Dịch chuyển thuế
Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Bài 70:
Dịch chuyển thuế
Khi muốn đánh thuế kinh doanh lên một ngành thì nhà nước cần phải cân nhắc vấn đề đối tượng chịu thuế, hay nói khác là ai sẽ phải trả khoản thuế này. Dịch chuyển thuế nói đến cách thức mà một pháp nhân bị đánh thuế cố gắng chuyển gánh nặng thuế nhắm vào mình sang những nhóm khác trong nền kinh tế.
Đứng trước khả năng phải trả một khoản thuế mới hay thuế cao hơn, các nhà sản xuất trong ngành bị đánh thuế có thể cố gắng nâng giá sản phẩm và dịch chuyển khoản thuế sang cho người tiêu dùng. Cách làm này gọi là dịch chuyển thuế về phía trước.
Đôi khi các nhà sản xuất không thể tăng giá sản phẩm của họ vì trên thị trường có những mặt hàng có khả năng thay thế. Trong trường hợp này họ sẽ tìm cách giảm giá đầu vào sản xuất. Ta có thể thấy ví dụ của hiện tượng dịch chuyển gánh nặng thuế về phía sau trong ngành chế biến nông sản, ở đó các nhà chế biến có thể ghìm giá đầu vào thu mua từ nông dân. Như vậy, nông dân chính là người sau cùng phải trả khoản thuế trên. Thực tế, cơ hội chuyển thuế sang cho các nhà cung ứng là không cao.
Nếu việc dịch chuyển thuế về phía trước lẫn về phía sau đều bất thành, các nhà sản xuất bị đánh thuế có thể xoay sang giảm các chi phí sản xuất khác, chẳng hạn tiền lương. Khi đó đối tượng chịu thuế sau cùng chính là người lao động làm việc trong ngành này. Sau nữa, nếu các công ty không thể tăng doanh thu hoặc cắt giảm chi phí, thì lợi nhuận của họ sẽ bị tổn hại. Lúc này, chính những cổ đông của công ty sẽ chịu khoản thuế trên.
Khó có thể xác định được ai sẽ gánh lấy chi phí của việc chuyển thuế trong một ngành. Tuy nhiên, phân tích này tỏ ra hữu ích vì nó giúp các nhà hoạch định chính sách cân nhắc vấn đề dịch chuyển thuế khi quyết định áp dụng một khoản thuế, và cũng mang lại cho họ một công cụ để đề ra những chính sách bổ sung nhằm giảm thiểu những kết quả không mong muốn của một khoản thuế mới.
English:
Tax shifting
When a government wants to levy corporate taxes on a certain industry, it must consider the issue of tax incidence, in other words, who will ultimately pay the tax. “Tax shifting” refers to a practice in which the taxed entity attempts to transfer the tax burden levied on it to other groups in the economy.
Confronted with the prospect of paying a new or increased tax, producers in the taxed industry may attempt to raise the price of products and pass the tax on to consumers. This practice is called forward tax shifting.
Sometimes producers may not be able to raise the prices of their products due to potential substitutes in the market. In this case they may find ways to lower the prices of the inputs of production. One example of this backward shifting of the tax burden can be found in agricultural processing. Processors may squeeze the price of the inputs they buy from farmers, in which case it is the farmers who become the final payers of the tax. In reality, opportunities for shifting a tax burden onto suppliers are quite rare.
If neither forward nor backward shifting of a tax is possible, the affected producers may have to cut other costs of production, such as wages. In this case, the final incidence of the tax is borne by the workers in that industry. Ultimately, if the companies fail to increase revenue or cut expenses, their profits will suffer. In this case of course, the owners or shareholders of the companies bear the cost.
It is difficult to determine who ultimately will bear the cost of tax shifting within an industry. However, this analysis is useful because it helps policymakers take into account tax shifting when deciding to impose a tax, providing them with a tool to craft additional policies to reduce the unwanted consequences of a new tax.
(Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới)
