Gian nan “hành trình” quyết toán thuế thời 4.0

Gian nan “hành trình” quyết toán thuế thời 4.0

Thùy Linh

(TBKTSG Online) – Dù đã cẩn thận chuẩn bị đầy đủ chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân (TNCN) từ các công ty đã làm trong năm ngoái, rồi hồ sơ giảm trừ gia cảnh… nhưng tôi không ngờ “hành trình” đi quyết toán thuế của mình lại gian nan vất vả đến vậy.

Quyết toán thuế thu nhập cá nhân trực tuyến trong mùa dịch Covid-19

Kê khai trực tuyến nhưng… in ra giấy

Cá nhân có thể nhờ các đại lý giúp quyết toán thuế TNCN. Ảnh chỉ có tính chất minh họa. Ảnh: Anh Phạm

Xin nghỉ 1 ngày làm việc ở công ty, sáng 18-3, tôi đến Chi cục quận để quyết toán thuế.

Phòng nhận hồ sơ quyết toán thuế TNCN của chi cục quận khá nhỏ, chật. Lúc tôi đến, khoảng gần 20 người đi quyết toán nhưng chỉ có 5-6 cái ghế nhựa nên nhiều người phải ngồi bệt trên các bậc hành lang lên xuống lầu.

Tôi lấy số thứ tự và chờ đến lượt. Cứ một lát, nhân viên trong phòng lại đi ra, nhìn các số thứ tự trên tay những người chờ đợi, rồi gọi vào.

Sau khoảng hơn 1 tiếng đồng hồ chờ đợi, đến lượt, tôi gặp cô nhân viên và được hướng dẫn kê khai trực tuyến tại trang web của Tổng cục Thuế, sau đó in ra 2 bản giấy để nộp.

Khi tôi thắc mắc tại sao chi cục không đặt bảng hướng dẫn phía trước để những người đi quyết toán thuế chỉ cần nhìn hướng dẫn, tự làm, sau đó mới gặp nhân viên, thì cô nhân viên chỉ tay về phía cảnh cửa ra vào phòng. Trên cánh cửa mà người bên ngoài rất khó thấy đó, dán 4 tờ giấy khổ A4 in hướng dẫn hồ sơ và nhập liệu trên trang web

Do đang sử dụng điện thoại thông minh và có mạng 4G, tôi vào web nhập tờ khai tại chỗ để nếu có gì trục trặc sai sót sẽ được hướng dẫn.

Mất cả tiếng đồng hồ để đọc, hiểu và nhập tờ khai, khi tôi nhấn nút gửi thì… mạng nghẽn.

Vật vã nhiều lần cuối cùng tôi cũng gửi xong tờ khai, sau khi đã cẩn thận chuyển file sang email để có thể mang ra ngoài in 2 bản giấy để nộp.

Tuy nhiên, “đời vốn không như là mơ”, khi tôi mở lại email để lấy file đi in thì không mở được do file sử dụng đuôi .xml. Lại chạy đi cầu cứu. Cô nhân viên thở dài: Do chị làm trên điện thoại không có nút in mà chị phải làm trên máy tính.

Nhà không có máy in nên tôi đến tiệm photocopy nhờ vả. Do không thể trích xuất file đã nhập trên điện thoại nên tôi lại phải… nhập lại từ đầu. Lại mất cả tiếng đồng hồ vì mạng của cơ quan thuế liên tục báo lỗi mà tôi không rõ lý do. Chưa kịp mừng vì nhập xong, tôi được nhân viên tiệm photocopy thông báo không thể in được vì hệ thống thuế đòi hỏi phải cài một phần mềm chuyên dụng. Năn nỉ chủ tiệm cài phần mềm để in, nhưng tôi chỉ nhận được cái lắc đầu.

Đành phải đến một tiệm photocopy khác, tuy nhiên, cái nhận được cũng chỉ là lắc đầu. Bí đường, tôi in mẫu 02/QTT-TNCN dành cho quyết toán thuế cá nhân, rồi viết tay các số liệu đã từng kê khai gửi trực tuyến, mà khi làm tôi đã cẩn thận chụp lưu lại trên điện thoại.

Buổi chiều, tôi quay lại chi cục thuế quận. Lại bốc số, rồi chờ.

Tới lượt, cô nhân viên nhìn hồ sơ, mở  web kiểm tra, thông báo là tôi đã kê khai sai nên hồ sơ không gửi về chi cục thuế quận này mà về Cục thuế thành phố.

