Đua nhau lên lưới để hưởng ưu đãi, điện mặt trời thành… quá tải
Lan Nhi
(TBKTSG Online) – Nhiều nhà máy điện mặt trời đua nhau “chạy” tiến độ phát lên lưới, đóng điện sớm để kịp hưởng ưu đãi giá điện cao, khiến EVN phải giám sát nhằm tránh xảy ra sự cố mất an toàn.
 |
| Do các dự án nguồn điện phát triển quá nhanh, nhất là điện mặt trời nên hạ tầng lưới điện gặp nhiều khó khăn, nhất là trong thời điểm này. Ảnh:EVN |
Tính đến tháng 7 này, hệ thống điện quốc gia có tổng cộng 99 nhà máy điện mặt trời vận hành với tổng công suất là 5053 MW; 11 nhà máy điện gió đang hoạt động (429MW). Tổng công suất hai nguồn năng lượng tái tạo này xấp xỉ gần 5500 MW, chiếm gần 10% tổng công suất nguồn đặt của hệ thống.
Quyết định 13/2020 của Thủ tướng ưu đãi giá mua điện mặt trời nổi là tương đương 7,79 cent Mỹ/kWh, dự án điện mặt trời (mặt đất) là 7,09 cent/kWh, hệ thống điện mặt trời mái nhà là 8,39 cent/kWh.
Với mức giá ưu đãi này, các chủ đầu tư dự án điện mặt trời (được quyết định chủ trương đầu tư trước ngày 23 – 11 – 2019) chạy đua với thời gian để đưa điện lên nối lưới trước ngày 31-12 năm nay, khiến cho lưới điện truyền tải trong sáu tháng đầu năm nay chưa được đầu tư kịp thời, kéo theo Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) phải cắt giảm công suất của một số nhà máy.
A0 đưa ra thống kê hôm 15-7 rằng, các nhà máy đã công bố công suất lớn hơn thực tế để đến khi cắt giảm thì vẫn được huy động sản lượng lớn. Trong danh sách đua nhau “đóng” điện không đúng với thực tế, có tới 35 dự án được thống kê có sai số (29/6 -5/7) bao gồm: Điện mặt trời Thuận Nam Đức Long, Hacom Solar, điện mặt trời Phước Hữu, Vĩnh Hảo, điện gió Trung Nam…
Mức công bố số liệu đăng ký thực tế với số liệu có thể phát được ở mức trên 30% khiến các nhà quản lý điện lực không chủ động điều tiết được nguồn phát và đường truyền tài, ảnh hưởng đến lưới điện quốc gia. Tuy nhiên, Hợp đồng mẫu mua bán điện theo Thông tư 16/2017 chưa đưa ra các quy định xử phạt nghiêm khắc hơn về việc công bố thông tin không đúng.
Cơn sốt đầu tư vào năng lượng tái tạo, nhất là điện mặt trời rộ lên hai năm gần đây nhờ giá mua điện của Nhà nước cao hơn các nguồn năng lượng khác đã khiến cho bức tranh năng lượng của Việt Nam có nhiều thay đổi. Kể từ năm 2021 trở đi, Chính phủ sẽ có những chính sách điều tiết phù hợp lại với tình hình mới thông qua điều chỉnh giá mua một số loại hình năng lượng tái tạo để thị trường năng lượng cân bằng hơn.
