Chuyên gia: Thay đổi mô hình để tạo đột phá kinh tế
Trung Chánh
(TBKTSG Online) – Để tạo sự đột phá về phát triển kinh tế của đất nước, việc chuyển đổi mô hình kinh tế là điều cần thiết phải thực hiện, theo ông Huỳnh Kim Tước, Giám đốc Sáng kiến hỗ trợ đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp SIHUB (Saigon Innovation Hub) thuộc Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM.
 |
| Ông Huỳnh Kim Tước, Giám đốc SIHUB trình bày tại hội thảo ở Cần Thơ vào hôm nay, 12-6. Ảnh: Trung Chánh |
Phát biểu tại hội thảo “Hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Cần Thơ đến năm 2020, định hướng đến 2025” diễn ra ở địa phương này vào hôm nay, 12-6, ông Huỳnh Kim Tước nêu mốc thời gian sau 25 năm đổi mới, thì tốc độ tăng trưởng GDP trung bình của cả nước khoảng 6,7%/năm. Vì vậy, theo ông, muốn tạo đột phá hơn nữa về phát triển kinh tế, thì câu chuyện đặt ra là phải chuyển đổi mô hình kinh tế.
Chỉ tay vào hình ảnh chiếc điện thoại thông minh đang được trình chiếu trên màng hình, ông Tước cho biết, để sản xuất ra chiếc điện thoại có giá trị 1.000 đô la Mỹ, thì Việt Nam được hưởng lợi từ gia công chỉ 5 đô la trên mỗi chiếc; các quốc gia làm dịch vụ, thương mại như Hồng Kông, Singapore… được hưởng 80 đô la. Thế nhưng, những ông không trực tiếp sản xuất, chỉ làm mỗi việc đổi mới sáng tạo ra mẫu mới như Apple, Samsung, thì được hưởng đến 300-400 đô la.
Trái lại, theo ông Tước, với những đơn vị không chịu đổi mới sáng tạo, mà cụ thể ở đây là trường hợp của Nokia đã phải chịu thất bại trước Apple và Samsung. "Từ một tập đoàn đóng góp 50% GDP cho Phần Lan trước đây, nhưng chỉ vì chậm một thời gian không đổi mới sáng tạo, không thay đổi mẫu mã nên Nokia phải chịu thất bại và rất nhiều công ty khác cũng đã “chết” vì chậm thay đổi”, ông cho biết.
Từ câu chuyện ở trên, khi đối chiếu vào trường hợp của Việt Nam, ông Tước đặt vấn đề “Chúng ta nói chuyển đổi mô hình kinh tế, vậy chúng ta chuyển đổi khu vực nào?”. Theo ông, trong rất nhiều giải pháp, thì có hai giải pháp quan trọng cần thực hiện là phát triển khu vực tư nhân và nâng cao sản xuất của doanh nghiệp.
“Vậy thì chúng ta làm gì?”, ông nêu câu hỏi và cho biết trong 100 năm qua, nền kinh tế của Việt Nam là nền kinh tế nông nghiệp, có Bộ Nông nghiệp, Đại học nông nghiệp, Viện nghiên cứu lúa, Trung tâm chuyển giao và Tổng công ty lương thực. “Nghĩa là chúng ta có một hệ sinh thái trong ngành kinh tế nông nghiệp”, ông cho biết.
Trong khi đó, đối với thế giới, 30 năm qua đã hình thành nền kinh tế mới, kinh tế sáng tạo và điều này đã tạo ra sự đột phá cho các nước trên thế giới, mà cụ thể các nền kinh tế của châu Âu có tổng doanh thu của ngành ô tô là 186 tỉ đô la, ngành công nghiệp nặng khoảng 200 tỉ đô la, trong khi nền kinh tế sáng tạo của họ có giá trị cao nhất là 268 tỉ đô.
Theo ông, chỉ những nền kinh tế đổi mới sáng tạo với những ngành mang tính chất dẫn dắt như câu chuyện của Apple và Samsung mới có thể tạo sự bứt phá về mặt kinh tế cho một quốc gia. “Vậy thì đối với Việt Nam, sáng tạo cái gì?”, ông nêu câu hỏi và cho rằng đó là bài toán mà Việt Nam cần nghiên cứu và đưa ra lời giải.
Ông gợi ý những sản phẩm có thể mang tính dẫn dắt mà Việt Nam có thể nghiên cứu, đó có thể là những hoạt động chất thuốc nào đó; hay thay vì sản xuất lúa, nuôi cá thì chế ra những sản phẩm công nghệ giúp thúc đẩy sự phát triển của ngành liên quan. "Đó là cách tiếp cận", ông nhấn mạnh.
“Như vậy, vai trò của hoạt động khởi nghiệp là tạo ra được xu hướng mới. “Đây mới là yếu tố then chốt của khởi nghiệp”, ông nhấn mạnh và nói rằng việc Apple sản xuất ra chiếc điện iPhone là một điển hình.
Tuy nhiên, để đạt thành công, theo ông thì nền tảng của giáo dục, ngay từ khi còn ở cấp học phổ thông và đại học cũng cần được quan tâm đúng mức hơn. Bơi, đây là vấn đề được đánh giá Việt Nam còn rất nhiều yếu kém.
