Chân dung nhà báo hiện đại

Phạm Hải Chung

Chân dung nhà báo hiện đại (KTSG) – Trong cuộc cách mạng công nghệ, sự xuất hiện của thế hệ đa nhiệm trong thời đại người dùng tạo ra nội dung khiến chúng ta đối mặt với việc phải định nghĩa lại chân dung nhà báo.

The Guardian là một tờ báo của Anh ra đời năm 1821 và đang có nhiều thay đổi để đón nhận được công chúng hiện đại. Tôi vào xem một nội dung tuyển dụng vào tháng 6-2021 cho vị trí “phóng viên kỳ cựu” (senior reporter) làm việc cho tờ báo này tại văn phòng ở Úc. Nội dung và tiêu chí tuyển dụng cơ bản tóm tắt như sau:

“Vị trí này, phóng viên sẽ thực hiện tin bài thời sự và các bài điều tra dài kỳ về nhiều chủ đề. Vị trí này đòi hỏi ứng viên có kinh nghiệm khai thác đề tài và nghiên cứu các câu chuyện độc đáo; có khả năng tìm hiểu thông tin, dữ liệu và khai thác đề tài bằng việc sử dụng các kênh điều tra khác nhau.

Ứng viên phải có kiến thức tốt về các vấn đề thời sự trong nước và quốc tế, về luật, thành thạo mạng xã hội, có các ý tưởng và góc nhìn mới trong môi trường áp lực, nhạy cảm với tin tức, khả năng giao tiếp xuất sắc. Kinh nghiệm sáng tạo video, audio và viết blog trực tiếp tốt. Quan tâm đến một lĩnh vực chuyên môn sẽ là một lợi thế”.

Những tiến bộ của truyền thông đã tạo ra một cuộc cách mạng trong lĩnh vực báo chí, khi các nhà báo trên khắp thế giới hoạt động theo những cách gần như không giống so với nghề của một thế kỷ trước. Nếu chúng ta lướt qua các tờ báo quốc tế khác, sẽ thấy mẫu số chung cho các nhà báo bây giờ là khả năng nhạy bén tin tức, những kỹ năng đa nền tảng chỉ là yếu tố cần, khả năng phân tích kiểm chứng thông tin với những góc nhìn mới và sâu sắc là yếu tố đủ.

New York Times có 7,5 triệu người trả phí vào cuối năm 2020. Cuộc chuyển dịch lớn nhất của New York Times về nhân sự đó là việc sa thải rất nhiều bộ phận quảng cáo kinh doanh, thay vào đó là tuyển các nhà báo có kỹ năng về dữ liệu, phân tích và những ý tưởng táo bạo đổi mới tờ báo phù hợp với công chúng hiện đại. Chính vì vậy khi Michael Barbaro đầu quân cho New York Times đã trở thành một hiện tượng với mục The Daily có những Podcast có vài triệu lượt tải về trong giới trẻ. Một trong những thành tựu lớn nhất của The Daily là đã tương tác được với hàng triệu thính giả trẻ thế hệ Millenials – 20 phút trên điện thoại thông minh – mỗi ngày.

Hàng chục năm qua, CNN nổi danh với slogan “Be the First to Know with CNN”. Năm 2017, kênh truyền hình này đã chạy một chiến dịch xây dựng thương hiệu với “Facts First” (tạm dịch: Sự thật đầu tiên). Điều đó cho thấy báo chí ngày nay đã khác xa so với trước đây. Vai trò đưa tin, vốn là ưu việt hàng đầu của báo chí hàng trăm năm nay, không còn ở vị trí thượng tôn nữa. Hay nói cách khác, báo chí “nhường” công việc đưa tin, loan tin cho mạng xã hội, Internet, còn mình gánh vác một sứ mệnh thiêng liêng: cung cấp sự thật, là kênh để kiểm chứng thông tin.

Như vậy, trong thời đại bùng nổ tin tức, tiêu chí sự thật được đặt lên hàng đầu. Nhà báo cần năng lực phân tích và xây dựng câu chuyện dựa trên bằng chứng và sự kiện chứ không phải cảm tính. Kỹ năng tư duy phản biện rất quan trọng khi phân tích về một sự việc và đánh giá độ tin cậy của các nguồn tin.

