Không phá vỡ cảnh quan, môi trường khi khai thác, sử dụng khoáng sản

(KTSG Online) – Chủ trì phiên họp Hội đồng Thẩm định quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý, quy hoạch cần bổ sung, làm rõ quan điểm khai thác, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, đa mục đích tài nguyên theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; khi đánh giá trữ lượng, cấp phép khai thác phải kèm theo giải pháp công nghệ, giải pháp môi trường, không để lãng phí; không nên khuyến khích việc khai thác, sử dụng khoáng sản làm phá vỡ cảnh quan, môi trường.

• Lâm Đồng chấn chỉnh lại hoạt động khai thác khoáng sản
• 7 vụ việc về khoáng sản được Kiểm toán Nhà nước chuyển sang cơ quan điều tra

Theo TTXVN, tại phiên họp Hội đồng Thẩm định quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ Xây dựng đã trình bày quy hoạch phát triển ngành công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản giai đoạn từ nay đến năm 2030, tập trung khai thác hơn 800 khu vực khoáng sản trên địa bàn 41 tỉnh, thành phố để đảm bảo nguồn nguyên liệu cho các cơ sở chế biến.

Ngoài quy hoạch khu vực khoáng sản đã được cấp giấy phép khai thác các nguyên liệu sản xuất xi măng, các loại khoáng sản: cao lanh, felspat thạch anh, quăczit, cát trắng, đá hoa trắng, đá vôi làm vôi để sản xuất các sản phẩm cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, sẽ bổ sung quy hoạch triển khai thăm dò 364 khu vực khoáng sản khác nhau để xác định trữ lượng các loại khoáng sản chuẩn bị cho khai thác, đảm bảo nguồn nguyên liệu cho các cơ sở chế biến.

Tuy nhiên, theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, quá trình thực hiện lập quy hoạch vẫn còn một số nội dung vướng mắc: chồng lấn với quy hoạch các khu công nghiệp, khu du lịch, khu đô thị, rừng tự nhiên hay khu vực địa phương cấp phép khai thác vật liệu xây dựng thông thường…

Quy hoạch cần cập nhật đầy đủ, chính xác các số liệu, bảo đảm kết quả phương pháp tính toán, dự báo nhu cầu sát với thực tế; xây dựng cơ sở dữ liệu thống nhất phục vụ công tác quản lý, thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng.

Quy hoạch nên bổ sung, làm rõ quan điểm khai thác, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, đa mục đích tài nguyên theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, trong đó công nghệ khai thác, chế biến hết sức quan trọng, vừa bảo đảm hiệu quả kinh tế, vừa bảo vệ cảnh quan, môi trường.

Cổng thông tin Văn phòng Chính phủ đưa tin, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã yêu cầu các thành viên hội đồng thẩm định cho ý kiến về cơ sở pháp lý, độ tin cậy của dữ liệu, dự báo trong quy hoạch; giải pháp công nghệ để xem xét mở rộng, khai thác tối đa những khu vực mỏ trước đây chưa thực hiện được.

Nghiên cứu đưa ra các giải pháp thúc đẩy kinh tế tuần hoàn; sử dụng vật liệu tái chế làm vật liệu xây dựng, nhằm giảm thiểu tác động, tổn hại đến cảnh quan môi trường, giữ gìn địa chất, địa mạo, đa dạng sinh học, hệ sinh thái quý hiếm…

Về việc chồng lấn với các quy hoạch khác ở địa phương, Phó thủ tướng nêu rõ, đối với những khu vực có trữ lượng khoáng sản không đáng kể, không phải quy mô công nghiệp, ưu tiên cho các hoạt động kinh tế – xã hội, kinh tế xanh. Khu vực có trữ lượng khoáng sản lớn, quy mô công nghiệp, ưu tiên khai thác khoáng sản, không để lãng phí, sau đó thực hiện các hoạt động kinh tế – xã hội khác, trừ những khu vực có trữ lượng rất lớn hoặc các hoạt động kinh tế – xã hội không ảnh hưởng đến mỏ, quặng khoáng sản.

Đối với việc phân cấp cho địa phương thăm dò, khai thác mỏ khoáng sản sử dụng làm vật liệu xây dựng trên địa bàn, nếu phát hiện những loại khoáng sản đi kèm có giá trị cao hơn nhiều lần, Phó thủ tướng yêu cầu phải báo cáo bổ sung, tránh tình trạng lợi dụng, khai thác trái phép.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị không đưa vào quy hoạch những khu vực mới chỉ có thông tin ban đầu, chưa điều tra, khảo sát, thăm dò; không gắn quy hoạch với những dự án chi tiết, cụ thể. Việc điều chỉnh quy hoạch phải tuân theo quy định của pháp luật; không nên khuyến khích việc khai thác, sử dụng khoáng sản làm phá vỡ cảnh quan, môi trường. Vì vậy, khi đánh giá trữ lượng, cấp phép khai thác phải kèm theo giải pháp công nghệ, giải pháp môi trường, không để lãng phí.