Chưa chuyển Tổng công ty Đường sắt về Bộ GTVT
Lan Nhi
(TBKTSG Online) – Sau nhiều cân nhắc, Chính phủ quyết định chưa điều chuyển Tổng công ty Đường sắt Việt Nam về lại Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) như những đề xuất trước đó.
Siêu ủy ban không muốn 'buông' quyền quản lý Tổng công ty đường sắt
Doanh nghiệp đường sắt, cao tốc, cảng hàng không sẽ về lại 'nhà xưa'?
 |
| UBQLVNN sẽ trình Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, tổng hợp đầy đủ những khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp phù hợp. Ảnh minh họa: TTXVN |
Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng ngày 29-5 đã ký văn bản gửi Bộ GTVT, Ủy ban quản lý vốn nhà nước (UBQLVNN) thông báo về việc: đồng ý với Bộ GTVT và UBQLVNN về việc chưa điều chuyển Tổng công ty Đường sắt Việt Nam về lại Bộ GTVT.
Trước đó, hôm 17-2, Thủ tướng đã yêu cầu Bộ GTVT và UBQLVNN đánh giá toàn diện đề xuất điều chuyển Tổng công ty Đường sắt Việt Nam từ UBQLVNN về lại Bộ GTVT. Đề xuất này xuất pháp từ ý kiến đề xuất của các chuyên gia kinh tế và đại biểu Quốc hội – văn bản của Văn phòng Chính phủ hôm 17-2 cho biết.
Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT và UBQLVNN đánh giá ưu nhược điểm của phương án điều chuyển và báo cáo Thủ tướng sắp xếp vào đầu tháng 3-2020. Với yêu cầu khá gấp của Thủ tướng (yêu cầu báo cáo vào đầu tháng 3) cho thấy, sự chuyển đổi cơ quan quản lý (nếu có) là việc khá cấp bách.
Vậy, nguyên nhân nào dẫn đến đề xuất chuyển đổi cơ quan quản lý ngược lại quyết định cách đây chưa đầy hai năm là tách bạch quyền đại diện vốn chủ sở hữu và quyền quản lý nhà nước tại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam?
Theo tìm hiểu của TBKTSG Online, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam là một trong năm doanh nghiệp lớn thuộc bộ nhưng có nhiều nét đặc thù khi vừa tiến hành các hoạt động kinh doanh vận tải hàng khách, hàng hóa bằng đường sắt, vừa hoạt động như một doanh nghiệp công ích được giao quản lý, khai thác sử dụng vốn, tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt cả nước và bảo trì hệ thống này hàng năm.
Trước đây, dưới thời Bộ GTVT quản lý, tổng công ty vẫn được Nhà nước giao dự toán hàng năm (khoảng 2.800-3.000 tỉ đồng/năm) để duy tu, bảo dưỡng hạ tầng đường sắt. Doanh nghiệp này lại đặt hàng 20 công ty con là các công ty cổ phần thực hiện nhiệm vụ này (cho đến hết năm 2019, theo Nghị quyết của Quốc hội).
Tuy nhiên, đầu năm 2020, Bộ GTVT không thể giao dự toán cho Tổng công ty Đường sắt Việt Nam được nữa vì vướng điều 49 của Luật Ngân sách nhà nước (Bộ GTVT chỉ giao dự toán và đặt hàng các doanh nghiệp thuộc bộ). Trong khi Tổng công ty Đường sắt Việt Nam không phải là doanh nghiệp thuộc bộ nữa. Như vậy, dự toán chừng 2.800 tỉ đồng để duy tu hạ tầng đường sắt bị “treo” lại.
Sau khi có nhiều ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý đề nghị Chính phủ điều chuyển Tổng công ty Đường sắt Việt Nam về lại Bộ GTVT, UBQLVNN đã có báo cáo chi tiết đánh giá những tác động của việc này. UBQLVNN cho rằng, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam có năm vướng mắc thì Ủy ban đang phối hợp với các bộ giải quyết. Chỉ có một vướng mắc là Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho rằng khi chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp về Ủy ban thì việc giao dự toán ngân sách kết cấu hạ tầng đường sắt gặp khó khăn.
“Tuy nhiên, đây không phải là vướng mắc phát sinh do chuyển giao về ủy ban”, Chủ tịch UBQLVNN Nguyễn Hoàng Anh cho biết trong văn bản. Theo quy định hiện hành thì các bộ, cơ quan ngang bộ đều có thể đặt hàng cho doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. Quy định này cho phép Tổng công ty Đường sắt Việt Nam không bắt buộc phải trực thuộc Bộ GTVT mới đủ điều kiện để thực hiện nhiệm vụ bảo trì.
UBQLVNN cũng giải thích thêm rằng Ủy ban mới hoạt động hơn một năm, đang hoàn thiện về mô hình. Nếu chuyển Tổng công ty Đường sắt Việt Nam về lại "mái nhà xưa" đồng nghĩa với việc tách bạch các vai trò quản lý không còn ý nghĩa. Ủy ban đang phối hợp với các bộ xử lý cùng doanh nghiệp các vướng mắc.
Ngoài quyết định Tổng công ty Đường sắt Việt Nam sẽ tiếp tục ở yên tại UBQLVNN, Thủ tướng yêu cầu UBQLVNN khẩn trương trình Đề án cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, tổng hợp đầy đủ những khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp phù hợp.
Mời xem thêm:
