Làm sao đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt?

Làm sao đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt?

Các khách mời đang tham gia buổi giao lưu tại văn phòng Thời báo Kinh tế Sài Gòn ở Hà Nội – Ảnh: Hồng Phúc

(TBKTSG Online) – Hiện nay, nhiều người đã có điều kiện sở hữu một tấm thẻ ngân hàng và sử dụng nó để thanh toán trong các giao dịch. Thế nhưng, nhiều người vẫn băn khoăn về tính tiện dụng và lợi ích của việc sử dụng thẻ, hạn chế sử dụng tiền mặt.

Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online đã tổ chức buổi giao lưu trực tuyến nhằm mục đích giải đáp những thắc mắc của người tiêu dùng về việc sử dụng thẻ thanh toán thay tiền mặt vào lúc 9 giờ sáng thứ Hai (8-6).

Khách mời tham gia buổi giao lưu gồm bà Dương Hồng Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, bà Nguyễn Thu Hà, Chủ tịch Hội thẻ Ngân hàng Việt Nam kiêm Phó tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam và ông Lưu Trung Thái, Phó tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Quân đội.

Dưới đây là nội dung buổi giao lưu:

– Tôi thấy các ngân hàng đang nỗ lực trong việc thu hút nhiều khách hàng sử dụng dịch vụ thẻ ATM của mình, nhưng thực tế là rất ít điểm kinh doanh có trang bị đầy đủ các máy nhận thẻ của nhiều ngân hàng cùng một lúc. Và điều này sẽ tiếp tục dẫn đến tình trạng người tiêu dùng chỉ đơn thuần dùng thẻ để rút tiền lương. Vậy các ngân hàng sẽ làm gì để hỗ trợ nhà kinh doanh trong việc trang bị các máy tiếp nhận thẻ, với mục tiêu tạo thuận tiện cho khách?

Ông Lưu Trung Thái: Để sử dụng được thẻ ATM, các ngân hàng hoặc các nhà cung cấp dịch vụ cần triển khai các hệ thống gồm: POS, máy ATM hoặc có thể là dich vụ internet banking tới các điểm cung cấp dịch vụ. Vấn đề trang bị hệ thống hạ tầng chấp nhận thẻ cần có thời gian và đâu tư thích đáng, mặt khác để tránh lãng phí, cần có quy hoạch thông qua chính sách tránh tại 1 điểm có 3 đến 5 máy ATM, POS chẳng hạn. Để khuyến khích người dân sử dụng thẻ như 1 công cụ thanh toán không dùng tiền mặt (không chỉ để rút tiền mặt qua ATM), ngoài trang bị hệ thông chấp nhận thẻ rộng khắp thuận lợi cho người dân, cần có những chính sách của Nhà nước để khuyến khích người dân sử dụng.

Đối với MB, chúng tôi đã đầu tư gần 1.500 điểm chấp nhận thẻ gồm cả ATM và POS, trong kế hoạch của các năm tới sẽ tăng gấp 3 số điểm chấp nhận thẻ của MB, đồng thời liên kết với Smartlink và Banknet để mở rộng các điểm chấp nhận thẻ thông qua các đối tác liên kết này. Mục tiêu của chúng tôi là thẻ của MB sử dụng được trên tất cả các điểm chập nhận thẻ của Việt Nam và hệ thống của MB cũng chấp nhận được hầu hêt các loại thẻ khác.

– Tôi rất thích thanh toán mua sắm qua thẻ nhưng không biết hiện nay khi thanh toán qua thẻ, ngoài số tiền phải trả cho người bán, tôi có phải trả thêm khoản phí nào khác cho ngân hàng không?

Bà Nguyễn Thu Hà: Khi thanh toán qua thẻ, ngoài số tiền phải trả để mua hàng hóa dịch vụ, khách hàng không phải trả bất cứ một khoản phí nào cho người bán cũng như cho ngân hàng.

