Chính phủ thúc giải ngân vốn ODA
Tư Hoàng
 |
| Chính phủ đang thúc giải ngân ODA. Ảnh TL |
(TBKTSG Online) – Tinh thần của Chính phủ là kiên quyết điều chuyển nguồn vốn vay ODA từ các dự án giải ngân chậm sang các dự án có tốc độ giải ngân nhanh nhằm tận dụng tối đa nguồn vốn vay ưu đãi này.
Đây là quan điểm chỉ đạo của Chính phủ do Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi đã chủ trì cuộc họp giao ban với các bộ, ngành nhằm rà soát, tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy các dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi ngày 26-4.
Báo cáo của các cơ quan liên quan tại cuộc họp cho biết, tốc độ giải ngân giữa các cơ quan chủ quản không đồng đều trong khi một số dự án không được gia hạn thời gian giải ngân thì sẽ không có đủ vốn để hoàn thành dự án.
Tổng vốn ODA và vốn vay ưu đãi đã ký kết trong 4 tháng đầu năm 2017 đạt trên 700 triệu đô la Mỹ, trong đó tính đến ngày 24-4, giá trị giải ngân ước đạt 410 triệu đô la Mỹ.
Đặc biệt, năm 2017 là năm cuối cùng Việt Nam nhận các khoản vay ưu đãi từ Hiệp hội phát triển quốc tế (IDA) thuộc Ngân hàng Thế giới (WB), WB cam kết tài trợ cho Việt Nam 14 chương trình, dự án trị giá 2,1 tỉ đô la Mỹ. Từ sau ngày 1-7-2017, Việt Nam sẽ chỉ tiếp cận được nguồn vốn ít ưu đãi hơn.
Hiện nay, theo Luật Đầu tư công, Quốc hội có thẩm quyền quyết định việc điều chỉnh, cân đối tổng thể nguồn vốn đầu tư giữa các bộ, ngành và địa phương trên cả nước, làm hạn chế tính linh hoạt trong việc điều chuyển vốn vay từ những dự án giải ngân chậm sang những dự án giải ngân nhanh.
Sau khi nghe các ý kiến phát biểu của đại diện các bộ, ngành, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của nguồn vốn vay ưu đãi còn lại của WB năm tài khóa 2017 trong bối cảnh huy động vốn cho đầu tư phát triển còn gặp nhiều khó khăn.
Ông đề nghị nguồn vốn vay năm nay sẽ được đầu tư cho các dự án cấp bách về phát triển bền vững, cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng giáo dục đại học, hỗ trợ khắc phục khẩn cấp hậu quả thiên tai tại các tỉnh miền Trung…
Phó Thủ tướng chỉ đạo các cơ quan chủ quản khẩn trương phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan hoàn tất quá trình chuẩn bị dự án còn lại để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm việc đàm phán với WB diễn ra đúng tiến độ.
Hiện nay, Việt Nam còn tới 22 tỉ đô la Mỹ vốn ODA chưa được giải ngân trong giai đoạn 2011-2015, theo báo cáo của nhóm sáu ngân hàng bao gồm Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), WB, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng KEXIM (Hàn Quốc), Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và Ngân hàng Tái thiết Đức (KFW).
Trả lời TBKTSG Online gần đây, một quan chức Bộ Tài chính thừa nhận con số trên. Tuy nhiên, ông khẳng định Việt Nam không phải trả "bất kỳ một khoản tài chính" nào từ ngân sách nhà nước nhằm duy trì các cam kết ODA trên.
Một báo cáo chung của nhóm sáu ngân hàng trên gần đây cảnh báo tình trạng chậm giải ngân là nguyên nhân chính khiến chi phí gia tăng và không phát huy được lợi ích của dự án có sử dụng vốn vay ODA.
Báo cáo cho biết, tính trung bình, nếu kéo dài dự án thêm 1 năm thì số chi phí tăng thêm 17,6% do các yếu tố như lạm phát và lợi ích của dự án bị mất. Như vậy, nếu dự án kéo dài hơn 2-3 năm, số chi phí có thể lên 50% so với dự toán ban đầu.
Trung bình mất 3 năm từ ngày phê duyệt để khởi công dự án. Thường thời gian thuê tư vấn dài hơn thời gian thi công, triển khai dự án…Việt Nam trung bình phải mất 5 năm mới giải ngân một dự án, báo cáo chung cho biết.
