Đi đầu trong phục hồi hậu Covid-19: Thách thức cho vùng kinh tế trọng điểm

Đi đầu trong phục hồi hậu Covid-19: Thách thức cho vùng kinh tế trọng điểm

T.H

(TBKTSG Online) - Bốn vùng kinh tế trọng điểm của cả nước (gồm Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ, phía Nam, miền Trung và đBSCL) cần phải đi đầu trong phục hồi phát triển kinh tế sau dịch bệnh Covid-19. Đây là nhiệm vụ đầy tính thách thức mà Chính phủ giao cho các địa phương thuộc 4 vùng kinh tế này trong cuộc họp của Thường trực Chính phủ về phát triển vùng kinh tế trọng điểm ngày 26-5.

Chủ trì cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ: Lãnh đạo các địa phương trong vùng kinh tế trọng điểm (KTTĐ) cần đề cao trách nhiệm trong phát triển kinh tế vùng, không nên coi đây là sinh hoạt câu lạc bộ mà phải thực sự tận tâm, tận lực vì sự phát triển của cả vùng, của đất nước và từng địa phương. “Không có địa phương nào có thể phát triển bền vững nếu các địa phương lân cận kém phát triển”.

Tại cuộc họp, lãnh đạo một số bộ, ngành và 4 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng KTTĐ (Hà Nội, TPHCM, Quảng Nam, Kiên Giang) đã báo cáo việc thực hiện kết luận của Thủ tướng về phát triển vùng KTTĐ. Trong năm 2019, Thủ tướng đã chủ trì 4 cuộc hội nghị về phát triển vùng KTTĐ với các sản phẩm cụ thể là các chỉ thị, quyết định của Thủ tướng về phát triển vùng.

Cầu Bạch Đằng (Quảng Ninh) gắn kết giao thông giữa các tỉnh Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ. Ảnh: quangninh.gov.vn

Nhân tố tích cực cho tăng trưởng GDP

Theo Chinhphu.vn, tại cuộc họp ngày 26-5, báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư ghi nhận, trong giai đoạn 2011-2019, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của 4 vùng KTTĐ bình quân mỗi năm tăng 7,25%. Quy mô GRDP của toàn bộ 24 địa phương thuộc 4 vùng KTTĐ so với GDP của cả nước ở mức trên 70%.

Hà Nội và TPHCM là 2 cực tăng trưởng quan trọng của cả nước, đóng góp vào tăng trưởng chung cả nước bình quân năm trong giai đoạn 2011-2019 tương ứng đạt 13,08% và 19,9%.

Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy, cứ 1% tăng trưởng của 4 vùng KTTĐ sẽ làm GDP của toàn bộ nền kinh tế tăng 0,61%, trong đó vùng KTTĐ Bắc bộ và phía Nam là 2 vùng có tác động lớn nhất. Cụ thể, tăng 1% GRDP của vùng KTTĐ Bắc Bộ làm GDP của toàn nền kinh tế tăng 0,49%, tăng 1% GRDP của vùng KTTĐ phía Nam làm GDP của toàn nền kinh tế tăng 0,55%.

Các vùng KTTĐ đã hướng sự phát triển vào các ngành là lợi thế của vùng. Vùng KTTĐ Bắc bộ tập trung phát triển các ngành công nghiệp, vùng KTTĐ phía Nam tập trung phát triển các ngành thuộc khu vực dịch vụ.

Hiện nay, các vùng KTTĐ là nơi tập trung đầu mối giao thông vận tải biển và hàng không lớn nhất cả nước, với 6/8 cảng biển quốc gia, tập trung tới 93% công suất bốc xếp của cảng và 100% công suất của các sân bay quốc tế, với năng lực tiếp nhận trung bình khoảng 25 triệu lượt khách mỗi năm.

