Cung gạo có giảm do hạn, mặn?
Trung Chánh
 |
| Nguồn gạo phục vụ cho xuất khẩu năm 2016 liệu có dồi dào trong bối cảnh hạn, mặn. Trong ảnh là nông dân ĐBSCL đang thu hoạch lúa. Ảnh: TL |
(TBKTSG Online) – Một câu hỏi được nhiều người quan tâm là: liệu tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn có ảnh hưởng nặng nề đến nguồn cung gạo, có tác động tiêu cực đến tình hình xuất khẩu gạo hay không? Ý kiến của một số người trong cuộc rất khác nhau trước câu hỏi này.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) đưa ra con số dự báo sản lượng gạo phục vụ cho xuất khẩu năm 2016 vẫn ở mức rất cao, trên 8,6 triệu tấn.
Cụ thể, ông Huỳnh Thế Năng, Chủ tịch VFA kiêm Tổng giám đốc Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2), cho biết sau khi cân đối, tổng lượng gạo dự kiến dành cho xuất khẩu năm 2016 đạt mức 8,64 triệu tấn. Trong số này, lượng gạo năm 2015 chuyển sang là 750.000 tấn; vụ đông xuân 2015-2016 là 3,87 triệu tấn; vụ hè thu 2016 là 2,89 triệu tấn; và vụ thu đông 2016 là 1,08 triệu tấn.
Đây là tín hiệu rất lạc quan, trong bối cảnh hoạt động sản xuất lúa năm 2016 ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) gặp rất nhiều khó khăn do hạn và xâm nhập mặn.
Cụ thể, thống kê của Cục trồng trọt cho thấy diện tích lúa đông xuân 2015-2016 bị thiệt hại đến nay khoảng 140.000 héc ta. Còn dự báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết sẽ có khoảng 500.000 héc ta (30%) trên tổng diện tích lúa hè thu 2016 của ĐBSCL không xuống giống được đúng thời điểm như kế hoạch do hạn và xâm nhập mặn.
Được biết, tổng lượng gạo xuất khẩu trong năm 2015 của Việt Nam đạt khoảng 8,1 triệu tấn (bao gồm cả chính ngạch và tiểu ngạch), như vậy, với con số hơn 8,6 triệu tấn như đã nêu ở trên, sản lượng gạo dành cho xuất khẩu năm 2016 tăng hơn 500.000 tấn so với con số đã xuất khẩu của năm ngoái.
Về mục tiêu xuất khẩu trong nửa đầu năm 2016, VFA dự kiến bán 3,1 triệu tấn (chưa tính bán tiểu ngạch qua biên giới), trong đó, quí 1-2016 bán 1,3 triệu tấn, tăng 100.000 tấn so với dự kiến ban đầu và tăng 56% so với cùng kỳ năm ngoái, và quí 2-2016 bán 1,8 triệu tấn, tương đương cùng kỳ năm ngoái.
Trao đổi với TBKTSG Online về câu chuyện sản xuất lúa gạo năm nay ở ĐBSCL bị ảnh hưởng nặng nề do hạn và xâm nhập mặn, nhưng VFA vẫn đưa ra con số cân đối sản lượng gạo phục vụ trong năm 2016 ở mức cao, ông Lê Thanh Tùng, Phó phòng cây lương thực-thực phẩm thuộc Cục trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), đã từ chối bình luận về dự báo này.
Tuy nhiên, theo ông Tùng, về sản lượng gạo năm 2016 so với 2015, thì Cục trồng trọt đang cân đối tất cả các con số kế hoạch vụ hè thu, thu đông, vụ mùa còn lại và có thể nó ở mức tương đương so với năm 2015.
Cũng theo ông Tùng, bây giờ không thể công bố số lượng gạo phục vụ cho xuất khẩu được, mà phải đợi đến ngày 25-3 tới, tại hội nghị tổng kết sản xuất vụ đông xuân 2015-2016 và triển khai vụ hè thu 2016 sẽ công bố chính thức.
“Chuyện công bố con số sản lượng phục vụ xuất khẩu là con số hết sức tế nhị và nó có thể gây thiệt hại đến hàng triệu người, cho nên hãy hết sức cẩn thận”, ông cho biết.
Trong khi đó, một vị lãnh đạo ngành nông nghiệp ở ĐBSCL không muốn nêu tên cho rằng với bối cảnh sản xuất lúa gạo bị ảnh hưởng bởi hạn và xâm nhập mặn như hiện nay, thì chắc chắn sản lượng phục vụ cho xuất khẩu không thể dồi dào như những năm trước đó được.
“Tuy nhiên, công bố số lượng bao nhiêu là việc khác và có một thực tế là nếu có thông tin khan hiếm nguồn cung, thì chắc chắn giá lúa gạo nội địa sẽ tiếp tục lên và ngược lại”, vị này cho biết.
