Gạo đăng ký xuất khẩu vượt mức cân đối 345.000 tấn
Hồ Hùng
(TBKTSG Online) – Tại buổi họp HĐQT mở rộng của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) tại Cần Thơ ngày 27-4, ông Huỳnh Minh Huệ, Tổng thư ký VFA cho biết các hợp đồng đăng ký sau ngày ban hành công văn số 48/CV/HH (thông báo chỉ nhận đăng ký những hợp đồng xuất khẩu có thời hạn giao hàng từ tháng 7 đến tháng 9-2009) đã lên tới 345.000 tấn. Trong số đó, có cả 53.500 tấn gạo của Công ty Du lịch Thương mại Kiên Giang (KTC).
Về số lượng 53.500 tấn gạo của KTC, sau khi rà soát lại những hợp đồng đã ký nhưng không thực hiện do chưa mở L/C, ngày 5-4 VFA đã cho KTC đăng ký xuất trước 10.000 tấn. Tiếp đó, ngày 20-4, VFA đã có công văn xác nhận cho đăng ký toàn bộ hợp đồng 53.500 tấn của doanh nghiệp này.
Theo ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch VFA, lý do mà trước đây VFA từ chối đăng ký 15 hợp đồng với tổng lượng gạo phải xuất lên tới 130.000 tấn của KTC là do cân đối xuất khẩu.
Cụ thể, vào giữa tháng 2-2009, sau khi rà soát lại các hợp đồng đã đăng ký, VFA nhận thấy lượng hợp đồng đã ký giao trong 6 tháng đầu năm lên đến hơn 3,6 triệu tấn, vượt mức cân đối an ninh lương thực, do đó đã báo cáo Chính phủ.
Tiếp đó, VFA ban hành công văn số 48 nhằm giúp các doanh nghiệp chuyên tâm thực hiện các hợp đồng đã ký, không ký tiếp hợp đồng giao mới nhằm tránh áp lực giao hàng đổ dồn vào 6 tháng đầu năm, khiến lúa, gạo “sốt” và tăng giá. Công văn có hiệu lực từ ngày 21-2, nhưng đến ngày 23-2 KTC mới đến VFA đăng ký 15 hợp đồng này.
Đầu tháng 3- 2009, tổ điều hành xuất khẩu gạo của Chính phủ cũng đã thống nhất yêu cầu các doanh nghiệp đã ký hợp đồng vượt mức cân đối (khoảng 345.000 tấn gạo) phải thương lượng để giãn thời hạn giao hàng đến sau tháng 7-2009, vì lo rằng sẽ không đủ gạo để giao. Tiếp đó, HĐQT của VFA cũng đồng tình vấn đề này và thống nhất không cho đăng ký thêm.
Nhưng trước tình hình khó khăn của KTC như tàu đối tác đã vào nhận hàng, bị dọa kiện đòi bồi thường nếu không thực hiện hợp đồng… nên VFA buộc phải giái quyết cho đăng ký 53.500 tấn của KTC. Tuy nhiên, nếu giải quyết cho KTC mà không giải quyết các doanh nghiệp khác đã đăng ký (trong tổng số 345.000 tấn) là không công bằng. Do đó, VFA sẽ kiến nghị đến Thủ tướng Chính phủ để có hướng xử lý số gạo đã ký hợp đồng nhưng chưa được đăng ký này, ông Phong nói.