Còn lâu giá ô tô nhập từ châu Âu được giảm vì EVFTA

Còn lâu giá ô tô nhập từ châu Âu được giảm vì EVFTA

Hùng Lê

(TBKTSG Online) – Khó có chuyện ô tô nguyên chiếc nhập từ châu Âu về sẽ có giá thấp như kỳ vọng của nhiều người khi nghĩ rằng cam kết trong EVFTA của Việt Nam sẽ giảm thuế nhập khẩu ô tô cho thị trường này ngay. Dự đoán trong khoản thời gian 3 năm tới, giá xe nhập từ thị trường này cũng chưa thể giảm được.

Thuế nhập khẩu còn 0%, vì sao giá xe không giảm?

Đại diện một doanh nghiệp chuyên kinh doanh ô tô nhập khẩu từ thị trường châu Âu cho biết khả năng giá xe từ thị trường này khó được giảm xuống ít nhất là trong vòng 3 năm tới. Và khu vực này chủ yếu cung cấp xe hạng sang và siêu sang nên sẽ không ảnh hưởng nhiều đến người tiêu dùng trong nước với đại đa số có thu nhập không cao.

Ô tô châu Âu phải đợi 9-10 năm nữa thuế nhập khẩu mới về 0%. Ảnh minh họa: Lê Hoàng

Hiệp định Thương mại Tự do (EVFTA) giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam đã chính thức được Nghị viện châu Âu thông qua vào tuần rồi. Phía Việt Nam, dự kiến tại kỳ họp tháng 5 tới, Quốc hội sẽ xem xét và thông qua Hiệp định này.

Theo giới phân tích, nếu nhanh thì phải mất 1 tháng nữa hai bên mới hoàn thành các thủ tục pháp lý. Khi đó, Hiệp định EVFTA được kỳ vọng sẽ có hiệu lực trong tháng 7-2020.

Về biểu thuế nhập khẩu, Việt Nam cam kết sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu ngay khi Hiệp định có hiệu lực với 48,5% số dòng thuế, tương đương 64,5% kim ngạch nhập khẩu từ châu Âu. Và sau 10 năm với khoảng 99% số dòng thuế, tương đương 99,8% kim ngạch nhập khẩu từ châu Âu sẽ được xóa bỏ thuế nhập khẩu.

Ô tô cũng nằm trong nhóm hàng được hưởng ưu đãi thuế theo EVFTA. Và đây là cơ hội mà nhiều người Việt Nam trong thời gian qua đã kỳ vọng sẽ được mua ô tô nhập khẩu từ thị trường EU với mức giá và chi phí thấp hơn khi  thuế suất nhập khẩu ưu đãi sẽ giảm dần về mức 0%.

Theo thỏa thuận trong EVFTA, Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với ô tô phân khối lớn (trên 3.000 cc cho động cơ xăng và trên 2.500 cc cho động cơ diesel) sau 9 năm hiệp định có hiệu lực. Với các loại ô tô khác, thuế nhập khẩu về 0% sau 10 năm.

Như vậy, đối với mặt hàng ô tô xuất khẩu của EU, Việt Nam cam kết đưa thuế nhập khẩu về 0% sau từ 9 tới 10 năm, chứ không có thể giảm về 0% ngay khi EVFTA có hiệu lực

Đáng chú ý, mức thuế nhập khẩu hiện nay đang được áp dụng chỉ lên tới 70%, trong khi mức khởi điểm của cam kết EVFTA khi có hiệu lực sẽ bắt đầu là mức 78%, rồi sau đó mới giảm từ từ theo từng năm để về mức xuống 0%.

Trong số các hãng ô tô EU, có thể kể tới Mercedes-Benz, BMW, Audi, Porches, Volkswagen, Maserati, Peugeot, Bugatti; Ferrari, Fiat, Jaguar-Land Rover, Volvo,… Đây đều là những thương hiệu lớn trong ngành sản xuất ô tô thế giới. Tuy nhiên, điểm chung của các thương hiệu ô tô châu Âu là rất đắt và không phục vụ số đông người Việt. Hiện tại, các dòng xe nhập khẩu từ châu Âu hoặc các sản phẩm thương hiệu châu Âu được bán ra tại Việt Nam đều nằm ở phân khúc hạng sang hoặc siêu sang.

Thực tế, các mẫu xe này đang chịu mức thuế nhập khẩu 70%, cộng thêm các loại thuế (thuế tiêu thục đặc biệt), phí khác, giá xe chào bán tại Việt Nam thường cao gấp 2-3 lần giá bán nội địa ở châu Âu.

Như vậy, với các dòng xe nhập khẩu từ thị trường khu vực này người tiêu dùng Việt Nam có thể kỳ vọng tiết kiệm được một khoản tiền đáng kể sau chục năm nữa, từ năm 2029-2030, nếu EVFTA có hiệu lực từ giữa năm nay.

Khi thuế nhập khẩu về 0%, ngoài việc cắt giảm được 70% giá xe ban đầu, các loại thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng cũng giảm theo. Nguyên nhân là vì thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng này bằng 35-150% giá xe ban đầu cộng thuế nhập khẩu, tùy loại xe và dung tích; còn thuế giá trị gia tăng là 10% giá xe sau khi đã tính thuế tiêu thụ đặc biệt.

Mặc dù vậy, một số chuyên gia trong ngành cho rằng đến thời điểm đó, chưa chắc giá xe được giảm như đã tính toán theo thuế được cắt giảm theo EVFTA. Bài học thị trường nhập khẩu từ khu vực ASEAN gồm Thái Lan và Indonesia khi thuế nhập khẩu cho mặt hàng này về 0% vào năm 2018 (theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN – ATIGA), nhưng giá xe đến tay người tiêu dùng đã không được giảm như đã dự tính.

Mặt khác, nhìn lại xe nhập từ khu vực ASEAN thời gian qua, dù giá không giảm nhưng trang bị phụ kiện theo xe được đẩy lên nhiều hơn, tiêu chuẩn cao hơn so với mẫu xe trước đây. Điều này cũng được giới phân tích nhìn nhận sẽ là hướng kinh doanh tiếp theo mà các nhà nhập khẩu xe ở thị trường châu Âu thực hiện trong thời gian tới.

Cũng như xe nhập khẩu từ ASEAN, đại diện một đơn vị nhập khẩu ô tô xe sang cho rằng giá xe còn liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biêt, hệ thống đại lý, vận chuyển, và tỷ giá. Trong 9-10 năm tới, nếu tỷ giá giữa đồng Việt Nam với các ngoại tế thay đổi chỉ vài % thì khi đó giá xe cũng sẽ khác.

Và nếu khi đó Chính phủ cũng có các chính sách thay đổi thuế tiêu thụ đặc biệt để ứng phó với giảm thu ngân sách từ thuế nhập khẩu thì giá xe cũng hoàn toàn khác. Chính vì thế, ngay bây giờ, việc kỳ vọng giá xe sẽ giảm mạnh là còn quá sớm. Tuy nhiên, việc cạnh tranh giữa các hãng xe để giành khách hàng sẽ gay gắt hơn, và khi đó người tiêu dùng ít nhiều sẽ có lợi hơn.