Tôi lại cố trình bày đã nhập đúng theo hướng dẫn, cô nhân viên cũng không phát hiện ra sai sót nào nên có vẻ bối rối, bảo tôi ngồi chờ để cô ấy nhập lại giúp. Tôi ngồi chờ. Nhưng trang web của Tổng cục thuế cứ quay liên tục, rồi nghẽn mạng. Quá áy náy khi nhiều người đang chờ bên ngoài, tôi quyết định ra về, để cô nhân viên tiếp tục xử lý hồ sơ cho những người đang chờ khác.

Ngày 20-3, tôi lại xin công ty nghỉ làm để đi quyết toán thuế.

Lần này, một cô nhân viên khác tiếp nhận hồ sơ, rồi xẵng giọng: “Sao chị viết tay?”. Dù tôi đã trả lời không in được do các tiệm photocopy không hỗ trợ cài phần mềm của thuế, cô nhân viên vẫn yêu cầu: “Chị về in lại, chúng tôi không nhận bản viết tay”. Do đã cố gắng nhưng không thể in được, nên tôi đề nghị cho xem văn bản buộc phải nộp tờ khai đánh máy. Đến đây thì cô nhân viên im lặng, cầm hồ sơ kiểm tra.

Sau khi xem xong hồ sơ, cô thông báo, trường hợp của tôi phải quyết toán tại Cục thuế, vì doanh nghiệp tôi đang làm việc do cục thuế quản lý trực tiếp chứ không phải chi cục thuế quận.

Ba ngày sau, tôi lại đi quyết toán thuế, lần này là tại Cục thuế thành phố.

Cục thuế thành phố có vẻ bài bản hơn khi có tới có 2 người hướng dẫn bên ngoài. Xem hồ sơ của tôi, người hướng dẫn thông báo phải in ra. Tôi lại tiếp tục trình bày không in được, rồi đi vào quầy, chờ đến lượt.

Trong quầy nộp hồ sơ, tôi lại phải tiếp tục trình bày về bản viết tay. Cô nhân viên bắt bẻ: tất cả mọi người đều in được, tại sao chị không in được? Khi tôi trình bày các tiệm photocopy không muốn cài phần mềm của thuế để in, cô nhân viên hướng dẫn tôi… quay về công ty để in! Đến đây thì tôi không giữ được bình tĩnh, đề nghị cô này cho xem quy định phải nộp bản in. Giống như bên chi cục thuế quận, khi tôi đề nghị thì cô nhân viên im lặng, mở hệ thống kiểm tra và chỉ khoảng 1 phút, đóng dấu cái cộp, xác nhận đã nhận chứng từ quyết toán thuế.

Đẩy khó cho người nộp thuế

“Hành trình” quyết toán thuế của tôi mất 3 ngày với 4 lần tới lui các cơ quan thuế đọng lại những thắc mắc không hề nhỏ. Nếu ngành thuế đã sử dụng kê khai trực tuyến thì tại sao còn buộc người quyết toán thuế phải in ra thêm 2 bản giấy? Sau khi được nhận hồ sơ, tôi mới biết rằng 1 bản sẽ được đóng dấu và trả về như “biên lai nhận hồ sơ”.

Trong điều kiện phần mềm ngành thuế khó sử dụng, khó in bên ngoài, ngành thuế, với đầy đủ công cụ của mình, lẽ ra có thể nhận hồ sơ trực tuyến, sau đó tự in hồ sơ ra; hoặc phải chấp nhận hồ sơ viết tay trên mẫu do Bộ Tài chính phát hành.

Do sợ người nộp thuế sai sót giữa file điện tử và file giấy đã nộp, nên ngành thuế buộc người đi quyết toán phải in ra, trong khi nhân viên ngành thuế có thể rà soát các số liệu này trên hệ thống khi nhận hồ sơ. Nhưng, ngành thuế đã “nắm đằng cán” và đẩy tất cả phần khó về phía người dân. Chưa kể, đây là yêu cầu tùy tiện vì Tổng cục thuế – Bộ Tài chính không hề có quy định đó.

Khi tôi phàn nàn về việc phải in bản giấy, một người bạn cho biết, trước đây Cục thuế thành phố có để các máy tính để người nộp thuế sử dụng và in tại chỗ, nhưng từ khi dịch Covid-19 xảy ra, các máy tính phải cất đi để tránh bớt sự tiếp xúc. Như vậy, cái khó của việc nhập liệu và in ấn này Cục thuế thành phố không phải không biết, nhưng vẫn tiếp tục “làm khổ” người nộp thuế.