Tại cuộc họp, lãnh đạo các bộ, địa phương báo cáo tình hình thực hiện kết luận của Thủ tướng về phát triển kinh tế các vùng KTTĐ, trong đó có việc đầu tư các dự án mang tính kết nối trong vùng, tạo hiệu ứng lan tỏa như các dự án giao thông, các chuỗi liên kết phát triển du lịch, logistics, phát triển các ngành hàng có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn, các dự án phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn, thích ứng với biến đổi khí hậu. Có ý kiến cho rằng, về lâu dài cần có luật về phát triển vùng KTTĐ, có như vậy mới tháo gỡ khó khăn một cách căn cơ hơn, làm rõ vai trò của hội đồng vùng, cơ chế huy động, phân bổ nguồn lực…

Phát triển dựa trên thế mạnh nội tại, không dàn trải

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, vùng KTTĐ là cực tăng trưởng quan trọng của đất nước. “Chúng ta cần khẩn trương xây dựng, hoàn thiện quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh nằm trong quy hoạch tổng thể quốc gia”. Đây là yêu cầu cần triển khai sớm, cần làm kỹ, rà soát đầy đủ trên các lĩnh vực để khắc phục cho được những vướng mắc hiện nay, khắc phục tình trạng "trùng dẫm" hay "mạnh ai nấy làm".

Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với các bộ, ngành, địa phương khẩn trương thực hiện nhiệm vụ quan trọng này để tạo thuận lợi cho các vùng phát triển. Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần các tỉnh, thành phố trong vùng KTTĐ phải đi đầu trong phục hồi phát triển kinh tế sau dịch bệnh Covid-19, đặc biệt là thu hút đầu tư của các tập đoàn lớn, các công ty xuyên quốc gia có năng lực công nghệ hàng đầu, đứng đầu các chuỗi giá trị.

Cho rằng các vùng KTTĐ có nhiều điều kiện huy động vốn xã hội, Thủ tướng lấy ví dụ về chuyến công tác Quảng Ninh vừa qua, tỉnh vùng Đông Bắc bộ này đã làm sân bay, bến cảng, đường cao tốc mà phần lớn từ vốn xã hội.

Trong kinh tế vùng, cần đặc biệt quan tâm đến hạ tầng khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nhất là sớm triển khai một số tuyến cao tốc đã quy hoạch. Từng vùng, từng địa phương cần chú ý 2 việc: Phải hoàn thành giải ngân vốn đầu tư công năm 2020 và nỗ lực hoàn thành tốt nhất các mục tiêu, chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm nay, đặc biệt là tăng trưởng và thu ngân sách Nhà nước trong bối cảnh hậu Covid-19.

Về cơ cấu lại kinh tế vùng, thu hút đầu tư, Thủ tướng đề nghị các hội đồng vùng, từng địa phương tận dụng cơ hội từ việc đã kiểm soát, chống dịch Covid-19 thành công để từ đó thu hút đầu tư mạnh mẽ, thúc đẩy các hoạt động sản xuất kinh doanh. Các vùng KTTĐ, nhất là các trung tâm kinh tế, phải là những điểm thu hút đầu tư, đón đầu dòng dịch chuyển vốn đầu tư khu vực và toàn cầu. Ông đặt ra yêu cầu "biến thách thức thành cơ hội" và "kiên quyết không được gây khó khăn cho nhà đầu tư, doanh nghiệp".

Theo TTXVN, Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát, đề xuất Chính phủ cơ chế phù hợp để các địa phương trong vùng kinh tế trọng điểm tận dụng được tiềm năng, thế mạnh, không cạnh tranh lẫn nhau, làm suy yếu nhau.

Các địa phương trong vùng kinh tế trọng điểm tập trung khắc phục hậu quả thiên tai, triển khai tốt kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2020, “có ngay các giải pháp mạnh, đồng bộ, hiệu quả để thu hút đầu tư, thúc đẩy phục hồi sản xuất kinh doanh sau dịch”.

Theo Chinhphu.vn, TTXVN