Chung cư mini mọc lên do bất cập quy định pháp luật
Lê Anh
(TBKTSG Online) – Từ năm 2010 đến nay, đã nở rộ tình trạng xây dựng chung cư mini tại các quận nội thành của các đô thị lớn. Chung cư mini gây ra nhiều hệ lụy như gia tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng đô thị, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, không đủ điều kiện để được cấp sổ đỏ. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do bất cập quy định của pháp luật.
 |
| Một khu căn hộ mini được xây dựng ở Bình Chánh, TPHCM – Ảnh: Anh Quân |
Theo Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA), từ năm 2010 đến nay, đã nở rộ tình trạng xây dựng chung cư mini có nhiều tầng, nhiều căn hộ mini tại các quận nội thành ở các thành phố lớn. Trong đó, có những chung cư mini xây dựng trái phép, sai phép, làm phá vỡ quy hoạch, gia tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng đô thị, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, không đủ điều kiện để được cấp sổ đỏ cho người mua.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA nhận định, tình trạng nở rộ chung cư mini vượt ngoài tầm kiểm soát có nguyên nhân bắt nguồn từ những bất cập của các quy định pháp luật về phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân.
Theo ông Châu, Luật Nhà ở 2005 và Nghị định 90/2006 không có bất kỳ quy phạm pháp luật nào cho phép phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân, được thiết kế theo kiểu chung cư mini, có nhiều tầng, nhiều căn hộ tại các đô thị. Việc phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân phải phải phù hợp với quy hoạch; có giấy phép xây dựng; phải bảo đảm yêu cầu kết nối với hệ thống hạ tầng kỹ thuật chung của đô thị.
Tuy nhiên, đến năm 2010, khi Nghị định 71/2010 thay thế Nghị định 90/2006 đã cho phép phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân, được thiết kế kiểu chung cư mini, có nhiều tầng, nhiều căn hộ nhỏ tại các đô thị. Quy định này không phù hợp và trái với Luật Nhà ở 2005.
Ông Châu cho biết, khi Nghị định 71/2010 còn là dự thảo, HoREA và UBND TPHCM đã góp ý, đề nghị không cho phép phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân, được thiết kế kiểu chung cư mini, có nhiều tầng tại các đô thị, với quan ngại sẽ làm phát sinh tình trạng xây dựng không phép, trái phép, làm phá vỡ quy hoạch, gia tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng đô thị, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, không đủ điều kiện để được cấp sổ đỏ cho người mua. Tuy nhiên, các ý kiến này không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.
Điều 43 Nghị định 71/2010 đã được “nâng cấp”, chuyển thành Điều 46 Luật Nhà ở 2014, cho phép hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và có phần diện tích thuộc sở hữu riêng, phần diện tích thuộc sở chung của nhà chung cư theo quy định của Luật này thì được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà ở đó.
Đây là cơ sở pháp luật để phát triển loại hình nhà chung cư mini trong thời gian qua và đã bị lợi dụng để xây dựng trái phép, sai phép nhà “chung cư mini.
Đến năm 2019, HoREA tiếp tục đề xuất sửa đổi một số điều của Luật Nhà ở 2014. Trong đó kiến nghị kiểm soát tình trạng phát triển nhà chung cư mini ở nội thành.
Ông Lê Hoàng Châu cho rằng, rất cần thiết bãi bỏ quy định cho phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín như chung cư, vì đây là hoạt động đầu tư kinh doanh bất động sản, chứ không phải là hoạt động phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân.
Trường hợp hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu xây dựng, cải tạo nhà ở riêng lẻ không nhằm mục đích kinh doanh, thì không phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng, theo quy định tại Khoản 4 Điều 52 Luật Xây dựng (được sửa đổi tại Khoản 10 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng, có hiệu lực ngày 01-01-2021).
Trường hợp hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu xây dựng, cải tạo nhà ở nhằm mục đích kinh doanh (để bán, cho thuê…), thì phải lập dự án đầu tư xây dựng theo quy định tại Khoản (2.a) Điều 17 Luật Nhà ở (được sửa đổi tại Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng, có hiệu lực ngày 01-01-2021).
Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng yêu cầu các địa phương chủ động giải quyết vướng mắc, khiếu kiện, tranh chấp phát sinh trong quá trình thực hiện các quy định về quy hoạch, cấp Giấy phép xây dựng, thi công xây dựng, quản lý chất lượng công trình nhà ở trên địa bàn.
Mời xem thêm:
