Dự án thép Guang Lian: nhà đầu tư lại muốn giảm vốn
Hùng Lê
 |
| E-United tiếp tục đề xuất giảm vốn đầu tư dự án thép Guang Lian tại Quảng Ngãi dù dự án này đã kéo dài khoảng 10 năm nay – Ảnh minh họa: Văn Nam. |
(TBKTSG Online) – Sau khi Tập đoàn JFE (Nhật Bản) tuyên bố dừng xem xét đầu tư vào dự án thép Guang Lian ở khu kinh tế Dung Quất có vốn đăng ký 3 tỉ đô la Mỹ vào năm ngoái, nhà đầu tư lớn còn lại là E-United (Đài Loan) mới đây đã đề nghị điều chỉnh giảm vốn dự án này xuống còn 2 tỉ đô la Mỹ.
Một nguồn tin từ Ban quản lý Khu Kinh tế Dung Quất xác nhận với TBKTSG Online thông tin trên vào tối hôm nay 6-3. Và hồ sơ xin điều chỉnh vốn đầu tư lần thứ 5 của dự án này kể từ khi cấp phép đã được chính quyền địa phương gửi các bộ, ngành Trung ương để xem xét cấp giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh cho E-United.
Mặc dù giảm vốn đầu tư nhưng theo nguồn tin trên chủ đầu tư vẫn sẽ giữ nguyên công suất cũ là 5 triệu tấn/năm, và sẽ phân kỳ đầu tư thành 4 giai đoạn.
Điều này hoàn toàn ngược lại với tính toán trước đây. Bởi ở thời điểm có sự tham gia của Tập đoàn JFE, chủ đầu tư dự án này lại xin điều chỉnh tăng vốn dự án này từ 3 tỉ đô la Mỹ lên đến 4,5 tỉ đô la Mỹ mới đạt khả thi (nhưng chưa được chính quyền địa phương chấp nhận thì JFE xin không tham gia dự án vào tháng 9 rồi).
Tuy nhiên, theo nguồn tin trên, việc điều chỉnh xin giảm vốn này của tập đoàn E-United cũng đồng thời thay đổi sản phẩm thép làm ra. Nhà đầu tư đề xuất sẽ sản xuất thép tấm thay vì là thép kỹ thuật cho ngành công nghiệp cơ khí chế tạo. Điều này sẽ giúp nhà đầu tư giảm được nguồn vốn đầu tư.
Nguồn tin này cho hay nếu được các bộ ngành và Chính phủ đồng ý cho nhà đầu tư này điều chỉnh giảm vốn, thì trước khi cấp phép phía cơ quan quản lý cũng ràng buộc nhà đầu tư phải cam kết có lộ trình thực hiện đầu tư. Đồng thời phải có giấy xác nhận thỏa thuận chính thức vay vốn của ngân hàng cho vay.
Thực tế khi tập đoàn JFE thông báo chính thức dừng xem xét đầu tư vào dự án có vốn đăng ký hàng tỉ đô la Mỹ này, giới quan sát cho rằng khả năng triển khai dự án này khó thành hiện thực bởi chủ đầu tư năm lần bảy lượt xin lùi thực hiện dự án.
Tính từ khi làm lễ động thổ vào năm 2007 cho đến nay, chủ đầu tư dự án đã bỏ khoảng 42 triệu đô la Mỹ vào một số hạng mục như khối nhà ở công nhân, san lấp mặt bằng, tường rào, cọc xây nhà máy sản xuất …
Trong văn bản gửi các bộ, ngành, UBND tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, thời điểm này, nếu đơn phương xử lý chấm dứt và thu hồi dự án sẽ không có lợi cho cả nhà đầu tư và cơ quan quản lý.
Tỉnh Quảng Ngãi nhận thấy cần thiết cấp giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh lần 5 cho dự án, nhằm tạo căn cứ pháp lý mới làm cơ sở xử lý dứt điểm các vấn đề tồn tại liên quan đến dự án.
Cũng theo thông tin từ UBND tỉnh Quảng Ngãi, nếu trong vòng 60 ngày kể từ khi Ban quản lý Khu kinh tế Dung Quất có văn bản chấp thuận nguyên tắc các nội dung dự kiến được ghi trong Giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh mà chủ đầu tư không cung cấp được hợp đồng tín dụng chính thức, thì Quảng Ngãi có quyền đơn phương chấm dứt, thu hồi dự án và xử lý theo quy định của pháp luật.
|
Dự án nhà máy luyện thép Dung Quất tại Quảng Ngãi được hình thành từ năm 2006, khởi đầu là do Công ty Tycoons (Đài Loan) đề xuất với công suất 5 triệu tấn/năm và tổng vốn đầu tư hơn 1 tỉ đô la Mỹ. Đó là thời điểm mà chính sách đầu tư của Việt Nam đang trao quyền tự quyết cho các địa phương và các địa phương đang lao vào cuộc đua thu hút đầu tư nước ngoài. Vào thời điểm dự án được cấp phép, giới chuyên gia đã hoài nghi về tính khả thi của nó. Tycoons chỉ là một nhà sản xuất nhỏ trong làng thép thế giới. Không lâu sau đó, dự án có thêm nhà đầu tư mới là E-United (Đài Loan). Hai nhà đầu tư đến từ Đài Loan này nâng vốn cam kết của dự án lên 3,3 tỉ đô la Mỹ nhưng vẫn giữ công suất như cũ và đổi tên thành dự án Nhà máy Thép Guang Lian (Quảng Liên) – Dung Quất. Theo giấy phép đầu tư, E-United trở thành nhà đầu tư chính nắm quyền chi phối dự án với vốn góp lên đến 90%, Tycoons chỉ góp 10%. Năm 2011, hai nhà đầu tư tiếp tục xin điều chỉnh quy mô công suất nhà máy từ 5 triệu tấn lên 7 triệu tấn/năm; đồng thời vốn đầu tư cũng tăng lên thành 4,5 tỉ đô la Mỹ. Đề xuất này của nhà đầu tư cũng được Chính phủ đồng ý về nguyên tắc. Tuy nhiên, Ban Quản lý khu kinh tế Dung Quất chưa cấp lại giấy chứng nhận đầu tư vì nhà đầu tư chưa chứng minh được khả năng thu xếp vốn cho dự án. Hiệp hội Thép Việt Nam cũng lên tiếng bày tỏ lo ngại về việc triển khai dự án này. Cứ mỗi lần cơ quan hữu trách định rút giấy phép đầu tư thì chủ đầu tư lại xin gia hạn và nảy sinh yếu tố mới như thay đổi đối tác, tăng vốn… Mất một khoảng thời gian khá dài, việc thu xếp vốn của E-United gần như bế tắc thì đầu năm 2012, dự án này được tập đoàn JFE (Nhật Bản) “để mắt”. JFE được đánh giá là tập đoàn sản xuất thép lớn trên thế giới, có năng lực tài chính, công nghệ, và kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất thép. Tháng 4-2012, tập đoàn JFE cùng E-United đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác. Theo đó, JFE sẽ nghiên cứu tính khả thi của dự án, xác nhận các vấn đề liên quan đến thiết bị, sản phẩm, cơ sở hạ tầng, điều kiện ưu đãi đầu tư… trước khi quyết định đầu tư. Tuy nhiên, sau khoảng hai năm nghiên cứu, đến tháng 9-2014 JFE đã chính thức thông báo không tham gia đầu tư vào dự án. |
Đọc thêm:
>>> Buộc chủ đầu tư dự án thép Guang Lian triển khai đúng tiến độ
>>> JFE xin rút, một mình E-United “ôm” dự án thép Guang Lian
