Đáng lo ngại tình trạng nợ nần của các doanh nghiệp nhà nước
Tư Hoàng
 |
| Vinalines đứng đầu bảng về lỗ – Ảnh TL. |
(TBKTSG Online) – Nhiều tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước đã lâm vào tình trạng nợ nần lớn và triền miên, theo báo cáo của Chính phủ gửi tới các đại biểu Quốc hội.
Báo cáo do Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng ký tên nhằm tổng kết kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2014 của 781 doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Những số liệu trong báo cáo cho thấy trình trạng tài chính của nhiều doanh nghiệp đáng lo ngại.
Lỗ luỹ kế tăng cao
Về lỗ lũy kế, có 19 tập đoàn, tổng công ty còn lỗ lũy kế là 24.451 tỷ đồng. Đứng đầu bảng là TCT Hàng hải Việt Nam (lỗ 20.687 tỷ đồng); TCT Lương thực Miền Nam (1.125 tỷ đồng); TCT 15 – Bộ Quốc phòng (569 tỷ đồng); Công ty TNHH MTV Haprosimex – Hà Nội (500 tỷ đồng); TCT Sông Đà (413 tỷ đồng); TCT Xăng dầu quân đội (334 tỷ đồng); TCT Truyền thông đa phương tiện VTC (196 tỷ đồng); TCT Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị (188 tỷ đồng).
Lỗ lũy kế của 10 công ty mẹ là 2.891 tỷ đồng. Đứng đầu danh sách là Công ty mẹ – TCT Hàng hải VN (388 tỷ đồng); Công ty mẹ – TCT Lương thực Miền Nam (1.095 tỷ đồng); Công ty mẹ – Công ty TNHH MTV Haprosimex Hà Nội (486 tỷ đồng); Công ty mẹ – TCT Xăng dầu quân đội (334 tỷ đồng)…
Lỗ phát sinh theo báo cáo hợp nhất của 10 tập đoàn, tổng công ty (bao gồm số lỗ phát sinh của công ty mẹ và công ty con) là 4.901 tỷ đồng. Đứng đầu bảng vẫn là TCT Hàng hải VN (3.179 tỷ đồng); TCT Lương thực Miền Nam (890 tỷ đồng); TCT 15 – BQP (508 tỷ đồng); Công ty TNHH MTV Haprosimex – Hà Nội (284 tỷ đồng).
Lỗ phát sinh theo báo cáo của năm công ty mẹ là 1.753 tỷ đồng, trong đó có Công ty mẹ – TCT Hàng hải Việt Nam (385 tỷ đồng); Công ty mẹ – TCT Lương thực Miền Nam (873 tỷ đồng); Công ty mẹ – TCT 15 – BQP (181 tỷ đồng); Công ty mẹ – Công ty TNHH MTV Haprosimex – Hà Nội (283 tỷ đồng).
Nợ phải thu lên hàng trăm ngàn tỷ đồng
Tuy nhiên, nợ phải thu của các DNNN này mới là đáng nói. Báo cáo hợp nhất của các tập đoàn, tổng công ty có tổng nợ phải thu là 293.617 tỷ đồng, tăng 11% so với năm 2013. Tỷ lệ nợ phải thu/tổng tài sản năm 2014 là 11%. Trong đó, nợ phải thu khó đòi là 13.570 tỷ đồng, tăng 18,6% so với thực hiện năm 2013, chiếm 4,6% tổng số nợ phải thu.
Nợ phải thu khó đòi theo báo cáo hợp nhất: Tập đoàn Dầu khí (3.113 tỷ đồng); Tập đoàn Bưu chính viễn thông (1.807 tỷ đồng); Tập đoàn Viễn thông Quân đội (616 tỷ đồng); Tổng công ty CN Xi măng Việt Nam (613 tỷ đồng); Tập đoàn CN Than khoáng sản (608 tỷ đồng); TCT Lương thực Miền Nam (544 tỷ đồng);TCT Lương thực Miền Bắc (504 tỷ đồng).