Báo chí dữ liệu đã trở nên quan trọng bởi vì, trong thế giới ngày nay, bất kỳ ai có điện thoại thông minh và tài khoản mạng xã hội đều có thể trở thành nhà báo, điều đó tạo ra tình trạng quá tải thông tin, và ý kiến thường làm mờ sự thật. Mục tiêu của báo chí dữ liệu là trở thành người cung cấp bối cảnh cho một sự kiện và giải thích ý nghĩa thực sự của nó.

Các nhà báo trong thời đại kỹ thuật số phải hoạt động trong một thế giới mà chu kỳ tin tức chuyển động nhanh hơn. Do đó, việc cân bằng giữa thông tin kịp thời và chuyên sâu thường khó khăn hơn. Vai trò của báo chí ngày nay vẫn luôn là mang đến sự thật, nhưng là một cách tiếp cận hay ho và hấp dẫn độc giả.

Nhà báo vẫn luôn cần cốt lõi đạo đức nghề nghiệp vững chắc, tư duy cổ điển và những kỹ năng phù hợp thời cuộc.

Mạng xã hội đang là đối trọng và khiến các hoạt động thông tin trên toàn cầu thay đổi. Công chúng bây giờ chỉ cần lấy điện thoại thông minh và nhập một lệnh tìm kiếm nhanh trên Google, và họ sẽ khám phá ra vô số kiến thức. Các nhà báo ngày nay phải đối mặt với một loạt thách thức mới. Ngày nay, công chúng có thể thông minh hơn và được cung cấp thông tin tốt hơn nhờ những nguồn dữ liệu mở. Chính vì vậy báo chí không lắng nghe nhu cầu của họ, làm việc với họ, làm việc cho họ, cung cấp cho họ những gì họ muốn biết, họ sẽ tìm nơi những nền tảng khác và những “sân chơi số” khác trên Internet.

Chân dung nhà báo hiện đại

BÌNH LUẬN Hủy trả lời

Tin liên quan

Kinh doanh khu công nghiệp đến thời ‘kén cá chọn canh’

Mua vàng để ‘phòng thủ’ với lạm phát, người Mỹ chật vật khi bán ra

Sẽ kiểm tra, giám sát 14 trạm thu phí BOT

Phân bổ 500.000 liều vaccine 5 trong 1 để tiêm chủng miễn phí cho trẻ

Triển lãm “224 by Tran Thanh Thao” – Cuộc tái sinh với niềm đam mê nhiếp ảnh

Bình Dương lên kế hoạch di dời 2.900 nhà máy đến vị trí mới

Có thể bạn quan tâm

Kinh doanh khu công nghiệp đến thời ‘kén cá chọn canh’

Mua vàng để ‘phòng thủ’ với lạm phát, người Mỹ chật vật khi bán ra

Sẽ kiểm tra, giám sát 14 trạm thu phí BOT

Phân bổ 500.000 liều vaccine 5 trong 1 để tiêm chủng miễn phí cho trẻ

Triển lãm “224 by Tran Thanh Thao” – Cuộc tái sinh với niềm đam mê nhiếp ảnh

Bình Dương lên kế hoạch di dời 2.900 nhà máy đến vị trí mới

NHNN tổ chức đấu thầu gần 17.000 lượng vàng SJC như thế nào?

Gạo ST24 và ST25 vẫn chưa được hưởng ưu đãi thuế xuất khẩu sang EU

Cổ đông Techcombank chờ đón điều gì tại Đại hội đồng cổ đông 2024?

Đừng làm ‘trẻ thưởng trà, già thể dục’

Sài Gòn có chợ Dân Sinh

CLB Doanh nhân 2030 trò chuyện về xây dựng và phát triển doanh nghiệp

Tin mới

Các ngân hàng trung ương châu Á chật vật ‘chế ngự’ đô la

Kinh doanh khu công nghiệp đến thời ‘kén cá chọn canh’

Mua vàng để ‘phòng thủ’ với lạm phát, người Mỹ chật vật khi bán ra

Sẽ kiểm tra, giám sát 14 trạm thu phí BOT

Trốn đóng BHXH: Từ vi phạm hành chính đến trách nhiệm hình sự