 – Tôi là một người thích sử dụng thẻ để thanh toán vì bản thân không thích mang theo nhiều tiền mặt khi ra ngoài. Thế nhưng, tại TPHCM, ngay tại những khu mua sắm lớn như Parkson, Diamond Plaza thì tôi vẫn phải dùng thẻ của các ngân hàng (tôi có thẻ Đông Á và Techcombank) để rút tiền từ máy ATM, và sau đó lại dùng tiền mặt để thanh toán. Tôi có nghe nói nhiều đến việc kết nối hệ thống ATM giữa các ngân hàng qua các mạng chuyển mạch, thế nhưng, tại sao thẻ ngân hàng nội địa vẫn còn thiếu quá nhiều tiện lợi như các loại thẻ quốc tế (Visa, Master Card)?

Ông Lưu Trung Thái (phải) đang trả lời bạn đọc – Ảnh: Hồng Phúc

Ông Lưu Trung Thái: Trên thực tế, hầu hết thẻ ATM của các ngân hàng trong nước hiện nay, đều có thể sử dụng POS hoặc ATM để thanh toán bằng chuyển khoản cho người bán. Tuy nhiên, hệ thống POS lắp đặt tại các cửa hàng, siêu thị của các ngân hàng hiện nay chưa được kết nối với các hệ thống của Ngân hàng khác, dẫn đến ít tiện ích cho các thẻ ATM nội địa của các ngân hàng Việt Nam.

Hiện nay, các ngân hàng đang khẩn trương tiến hành các kết nối thông qua các công ty trung gian làm dịch vụ chuyển mạch như Smartlink, Banknet để thẻ của các ngân hàng có thể được chấp nhận rộng rãi trên hệ thống chấp nhận thẻ của các ngân hàng khác. Tôi tin trong 1-2 năm nữa, hệ thống này của Việt Nam sẽ hoàn thiện và khách hàng sẽ có nhiều tiện ích trong việc sử dụng các loại thẻ nội địa hơn. Ngoài ra sử dụng thẻ nội địa cũng có chi phí thấp hơn khi sử dụng so sánh với các loại thẻ quốc tế.

– Bức tranh thanh toán không dùng tiền mặt ở Việt Nam sẽ thay đổi ra sao trong tương lai? Tôi hay đi công tác nước ngoài, nhưng không thể đặt phòng khách sạn bằng thẻ được, lúc thì thẻ không đủ tiền, lúc thì họ nói chưa có xác nhận của ngân hàng Việt Nam, lúc thì thẻ không phù hợp… Ngay cả khi công tác tại Việt Nam cũng không thể trả tiền khách sạn bằng thẻ.

Bà Nguyễn Thu Hà: Thực hiện chủ trương của Nhà nước về việc đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, trong thời gian vừa qua, các ngân hàng thương mại đã phát triển khoảng 7.500 ATM và  25.000 POS trên toàn quốc, 15 triệu tài khoản và thẻ thanh toán. Đây là nỗ lực rất lớn của các ngân hàng thương mại, chỉ trong một thời gian ngắn đã đạt được kết quả như trên.

Tuy nhiên đây chỉ là bước đầu để người dân VN làm quen dần với các phương tiện thanh toán hiện đại không dùng tiền mặt. Tiến tới, các ngân hàng thương mại cần phải tiếp tục đầu tư cho hệ thống công nghệ, tạo một mạng lưới thanh toán đồng bộ và rộng khắp, phát triển và đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ thanh toán hiện đại để phục vụ nhu cầu thanh toán của khách hàng.

– Tôi rất thích mua hàng bằng thẻ tín dụng nhưng lo ngại về vấn đề an toàn khi sử dụng, vì nếu có phát hiện ra nhầm lẫn, hoặc những khoản thanh toán mà tôi không hề biết thì việc liên hệ hoặc khiếu nại rất khó khăn, nhất là khi mua hàng sau 1 tháng mới nhận được sao kê. Vậy hiện tại các ngân hàng đã có sự hỗ trợ nào cho vấn đề này chưa?

Ông Lưu Trung Thái: Bạn thường xuyên dùng thẻ tín dụng rất có lợi cho việc thanh toán các dịch vụ cá nhân, vì bản chất thẻ tín dụng nếu được thanh toán đúng hạn, các chi phí thanh toán dịch vụ sẽ do người bán hàng thanh toán. Ngoài ra thẻ tín dụng thường được một tổ chức thẻ quốc tế xử lý thanh toán và được chấp nhận rộng rãi cả trong nước và quốc tế.

