EuroCham kiến nghị bỏ trần giá sữa
Minh Tâm
 |
| Thị trường sữa, chính sách quản lý luôn được dư luận quan tâm. Ảnh: Minh Tâm |
(TBKTSG Online) – Các thành viên của Tiểu ban Thực phẩm dinh dưỡng thuộc EuroCham (NFG), đại diện cho năm công ty sữa đa quốc gia có mặt tại Việt Nam, một lần nữa kiến nghị cơ quan quản lý gỡ bỏ chính sách áp giá trần lên mặt hàng sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi vốn đang được Bộ Công Thương gia hạn áp dụng từ quyết định trước đó của Bộ Tài chính.
Đề xuất này được nhắc đến trong chương 16 sản phẩm dinh dưỡng và sữa công thức của Sách trắng 2017 mà Phòng Thương mại châu Âu ở Việt Nam (EuroCham) phát hành.
Theo NFG, từ khi biện pháp giá trần được áp dụng vào tháng 6-2014 bằng Quyết định 1079, nhiều khoản chi phí của doanh nghiệp sữa đã tăng như tỷ giá, chi phí điện, chi phí nhân công… Những thay đổi này đã tác động đến hoạt động của các nhà sản xuất và phân phối sữa.
Và trong bối cảnh này, một trong những công ty sữa lớn nhất thế giới (Công ty Danone, nhà sản xuất sữa Dumex) đã phải quyết định rời khỏi thị trường Việt Nam vào năm 2016.
Trong khi đó, Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng khác đã tiến hành nhiều đợt thanh tra, kiểm tra tại các công ty sữa trong nước và nước ngoài. Tuy nhiên, lại không đưa ra bằng chứng cho thấy mặt bằng giá có sự biến động bất thường, bất hợp lý, hoặc gây ảnh hưởng đến ổn định kinh tế – xã hội để làm cơ sở ban hành biện pháp giá bán tối đa (theo quy định trong Luật Giá 2012).
Biện pháp áp giá trần với sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi được NFG đánh giá là đi ngược lại với chủ trương hoàn thiện nền kinh tế thị trường của Chính phủ và cho rằng sẽ không chỉ tác động tới kết quả hoạt động ngắn và trung hạn của doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến thương mại và triển vọng đầu tư trong dài hạn nói chung.
“Việc Chính phủ đưa ra các quy định can thiệp vào quyền tự chủ kinh doanh của doanh nghiệp là một lời cảnh báo đáng lo ngại về một môi trường đầu tư chưa thực sự ổn định, thân thiện và hội nhập của Việt Nam”, báo cáo viết.
Với những lý lẽ này, NFG đề xuất gỡ bỏ chính sách giá trần, cho phép quay trở lại với cơ chế giá do thị trường quyết định và cũng không ban hành các biện pháp quản lý giá khác.
Đối với việc kê khai giá, NFG cho rằng nên được giữ đơn giản như đúng tên gọi của biện pháp này và không nên kèm theo các yêu cầu cung cấp cơ cấu giá, văn bản giải trình về mức giá mới (trừ khi Chính phủ nhận thấy việc điều chỉnh giá là bất hợp lý, dựa trên các bằng chứng rõ ràng và đúng đắn), thông báo phê duyệt mức giá mới từ phía cơ quan nhà nước… Bởi lẽ, các yêu cầu này thực chất đã biến việc kê khai giá trở thành một hình thức khác của việc đăng ký giá.
NFG cho rằng, đối với thị trường sữa công thức, Chính phủ không nên kiểm soát giá bán của các sản phẩm ở phân khúc cao cấp và trung bình, mà chỉ nên áp dụng biện pháp bình ổn giá lên phân khúc thị trường bình dân để đảm bảo khả năng tiếp cận sản phẩm của người tiêu dùng có thu nhập thấp.
Để kéo giảm giá sữa, NFG đề xuất Chính phủ xem xét giảm thuế nhập khẩu sữa, thuế giá trị gia tăng. Hiện tại, thuế nhập khẩu của hàng từ các nước Đông Nam Á chịu thuế 0% và 10% áp dụng cho các quốc gia khác. Mức này cao hơn mức thuế của các nước khác trong khu vực.
Liên quan đến thị trường sữa, từ 1-1-2017, cơ quan quản lý về giá là Bộ Công Thương thay vì Bộ Tài chính như trước đây. Trong thông báo hồi đầu tháng 2, Bộ Công Thương gia hạn việc áp giá trần với nhóm mặt hàng sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi đến hết tháng 3-2017 sau khi quyết định của Bộ Tài chính ban hành trước đó hết hiệu lực vào 31-12-2016.
Đặc biệt, để có phương án quản lý cuối cùng ở thị trường sữa, Bộ Công Thương đã tổ chức đoàn công tác làm việc tại các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sữa nhằm ghi nhận ý kiến, đề xuất, kiến nghị.
|
Chính sách mâu thuẫn Theo NFG, các doanh nghiệp thành viên đã gặp phải không ít thách thức trong hoạt động kinh doanh tại Việt Nam trong thời gian vừa qua do ba chính sách của Nhà nước. Thứ nhất là các quy định an toàn thực phẩm chưa hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế. Thứ hai là chính sách bình ổn giá sữa dành cho trẻ dưới 6 tuổi. Thứ ba là chính sách cấm quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dành cho trẻ dưới 2 tuổi. Đặc biệt, chính sách áp giá trần và cấm quảng cáo được tiểu ban này đánh giá là có phần mâu thuẫn. Một mặt, quy định cấm quảng cáo các sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ cho trẻ dưới 2 tuổi được ban hành với mục tiêu hạn chế việc sử dụng các sản phẩm này. Mặt khác, pháp luật về giá lại coi sản phẩm sữa dành cho trẻ dưới 6 tuổi là nhóm mặt hàng thiết yếu cho đời sống và bình ổn giá để nhằm tăng khả năng tiếp cận của các gia đình có con nhỏ. “Các thông điệp thiếu nhất quán trên đã ảnh hưởng trực tiếp tới ngành sữa của chúng tôi và góp phần tạo ra các chính sách can thiệp vào quyền tự chủ kinh doanh của doanh nghiệp, đi ngược lại với chủ trương hoàn thiện nền kinh tế thị trường, phát triển kinh tế bền vững và thu hút vốn nước ngoài của Chính phủ”, Sách trắng 2017 viết. |
Xem thêm:
