Khi thông tin cá nhân bị trục lợi
Trung Thành – Minh Khôi
(TBVTSG) – Trong vòng một tháng qua, điện thoại di động của tôi bị réo liên tục bởi các cuộc gọi của những công ty bảo hiểm. Chỉ trong một ngày mà nhân viên của hai công ty bảo hiểm gọi đến để mời mua bảo hiểm nhân thọ. Có những cuộc gọi đến ngay khi tôi đang tham dự cuộc họp hoặc đang trên đường đi công tác. Bị quấy rầy mãi đâm ra tôi bực và từ chối nghe nhưng cũng chẳng ăn thua vì những nhân viên đó lại đề nghị sẽ tiếp tục gọi lại vào lúc khác.
Tôi băn khoăn không biết ai đã cung cấp những thông tin chi tiết về số điện thoại, họ tên, nơi làm việc của tôi mà công ty bảo hiểm lại tường tận đến như thế. Đem chuyện này kể với đồng nghiệp, bạn bè thì mới biết trường hợp bị làm phiền như tôi không phải là ít.
Ngoài ra, tôi cũng bị làm phiền thường xuyên bởi những tin nhắn rác từ các đầu số tổng đài dịch vụ gửi đến, đại loại như: muốn biết kết quả xổ số vui lòng soạn tin nhắn…; muốn tặng bài hát cho người thân hoặc bạn bè, hãy soạn tin X và gửi đến số… Thậm chí, lượng tin nhắn mang tính chất cờ bạc, mê tín như dự đoán số đề chính xác nhất, cá cược bóng đá, xem bói tình duyên… ngày càng tăng thêm.
Trên một số tờ báo gần đây có loạt bài phản ánh tình trạng dữ liệu cá nhân của khách hàng (số điện thoại di động, địa chỉ thư điện tử (e-mail), địa chỉ cơ quan, nghề nghiệp, mức thu nhập…). Theo Tuổi Trẻ, nếu như trước đây “hàng hóa” được rao bán trên mạng chủ yếu là các địa chỉ e-mail không mấy rõ ràng, giá bán hàng triệu địa chỉ khoảng hai, ba trăm ngàn đồng thì giờ đây mức độ chi tiết của thông tin đã được tăng lên rất nhiều.
Trong đó, thông tin quan trọng nhất trong các danh sách khách hàng là số điện thoại di động cá nhân, kèm theo đó là những thông tin mang tính định hướng đối tượng như: khách hàng mua chung cư cao cấp, sở hữu xe hơi, chơi chứng khoán, khách hàng là doanh nhân, kiến trúc sư, khách thuê bao điện thoại di động trả sau…
Điều đáng nói là việc mua-bán những dữ liệu này được công khai đăng tải trên mục rao vặt của nhiều trang web, kèm theo những lời rao kiểu như: “Danh sách rất hữu ích đối với quý công ty, cá nhân kinh doanh về bảo hiểm, các ngân hàng, các công ty kinh doanh đa cấp…”.
Những người rao bán không ngần ngại công khai số điện thoại, địa chỉ e-mail, địa chỉ chat của mình trên các trang Yahoo!, Skype và cả địa chỉ trang web hoặc nhật ký điện tử (blog) để người mua dễ dàng liên lạc.
Cũng theo Tuổi Trẻ, “hàng hóa” được rao bán trên các trang web vừa nhiều về số lượng vừa phong phú về loại hình, có thể là danh sách hàng chục ngàn giám đốc, chủ tịch hội đồng quản trị doanh nghiệp, thành viên các câu lạc bộ doanh nhân, khách hàng của các công ty chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản, ô-tô, sàn vàng… và thậm chí là hội viên của các bệnh viện!
Theo tôi, hoạt động trao đổi, mua bán công khai thông tin cá nhân của một số cá nhân, tổ chức như kể trên là hành vi phạm pháp. Hoạt động này nếu không được ngăn ngừa kịp thời sẽ gây ra nhiều hệ lụy và ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều người vì thông tin cá nhân của họ bị trục lợi, với ý đồ xấu… Pháp luật cần có biện pháp mạnh tay để bảo vệ thông tin cá nhân trước khi tình trạng này bùng nổ khó kiểm soát.
Về phía các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp khi lưu trữ thông tin khách hàng thì phải thực hiện đúng những cam kết về bảo mật thông tin và có những biệp pháp quản lý, lưu trữ dữ liệu an toàn. Trong trường hợp những cá nhân thuộc các tổ chức, đơn vị này lợi dụng vị thế công việc đưa những thông tin, dữ liệu khách hàng ra bên ngoài để kinh doanh thì tổ chức, đơn vị phải có biện pháp xử lý mạnh tay để bảo đảm quyền lợi của khách hàng.
Ở một khía cạnh khác, tôi cho rằng đây cũng là một vấn đề của đạo đức nghề nghiệp và nó liên quan đến việc nâng cao chất lượng công tác đào tạo, huấn luyện nhân sự ở các tổ chức, đơn vị cung cấp dịch vụ. Điều này vừa góp phần nâng cao uy tín cho thương hiệu giúp loại bỏ những hành vi tiêu cực trong “thế giới phẳng” này.
Về phía nhà quản lý xã hội, tôi thiết nghĩ cần có những quy định cụ thể việc xử phạt những hành vi kinh doanh, trục lợi không hợp pháp từ thông tin, dữ liệu cá nhân, buộc phải có hình thức bồi thường thỏa đáng cho những người bị ảnh hưởng, khi đó hy vọng tình trạng tiêu cực nói trên mới được ngăn chặn.