Về vấn đề bảo mật, hiện nay thẻ tín dụng đang hướng đến chuẩn EVM  (sử dụng thẻ CHIP) trong thanh toán, loại thẻ này được tích hợp nhiều công nghệ bảo mật tiên tiến để tránh các rủi ro và gian lận trong thanh toán. Đối với các loại thẻ tín dụng dùng công nghệ thẻ từ như một số ngân hàng đang sử dung hiện nay, nếu có bị lợi dụng, thì đều xuất phát từ sự bất cẩn của người sử dụng, như mất thẻ không báo, lộ mật khẩu,… do đó nếu bạn sử dụng thẻ tín dụng đúng các quy định về bảo mật, thì có thể yên tâm trong quá trình giao dịch.

Hiện nay, hầu hết các ngân hàng sử dụng các công cụ như internet hoặc mobile để thông báo thường xuyên cho các khách hàng về giao dịch trên tài khoản. Bạn có thể sử dụng dịch vụ này để nhận các thông báo thường xuyên về giao dịch của thẻ tín dụng của bạn.

– Gần đây tôi thấy số đông đa phần người dân đã sử dụng thẻ ATM là rất nhiều. Nhưng gần như tất cả đều phải lấy tiền mặt từ thẻ để thanh toán, chứ chưa thanh toán trực tiếp từ thẻ. Vậy mục tiêu thanh toán không dùng tiền mặt có phải đã chuyển hướng đi chăng? Có một vài siêu thị chịu chấp nhận thanh toán qua thẻ nhưng cũng rất hạn chế vì không có đủ máy quét cho nhiều loại thẻ của nhiều ngân hàng. Vậy đâu là giải pháp cho vấn đề này?

Bà Dương Hồng Phương (trái) – Ảnh: Thành Trung

Bà Dương Hồng Phương: Câu hỏi của bạn nêu ra rất đúng với thực tế, vì theo thống kê khoảng 80% giao dịch qua ATM là để rút tiền mặt như vậy chưa thể đạt được mục tiêu cuối cùng là thanh toán không dùng tiền mặt. Việc dùng thẻ giao dịch qua ATM là để bước đầu tạo cho người sử dụng thói quen sử dụng thẻ và tài khoản ngân hàng để thực hiện các giao dịch thanh toán, từ đó làm cơ sở làm quen và tiếp cận với các tiện ích thanh toán không dùng tiền mặt khác đi kèm với dịch vụ thẻ.

Các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán đầu tư lắp đặt các hệ thống ATM là đầu tư cho tương lai, làm cơ sở tiếp tục phát triển các sản phẩm dịch vụ ứng dụng công nghệ thanh toán hiện đại. Do vậy có thể nói mục tiêu thanh toán không dùng tiền mặt không phải đã chuyển hướng mà đang trong giai đoạn đầu đặt nền móng của quá trình phấn đấu tiến tới mục tiêu cuối cùng là thanh toán không dùng tiền mặt.

Việc không có đủ máy quét cho nhiều loại thẻ của nhiều ngân hàng tại các siêu thị là một thực tế còn bất cập hiện nay về cơ sở hạ tầng trang thiết bị chấp nhận thẻ. Giải pháp cho vấn đề này một mặt các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán tiếp tục đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, mặt khác Ngân hàng Nhà nước cùng toàn bộ hệ thống ngân hàng thúc đẩy nhanh quá trình kết nối liên mạng ATM và các thiết bị chấp nhận thẻ của các hệ thống ngân hàng khác nhau thông qua việc hình thành Trung tâm chuyển mạch thẻ thống nhất sau khi được Chính phủ phê duyệt đề án này (trong năm 2009).

– Khi khách hàng gặp rắc rối khi sử dụng thẻ như máy nuốt thẻ, hoặc không rút được tiền nhưng tài khoản vẫn bị trừ tiền… thì ngân hàng có bồi thường những thiệt hại cho khách hàng hay không?

Bà Nguyễn Thu Hà: Khách hàng gặp rắc rối khi sử dụng thẻ như máy nuốt thẻ, hoặc không rút được tiền nhưng tài khoản vẫn bị trừ tiền, vấn đề này không chỉ xảy ra khi khách rút tiền tại các máy ATM của các ngân hàng ở Việt Nam mà còn xảy ra tại ATM ở các nước khác trên thế giới.

