Đàm phán để giảm công suất thép toàn cầu thất bại
Chánh Tài
 |
| Công nhân ngành thép biểu tình phản đối nhập khẩu thép giá rẻ của TQ ở Brussels, Bỉ ngày 15-2-2016. Ảnh: AP |
(TBKTSG Online) – Trung Quốc (TQ) và các nước sản xuất thép lớn khác đã không nhất trí được các biện pháp để giải quyết cuộc khủng hoảng thép toàn cầu khi mỗi bên đều đưa ra những lý lẽ riêng về nguyên nhân dẫn đến dư thừa công suất thép.
Hãng tin Reuters đưa tin tại cuộc họp ở Brussels (Bỉ) ngày 18-4 do Bỉ và Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) tổ chức, bộ trưởng và các quan chức thương mại từ hơn 30 nước đã thảo luận các biện pháp giải quyết tình trạng dư thừa công suất thép trên toàn cầu. Tuy nhiên, cuộc họp đã kết thúc mà không đạt được bất kỳ thỏa thuận nào.
Mỹ đổ lỗi cho TQ
Phát biểu với báo chí sau cuộc họp, Cao ủy Thương mại Liên minh châu Âu (EU) Cecelia Malmstrom nhấn mạnh, các chính phủ không được trợ giá để giúp các nhà máy thép thua lỗ tiếp tục hoạt động và phải đối xử với các công ty thép nhà nước như các công ty thép tư nhân.
Thứ trưởng Bộ Thương mại TQ Zhang Ji cho biết TQ đã cắt giảm công suất thép tương đương 90 triệu tấn và sẽ cắt giảm tiếp 100-150 triệu tấn nữa. Ông khẳng định TQ không trợ giá cho ngành thép và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). “Cuộc khủng hoảng tài chính đã khiến tăng trưởng toàn cầu trì trệ. Đó là nguyên nhân cơ bản dẫn đến công suất thép dư thừa”, ông Zhang nói.
Tuy nhiên, Mỹ đổ lỗi cho TQ về thất bại của cuộc họp và nói rằng TQ cần phải hành động để giảm dư thừa công suất thép hoặc phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt thương mại từ các nước khác.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Penny Pritzker và Đại diện Thương mại Mỹ Michael Froman ra tuyên bố chung nhấn mạnh: “Trừ phi TQ áp dụng các biện pháp cụ thể và kịp thời nhằm giảm sản lượng và công suất dư thừa trong các ngành công nghiệp, bao gồm thép, các vấn đề mang tính hệ thống trong ngành công nghiệp thép sẽ vẫn tồn tại và các nước bị ảnh hưởng, bao gồm Mỹ, không còn sự lựa chọn nào khác là phải hành động thương mại để tránh thiệt hại cho ngành thép trong nước cũng như các công nhân ngành thép”.
TQ phản ứng
Ngày 18-4, Tân Hoa xã đăng bài xã luận nói rằng đổ lỗi TQ gây ra những khó khăn trong ngành thép toàn cầu chỉ là cái cớ cho chủ nghĩa bảo hộ và cách chỉ trích như vậy sẽ phản tác dụng.
Phó Tổng thư ký Hiệp hội sắt thép TQ Li Xinchuang nói qua điện thoại với hãng tin Reuters: “Chỉ trích của Mỹ hoàn toàn vô nghĩa và mang tính thành kiến đối với TQ. Ngành thép TQ vận hành theo thị trường và các sản phẩm thép TQ có chất lượng tốt, giá thấp và dịch vụ tốt. Các chỉ trích cho rằng chính phủ TQ trợ giá là chuyện vớ vẩn”.
Ngày 19-4, khi được hỏi những bước đi tiếp theo của chính phủ TQ sau khi đàm phán ở Brussels thất bại, người phát ngôn Bộ Thương mại TQ nói: “TQ đã làm trên cả mức đủ. Bạn còn muốn chúng tôi làm gì nữa? Thép là ‘thực phẩm’ của ngành công nghiệp và ‘thực phẩm’ của phát triển kinh tế. Vấn đề quan trọng hiện nay là các nước cần ‘thực phẩm’ lại đang ‘chán ăn’ nên có vẻ như có quá nhiều ‘thực phẩm’”.
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế OECD cho biết công suất thép toàn cầu là 2,37 tỉ tấn nhưng trong năm 2015 chỉ 67,5% công suất này được sử dụng do nhu cầu thép giảm.
Ngành thép Anh đang lâm vào cuộc khủng hoảng khi nhà sản xuất thép lớn nhất Anh Tata Steel quyết định bán tất cả các nhà máy thép ở nước này do liên tục thua lỗ vì không cạnh tranh nổi với thép giá rẻ của TQ. Tuần trước, hơn 40.000 công nhân ngành thép của Đức xuống đường biểu tình phản đối thép bán phá giá từ TQ.
TQ, nước sản xuất thép lớn nhất thế giới đang đẩy mạnh xuất khẩu thép trong những năm gần đây trong bối cảnh nền kinh tế nước này chậm lại, sản lượng ở nhiều ngành công nghiệp bị dư thừa, khiến chính phủ Bắc Kinh nỗ lực đưa nền kinh tế tăng trưởng dựa trên ngành dịch vụ và thoát ra khỏi sự phụ thuộc ngành sản xuất truyền thống.
Trong tháng 3-2016, xuất khẩu thép của TQ tăng tăng 30% lên mức 9,88 triệu tấn so với cùng kỳ năm trước dù nhiều nước áp dụng các biện pháp chống bán phá giá đối với thép TQ.