Một số Công ty mẹ có tỷ lệ nợ phải thu/tổng tài sản ở mức cao (trên 50%) như: Công ty mẹ – TCT Đông Bắc (nợ phải thu 4.714,2 tỷ đồng, bằng 72%); Công ty mẹ – TCT XD Trường Sơn (nợ phải thu 1.985,74 tỷ đồng, bằng 69%); Công ty mẹ – TCT XD Nông nghiệp (nợ phải thu 374,83 tỷ đồng, bằng 69%); Công ty mẹ – TCT Đầu tư Phát triển Đô thị và Khu công nghiệp VN (nợ phải thu 5.153 tỷ đồng, bằng 62%); Công ty mẹ – TCT Vật tư nông nghiệp (nợ phải thu 233 tỷ đồng, bằng 55%); Công ty mẹ – TCT Thái Sơn (nợ phải thu 1.579 tỷ đồng, bằng 52%); Công ty mẹ – TCT Xây dựng Lũng Lô (nợ phải thu 1.193 tỷ đồng, bằng 51%).
Nợ phải trả hàng triệu tỉ đồng
Nợ phải trả cũng lên đến con số đáng báo động. Theo báo cáo hợp nhất của các tập đoàn, tổng công ty có tổng số nợ phải trả là 1.567.063 tỷ đồng, tăng 8% so với năm 2013.
Có 28 tập đoàn, tổng công ty có tỷ lệ nợ phải trả/vốn chủ sở hữu lớn hơn 3 lần, như TCT Phát thanh-Truyền hình thông tin (48,27 lần); TCT Lắp máy Việt Nam (11,67 lần); TCT 36 (11 lần); TCT Sông Đà (10,03 lần); TCT Thành An (9,36 lần); TCT Trường Sơn (9,24 lần); TCT Xây dựng số 1 (8,86 lần); TCT Thái Sơn (8,39 lần);TCT Hàng không Việt Nam (5,87 lần)…
Nợ vay lớn
Báo cáo cho biết, nợ vay (vay ngắn hạn và dài hạn) từ các ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng của các tập đoàn, tổng công ty là 553.014 tỷ đồng, tăng 1% so với thực hiện năm 2013. Một số đơn vị có số nợ vay từ các tổ chức tín dụng tương đối lớn như Tập đoàn Dầu khí quốc gia VN (174.434 tỷ đồng); TĐ Điện lực VN (108.457 tỷ đồng); TĐ CN Than – Khoáng sản VN (46.170 tỷ đồng); TCT Hàng hải VN (32.282 tỷ đồng); TCT Sông Đà (20.327 tỷ đồng); TCT Xi măng VN (15.729 tỷ đồng)…
Một số Công ty mẹ thực hiện huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp, lũy kế giá trị trái phiếu doanh nghiệp đã phát hành tính đến 31-12-2014 của các công ty mẹ, bao gồm: Công ty mẹ – Tập đoàn CN Than – Khoáng sản VN phát hành 12.500 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT Becamex Bình Dương phát hành 7.200 tỷ đồng; Công ty mẹ – TĐ Điện lực VN phát hành 2.000 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT Sông Đà phát hành 1.500 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT Hàng hải VN phát hành 522 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT Lắp máy VN phát hành 1.000 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT XD số 1 phát hành 700 tỷ đồng…
Cũng theo các báo cáo hợp nhất, nợ nước ngoài của các tập đoàn, tổng công ty là 381.419 tỷ đồng (vay ngắn hạn là 26.955 tỷ đồng; vay dài hạn là 354.464 tỷ đồng). Trong đó, vay lại vốn ODA của Chính phủ là 117.986 tỷ đồng; vay nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh là 124.104 tỷ đồng; và vay nước ngoài theo hình thức tự vay, tự trả là 91.879 tỷ đồng…
Nợ nước ngoài của các công ty mẹ là 253.450 tỷ đồng, trong đó, Công ty mẹ – TĐ Điện lực VN là 161.891 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT Hàng không VN là 27.347 tỷ đồng; Công ty mẹ – TĐ Dầu khí quốc gia VN là 20.305 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT ĐTPT đường cao tốc là 18.525 tỷ đồng; Công ty mẹ – TCT Cảng hàng không VN là 12.138 tỷ đồng.
Hàng tồn kho
Báo cáo hợp nhất của các tập đoàn, tổng công ty có tổng số hàng tồn kho là 216.255 tỷ đồng, chiếm 8%/tổng tài sản. Trong đó, một số tập đoàn, tổng công ty có giá trị hàng tồn kho lớn như: TĐ Dầu khí quốc gia VN (29.565 tỷ đồng); TCT Becamex Bình Dương (22.814 tỷ đồng); TĐ Điện lực VN (16.604 tỷ đồng); TĐ Than KS VN (16.377 tỷ đồng); TĐ Viễn thông quân đội (15.256 tỷ đồng); TĐ Hóa chất VN (10.644 tỷ đồng)…