Theo thống kê, có khoảng 9 triệu giao dịch thẻ/tháng tại các máy ATM ở Việt Nam. Tỷ lệ giao dịch rút tiền không thành công chỉ chiếm khoảng 0,02% trong tổng số các giao dịch thẻ tại ATM. Vì vậy, khi khách hàng thực hiện giao dịch không rút được tiền mà tài khoản vẫn bị trừ tiền, ngân hàng sẽ hoàn lại tiền cho khách hàng.

– Tôi làm trong ngành ngân hàng, nhưng tôi thấy trong lĩnh vực thẻ các ngân hàng hợp tác chưa tốt, mới chỉ dừng ở hình thức hiếu hỉ, nói gì đến POS hay các hình thức thanh toán điện tử khác?

Ông Lưu Trung Thái: Đúng là sự hợp tác trong liên kết phát triển thẻ và hệ thống chấp nhận thẻ tại Việt Nam còn hạn chế do trước đây chưa có một tổ chức nào đứng ra giải quyết các vấn đề liên kết này. Tuy nhiên hiện nay, chúng ta đã có những bước đi đúng hướng và đã có 2 tổ chức lớn có nhiệm vụ và chức năng này và là các tổ chức độc lập, không thuộc sở hữu hay chi phối quá nhiều bởi 1 ngân hàng, do đó việc liên kết khai thác đã có tiến bộ nhanh, mạnh hơn.

Bạn có thể thấy hiện nay, thẻ MB đã được chấp nhận tại POS của VCB, Techcombank chẳng hạn và ngược lại, xu hướng này sẽ tiếp tục được các ngân hàng quan tâm xử lý trong thời gian tới.

– Thưa bà Phương, việc thu phí với thẻ ATM chưa đến hồi kết thúc. Ngân hàng Nhà nước, với tư cách trọng tài, có kế hoạch gì với vấn đề này?

 Bà Dương Hồng Phương: Ngân hàng Nhà nước đã chủ động nghiên cứu, xây dựng Thông tư hướng dẫn nguyên tắc thu phí giao dịch ATM, thiết bị chấp nhận thẻ (POS). Đến nay, thông tư này đã được gửi lấy ý kiến các ngân hàng thương mại, tổ chức chuyển mạch thẻ, Hội thẻ ngân hàng và đăng tải trên website của Ngân hàng Nhà nước từ tháng 4/2009 để lấy ý kiến đóng góp rộng rãi của công chúng đối với dự thảo. Hiện Ngân hàng Nhà nước đang khẩn trương hoàn thiện dự thảo để sớm ban hành Thông tư.

– Khi ra nước ngoài, chỉ có thể rút tiền hay thanh toán bằng các loại thẻ quốc tế như Master, Visa,… còn các thẻ ATM trong nước thì không dùng được nên rất bất tiện. Xin cho hỏi hiện nay có loại thẻ ATM nào có thể dùng cho thanh toán quốc tế và trong nước?

Bà Nguyễn Thu Hà- Ảnh: Hồng Phúc

Bà Nguyễn Thu Hà: Khi ra nước ngoài, khách hàng chỉ có thể sử dụng các loại thẻ quốc tế như Visa, MasterCard và American Express. Nếu khách hàng có tài khoản tiền gửi tại Vietcombank, khách hàng có thể phát hành thẻ ghi nợ quốc tế mang thương hiệu Visa và MasterCard để dùng cho cả thanh toán quốc tế và trong nước.

– Theo các vị, vì sao hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam chưa phổ biến? (Do người tiêu dùng không tiếp nhận, chính sách hay do các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ chưa nỗ lực…). Và đến khi nào Việt Nam mới khắc phục được tình trạng này.

Bà Nguyễn Thu Hà:

– Hành lang pháp lý cho hoạt động thanh toán còn thiếu đồng bộ.

– Đầu tư phát triển hạ tầng thanh toán đã được nhiều ngân hàng chú trọng song vẫn còn hạn chế.

– Nhiều doanh nghiệp muốn thanh toán bằng tiền mặt do không muốn kê khai thu nhập.

Để thanh toán không dùng tiền mặt phát triển cần sự nỗ lực không chỉ của riêng ngân hàng mà của các bộ, ngành cũng như toàn xã hội.

