“Chuyển giao” bản quyền là gì?!
TS. Nguyễn Quốc Vinh
(TBKTSG) – Một diễn biến gần đây của vụ việc mua quyền phát sóng giải ngoại hạng Anh (EPL) giai đoạn 2013-2016 tại Việt Nam là các quan chức liên quan nói rằng Canal+ (đối tác với Đài Truyền hình Việt Nam VTV/VCTV trong liên doanh Công ty TNHH Truyền hình số vệ tinh Việt Nam (VSTV)) sẽ “chuyển giao” gói bản quyền cho VSTV để VSTV phát sóng (báo Tuổi Trẻ ngày 23-2-2013).
Sẽ có người thắc mắc “chuyển giao” là gì? Thắc mắc này là có cơ sở, vì “chuyển giao” không phải là một hành vi pháp lý được pháp luật dân sự Việt Nam (cũng như quốc tế) định danh và thiết lập hậu quả (pháp lý và tài chính). Pháp luật dân sự có quy định về hành vi “chuyển giao quyền” và “chuyển giao nghĩa vụ” (assignment). Tuy nhiên, những hành vi chuyển giao nêu trên chỉ khái quát hóa các hành vi pháp lý cụ thể dưới nó. Trong khuôn khổ của giao dịch Canal+ và VSTV, các hành vi cụ thể khả dĩ bao gồm: góp vốn, tặng cho, trao đổi và chuyển nhượng (mua bán).
Nếu là góp vốn, thông thường pháp luật và cơ quan cấp phép sẽ chỉ cho phép Canal+ góp vốn trong khoảng thời gian tối đa ba năm kể từ ngày liên doanh VSTV được thành lập. VSTV dường như đã được thành lập từ hơn ba năm trước. Ngoài ra, nội dung phần vốn góp của mỗi bên sẽ phải được ghi trong hồ sơ xin cấp phép, giấy chứng nhận đầu tư (và nhiều khi cả điều lệ công ty nữa). Vậy, khả năng Canal+ góp vốn bằng quyền phát sóng EPL tại Việt Nam giai đoạn 2013-2016 vào VSTV có xảy ra? Nếu điều này xảy ra, các bên sẽ định giá phần vốn góp này là bao nhiêu? Canal+ là một doanh nghiệp, mua bản quyền EPL với giá nhiều triệu đô la Mỹ, liệu có khả năng tặng cho VSTV quyền phát sóng này?
Nếu là hành vi trao đổi, tức là Canal+ trao quyền phát sóng với VSTV, đổi lại, VSTV phải trao cho Canal+ một tài sản hoặc một quyền (có thể quy đổi ra tiền) khác. Giả sử được pháp luật cho phép, VSTV có gì để trao đổi cho Canal+?
Cuối cùng là hành vi chuyển nhượng. Nói cách khác là Canal+ bán lại quyền phát sóng cho VSTV. Nếu hợp đồng mua quyền phát sóng giữa IMG và Canal+ cho phép, đây là quyền giữa Canal+ và VSTV. Điểm tò mò là giá chuyển nhượng mà thôi.
Bài viết ngắn này chỉ giúp diễn giải từ “chuyển giao” thành giao dịch pháp lý cụ thể của Canal+. Ngoài ra, người viết cũng hy vọng bớt thấy những từ ngữ “ngây thơ” trong các giao dịch dân sự.
