạt động gọi vốn bị đình trệ
Cộng đồng khởi nghiệp năng động nhưng dễ vỡ của Trung Quốc vốn đã chịu áp lực lớn do nguồn vốn trên thị trường bị thu hẹp bắt đầu từ năm ngoái khi cơn bùng nổ đầu tư mạo hiểm thoái trào.
Giờ đây, nhiều startup ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới lại bị giáng một đòn nặng nề do nỗi sợ dịch Covid-19 khiến các cuộc gặp gỡ đối với các nhà đầu tư tiềm năng bị đình hoãn.
“Rất nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm thực sự đã dừng đề xuất những thương vụ mới của các startup vì họ không thể gặp mặt trực tiếp và cảm nhận những người sáng lập startup”, Zhao Chen, đối tác quản lý ở Công ty tư vấn và hỗ trợ khởi nghiệp Plug & Play China, nói.
Ông cho biết một số nhà đầu tư cam kết rót tiền cho các startup và đã ký thỏa thuận trước khi dịch Covid-19 xảy ra nhưng hiện nay, họ đình hoãn thực hiện các thương vụ này.
Ông nói: “Việc đánh giá một startup trong điều kiện bình thường rất khác với việc đánh giá công ty đó trong thời điểm thảm họa dịch này hoặc sau thảm họa. Họ (các nhà đầu tư) cần đánh giá lại công ty, đánh giá lại thị trường một khi dịch Covid-19 lắng dịu”.
Zhao Chen dự báo các cuộc gặp gỡ trực tiếp giữa các startup và các quỹ đầu tư mạo hiểm sẽ giảm 50% trong tháng 3 tới.
Li Yuanfeng, một doanh nhân đang phát triển một ứng dụng chat Tiantian Reliao dành cho những nhà đầu tư chứng khoán, cho biết chỉ có 20% các nhà đầu tư tiềm năng mà anh tiếp cận gần đây đồng ý gặp mặt trực tiếp.
“Chúng tôi cần gặp họ để huy động vốn nhưng những nhà đầu tư giàu có này đặc biệt chú trọng đến sức khỏe. Họ nghĩ rằng dịch bệnh này có thể đe dọa tính mạng họ”, Li Yuanfeng nói.
Wen You, người sáng lập một startup chuyên vận chuyển đồ đạc cá nhân cho sinh viên Trung Quốc khi họ ra nước ngoài du học, cho biết anh định kêu gọi vốn đầu tư để phát triển đội ngũ nhân sự nhưng cuối cùng từ bỏ kế hoạch này vì nhận thấy giới đầu tư đang rất thận trọng.
Hoạt động của công ty anh cũng đang đình trệ do lệnh phong tỏa giao thông ở nhiều các thành phố. “Chúng tôi không còn tiền để trả cho nhân viên”, anh nói khi giải thích quyết định cho nhân viên tạm thời nghỉ việc.
“Dịch bệnh này đã làm lộ ra những điểm khiếm khuyết trong mô hình kinh doanh của chúng tôi. Gọi vốn đầu tư để giúp chúng tôi vượt qua giai đoạn này là điều phi hiện thực”, anh nói.
Tính từ đầu năm đến ngày 24-2, số thương vụ đầu tư vốn mạo hiểm ở Trung Quốc giảm 64% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi đó, giá trị vốn huy động được giảm 66%, theo dữ liệu của Preqin.
Zhou Xiang, một lãnh đạo ở Ngân hàng đầu tư China Renaissance, ước tính dịch Covid-19 có thể làm đình trệ chu kỳ huy động vốn ở thị trường khởi nghiệp 3 tháng hoặc lâu hơn.
Ông nói: “Có rất nhiều startup thua lỗ đang rất cần vốn để bảo đảm dòng tiền và duy trì tăng trưởng”.
Ông cho rằng đây là thời điểm giúp giới đầu tư có cơ hội mặc cả các thương vụ đầu tư với mức định giá hợp lý. Ông nhận định chỉ những startup có tính cạnh tranh cao mới có khả năng trụ được trong giai đoạn này.
Sa thải, giảm lương nhân viên
 |
| Các đại diện của startup Nio và các quan chức TP. Hợp Phì, Trung Quốc ký kết thỏa thuận khung về việc Nio mở trụ sở mới ở Hợp Phì để đổi lại khoản đầu tư 1,4 tỉ đô la của thành phố này. Ảnh: The Verge |
Để cầm cự trong lúc cạn kiệt tiền mặt, các startup Trung Quốc bắt đầu giảm lương và sa thải nhân viên. Xinchao Media, một startup truyền thông và quảng cáo, đã sa thải 500 nhân viên và giảm 20% lương của ban lãnh đạo.
Trong thông báo sa thải nhân viên, Zhang Jixue, Giám đốc điều hành Xinchao Media, nhấn mạnh: “Để vượt qua dịch bệnh, bạn phải hãm phanh, siết chặt dòng tiền, giảm chi phí”.
Tại startup công nghệ xanh Papa Bear, nhân viên cũng đồng ý giảm lương.
Tại Waterdrop, một startup bảo hiểm trực tuyến có hơn 4.000 nhân viên và được định giá hơn 1 tỉ đô la Mỹ vào năm ngoái, ban lãnh đạo chấp nhận giảm 20% lương và nhân viên cũng bị sa thải bớt. Công ty này đã cắt giảm ngân sách cho hoạt động săn tìm nhân tài, tổ chức lễ sinh nhật cho nhân viên.
David Wei, người đồng sáng lập quỹ Vision Knight Capital, cho rằng trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn chưa được khống chế, các startup cần phải nghiêm túc xem xét cắt giảm hoạt động bằng cách tạm thời đóng cửa, sáp nhập hoặc tập trung vào hoạt động kinh doanh.
Ông nói: “Ban lãnh đạo và những doanh nhân sáng lập startup phải xem việc cắt giảm lương là điều phải làm. Nếu lương của nhân viên bị giảm, thì lương của ban lãnh đạo và người sáng lập càng phải giảm nhiều hơn”.
Hôm 25-2, Nio, startup xe điện đình đám nhất Trung Quốc cho biết đồng ý mở trụ sở mới ở TP. Hợp Phì, tỉnh An Huy, Trung Quốc đồng thời cam kết mở rộng hoạt động và đào sâu hợp tác với các đối tác ở thành phố này để được chính quyền Hợp Phì bơm khoản đầu tư 10 tỉ nhân dân tệ (1,4 tỉ đô la Mỹ).
Giới phân tích cho rằng khoản đầu tư này, nếu được thực hiện, chẳng khác nào gói giải cứu vì Nio đang gặp khó khăn chồng chất. Công ty này cạn kiệt tiền mặt sau khi thua lỗ tổng cộng 6 tỉ đô la kể từ khi thành lập vào năm 2014.
Tình hình tài chính của Nio càng nguy cấp hơn khi dịch Covid-19 khiến doanh số xe ở Trung Quốc giảm mạnh. Dữ liệu của Hiệp hội xe hơi Trung Quốc cho thấy, trong 16 ngày đầu tiên của tháng 2-2020, doanh số xe con ở nước này giảm đến 92% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Financial Times
