Căng thẳng Mỹ-Trung leo thang, chứng khoán toàn cầu bốc hơi 1.000 tỉ đô la Mỹ

Căng thẳng Mỹ-Trung leo thang, chứng khoán toàn cầu bốc hơi 1.000 tỉ đô la Mỹ

Lê Linh

(TBKTSG Online) – Hơn 1.000 tỉ đô la Mỹ đã bốc hơi khỏi thị trường chứng khoán toàn cầu, trong đó, cổ phiếu của các công ty công nghệ Mỹ bị tổn thương nặng nhất sau khi Trung Quốc tuyên bố tăng thuế trả đũa nhằm vào gần 5.000 mặt hàng của Mỹ.

Hôm 13-5, Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết bắt đầu từ ngày 1-6, sẽ tăng thuế từ 5-10% lên mức 20-25% với gần 5.000 mặt hàng của Mỹ có trị giá xuất khẩu sang Mỹ 60 tỉ đô la mỗi năm.

Những mặt hàng bị ảnh hưởng bao gồm dầu ăn, rau đông lạnh, rượu bia và các loại đồ uống khác, khoáng sản và hóa chất công nghiệp, các sản phẩm dệt may và áo quần, nữ trang, linh kiện máy móc và các mặt hàng tiêu dùng từ thiết bị gia dụng cho đến bao cao su.

Động thái trên của Trung Quốc nhằm trả đũa việc Mỹ tăng thuế từ 10% lên 25% với 200 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc hôm 10-5.

Chốt phiên giao dịch hôm 13-5, chỉ số Dow Jones (Mỹ) giảm sâu 617,38 điểm (gần 2,4%) Ảnh: Wpxi.com

Chỉ số MSCI All-Country World Index (MSCI-ACWI ), dùng để đo diễn biến của thị trường chứng khoán thế giới bao gồm 23 thị trường phát triển và 24 thị trường mới nổi, giảm 1,9% trong ngày 13-5, mức giảm mạnh nhất trong vòng 5 tháng qua. Tại châu Âu, chỉ số STOXX 600, đại diện cho giá cổ phiếu của 600 công ty nhỏ, vừa và lớn tiêu biểu ở 17 nước châu Âu, giảm 1,21%.

Tại thị trường châu Á, chỉ số Shanghai Composite (Trung Quốc) giảm 1,21%, chỉ số Nikkei 225 (Nhật Bản) giảm 0,72%, chỉ số Kospi (Hàn Quốc) giảm 1,38%.

Trên thị trường chứng khoán Mỹ, chỉ số Dow Jones giảm sâu 617,38 điểm (gần 2,4%) và chỉ số S&P 500 cũng giảm mức tương tự 2,4%. Trong khi đó, chỉ số Nasdaq, nơi niêm yết của nhiều cổ phiếu ngành công nghệ Mỹ, giảm đến 3,4%, mức giảm mạnh nhất trong một ngày kể từ đầu năm đến nay.

Cổ phiếu của các ông lớn công nghệ Mỹ nằm trong số những cổ phiếu giảm mạnh nhất. Cổ phiếu hãng chip Intel giảm 3,1% và cổ phiếu hãng xe điện Tesla giảm 5,2%, trong khi đó, cổ phiếu Apple và cổ phiếu hãng sản xuất máy móc nông nghiệp Caterpillar giảm lần lượt 5,8% và 4,6%. Các công ty này đang có sự hiện diện lớn tại thị trường Trung Quốc. 25% doanh thu của Intel đến từ thị trường Trung Quốc, con số này ở Apple và Caterpillar lần lượt là 18% và 5%.

Các hãng công nghệ như Apple và Intel có thể là mục tiêu áp thuế tiếp theo của Trung Quốc nếu một cuộc chiến tranh thương mại toàn diện bùng nổ giữa hai nước.

Công container nhập khẩu tập kết ở cảng Oakland, bang California (Mỹ). Mỹ đang lên kế hoạch đánh thuế tiếp nhằm vào 300 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc. Ảnh: AFP

“Quyết định áp thuế trả đũa của Trung Quốc là điều được dự báo nhưng mức độ khốc liệt của quyết định này khiến giới đầu tư bất ngờ”, Dan Ives, nhà phân tích cổ phiếu ngành công nghệ của công ty chứng khoán Wedbush Securities ở New York, nhận định.  Ông dự báo nếu chiến tranh thương mại tiếp tục leo thang, các công ty công nghệ ở Thung lũng Silicon có thể là mục tiêu tiếp theo.

Ông cho rằng cuộc chiến ở mặt trận Trung Quốc là điều mà Apple và ngành công nghệ Mỹ không mong muốn khi giới đầu tư đang “ngấm” những lời đe dọa từ Nhà Trắng về kế hoạch tăng thuế lên 300 tỉ đô la hàng hóa chưa bị áp thuế của Trung Quốc.

Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) hôm 13-5 thông báo ngày 17-6, cơ quan này sẽ tiến hành điều trần về kế hoạch đánh thuế 25% nhằm vào 3.805 hạng mục sản phẩm của Trung Quốc có giá trị xuất khẩu 300 tỉ đô la sang Mỹ mỗi năm, vốn chưa bị ảnh hưởng trong các vòng áp thuế trước đây. Sau đó, USTR sẽ tổ chức lấy ý kiến đóng góp trong vòng một tuần. Điều này có nghĩa là kế hoạch áp thuế mới của Mỹ có thể được thực hiện sớm nhất là vào ngày 24-6.

Danh sách 3.805 sản phẩm Trung Quốc có thể bị đánh thuế bao gồm gần như tất cả các mặt hàng chưa bị Mỹ nhắm đến trong các vòng áp thuế trước đây, chẳng hạn như điện thoại di động, laptop, máy tính bảng, sữa công thức, áo quần, giày dép, thịt, nông sản tươi… Tuy nhiên, danh sách này loại bỏ dược phẩm, nguyên liệu dược phẩm, một số sản phẩm y tế và khoáng sản đất hiếm của Trung Quốc.

Nelson Dong, đối tác ở công ty luật quốc tế Dorsey & Whitney, nhận định cuộc chiến thuế đang leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất hành tinh sẽ làm xáo trộn hơn nữa, thậm chí làm đỗ gãy hàng ngàn chuỗi cung ứng ở hai nước khi người tiêu dùng của họ hoặc là không mua các sản phẩm bị tăng thuế hoặc buộc phải mua chúng với giá cao hơn.