Giá cà phê tăng nhưng nông dân không vui
Anh Văn, Dak Lak
 |
| Giá cà phê tăng nhưng lượng cà phê trong dân không còn nhiều – Ảnh: TL. |
(TBKTSG Online) – Mặc dù giá cà phê hiện nay đang ở mức cao kỷ lục và liên tục lập đỉnh mới nhưng hoạt động giao dịch trong nước khá trầm lắng bởi có nhiều thông tin dự báo giá cà phê có thể còn lên tới 2.500 đô la/tấn nhưng nông dân không còn hưởng lợi nhiều, vì số đông đã bán từ trước Tết Nguyên đán.
Hiện sản lượng cà phê còn trong dân không đáng kể, chủ yếu nằm trong kho của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc trong các đại lý, các nhà đầu cơ nhỏ lẻ. Để mua được hàng, một số công ty, đại lý đã nâng giá cao hơn thị trường từ 200 – 300 đồng/kg hoặc về tận các vùng xa, vùng sâu trong dân để thu gom hàng.
Nhưng tâm lý người dân và các nhà đầu cơ nhỏ vẫn chờ đợi giá lên nữa như tin đồn cà phê sẽ lên đến mức 2.500 đô la Mỹ/tấn trên thị trường thế giới. Thực ra tin đồn này đã được các quan chức của Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam (VICOFA) thừa nhận xuất phát từ các nhà phân tích thị trường của hãng phân tích Sucden Financial.
Nông dân trồng cà phê ở Tây Nguyên hẳn không quên cái ngày 9/6/1994 cách nay gần 17 năm, lúc đó giá cà phê nhân xô đạt mức cao lịch sử với 43.000 đồng/kg trong bối cảnh trước đó 2 ngày, giá cà phê robusta trên thị trường Leffe ở London đạt mức 3.150 đô la Mỹ/tấn cho kỳ hạn giao tháng 9/1994.
Giá cà phê trong nước cũng tăng tốc vọt theo chóng mặt. Thời đó, không chỉ có công ty ngoại thương có giấy phép xuất khẩu mới mua được cà phê. Tại Dak Lak, giá 43.000 đồng/kg cà phê nhân chỉ từ khoảng11 giờ 30 đến 14 giờ trong ngày là quay đầu xuống còn 39.000 đồng/kg nhưng không thấy ai thu mua nữa. Thị trường cà phê tê liệt, 3 ngày sau mới có giá 36.000 đồng/kg rồi giảm dần.
Rồi như xe không phanh, giá cà phê lao dốc để đến đầu những năm 2000 xuống mức thấp nhất ở thị trường thế giới là 444 đô la Mỹ/tấn cho robusta, còn thị trường Tây Nguyên có lúc chỉ còn 3.800 đồng/kg nhân xô, mà nông dân quen gọi “cà phê thua cà pháo”.
Sau đó giá cà phê bắt đầu hồi phục nhưng yếu ớt, mãi tới ngày 5/3/2008, giá cà phê lập đỉnh mới khi tại thị trường Leffe đạt mức cao 2.758 đô la Mỹ/tấn và ở trong nước lại vượt qua ngưỡng 40.000 đồng/tấn nhưng chỉ trong thời gian ngắn rồi quay trở lại mức thấp 23.500 đồng/kg vào tháng 4 năm ngoái.
Lúc này Chính phủ công bố quyết định mua 200.000 tấn cà phê dự trữ, dù thực tế mua được rất ít nhưng giá cà phê lại hồi phục. Điều bất ngờ là giá cà phê lại tăng trưởng liên tục từ tháng 4/2010 cho đến nay mà không một nhà dự báo, nhà phân tích thị trường nào ở trong nước có thể tiên đoán được.
Hôm 22/2 giá cà phê robusta nhân xô ở trong nước vượt qua ngưỡng lịch sử khi đạt mức 45.200 đồng/kg. Cà phê chất lượng cao đạt 47.000 đồng/kg. Còn nhớ khi Việt Nam bước vào vụ thu hoạch 2010/2011, hãng phân tích Sucden Financial của Anh đưa ra dự đoán giá cà phê robusta cuối năm 2011 sẽ lên đến 2.500 đô la/tấn, từ đó xuất hiện tâm lý găm hàng đợi giá của người dân là có thật nhưng cũng chỉ ở nhà nông khá giả, chủ trang trại hay đại lý thu mua ở xã huyện chứ nông dân thứ thiệt thì chẳng còn bao nhiều.