– Hiện có tình trạng người dân được trả lương qua thẻ đến rút hết lương ra để tiêu xài, như vậy liệu việc thanh toán không dùng tiền mặt có đạt được đúng mục đích của mình không hay là thêm một khâu nữa làm tốn chi phí cho cả ngân hàng lẫn người gửi tiền?

Bà Dương Hồng Phương: Tình trạng người dân được trả lương qua thẻ đến rút hết lương ra để tiêu xài là một thực tế bị chi phối bởi các yếu tố sau:

– Mặt bằng thu nhập đại bộ phận người dân còn thấp; thói quen sử dụng tiền mặt đã rất phổ biến và ăn sâu lâu năm vào tiềm thức người dân; trình độ dân trí của người dân còn bị chi phối bởi văn hóa Nông nghiệp và sản xuất nhỏ thủ công.

– Các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán còn hạn chế trong việc cung ứng các tiện ích thanh toán không dùng tiền mặt đi kèm với dịch vụ thẻ.

Như tôi đã trả lời ở câu trước, việc dùng thẻ để lĩnh lương qua tài khoản bước đầu tạo được thói quen sử dụng tài khoản ngân hàng để giao dịch thanh toán, chứ chưa thể đạt được mục tiêu cuối cùng là thanh toán không dùng tiền mặt. Các ngân hàng chấp nhận tốn chi phí đầu tư lắp đặt ATM là để đầu tư cho tương lai phát triển thị trường và khách hàng tạo cơ hội gia tăng doanh thu và lợi nhuận.

Hiện tại người gửi tiền không phải trả phí cho việc rút tiền mặt từ ATM của cùng hệ thống ngân hàng, ngoài ra còn được nhận lãi suất tiền gửi không kỳ hạn đối với số dư tiền trên tài khoản ATM, và được miễn phí chuyển tiền trong cùng hệ thống ngân hàng…

– Xin hỏi ông Thái một câu, tôi là một khách hàng của MB, tôi đã được MB mời làm thẻ và tặng thẻ nhiều lần, nhưng tôi từ chối vì chỉ thích dùng tiền mặt. Khi gặp những khách hàng như tôi, ngân hàng sẽ thuyết phục tôi như thế nào?

Ông Lưu Trung Thái: Cám ơn bạn đã sử dụng các dịch vụ của MB, dịch vụ thẻ là một trong các dịch vụ rất tiện ích của MB và không làm hạn chế khả năng dùng tiền mặt của bạn, nếu trong công việc và nhu cầu cá nhân cần sử dụng nhiều tiền mặt.

Tôi suy nghĩ, có thể chúng tôi đã chưa thông tin và tư vấn đầy đủ về dịch vụ rất tiện ích này. Dịch vụ này trao cho khách hàng một công cụ thanh toán, cứ nghĩ một tình huống vì một lý do nào đó bạn đang đi công tác cách xa nơi bạn sống 1.000 km, trong tài khoản bạn có đủ tiền, và trong túi bạn đã gần hết tiền mặt, lúc đó nếu có một chiếc thẻ nhỏ của MB trong ví mọi chuyện sẽ đơn giản hơn nhiều.

Hy vọng, sau khi tôi trả lời câu hỏi này, bạn sẽ cân nhắc và liên hệ lại với MB hoặc cho chúng tôi biết tên và địa chỉ liên lạc của bạn. Bạn có thể liên hệ 24h/7 ngày qua đường dây nóng (hotline): (04) 3161 4050.

– Xin bà cho biết tỉ trọng thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế Việt Nam hiện nay là bao nhiêu? Theo một số liệu thì tỉ trọng đó hiện nay là 85%, tôi nghi ngờ con số đó. Xin hỏi chỉ số đó dựa trên tiêu chuẩn và thước đo gì?

Bà Dương Hồng Phương: Hiện nay chưa có một chỉ tiêu chuẩn xác về tỉ trọng thanh toán tiền mặt trong nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước đang sử dụng số liệu thống kê chính thức về tỉ trọng tiền mặt trong lưu thông ngoài hệ thống ngân hàng tính trên tổng phương tiện thanh toán để tham khảo xu hướng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế Việt Nam.

Nguyên tắc tính cụ thể như sau: lượng tiền mặt trong lưu thông ngoài hệ thống ngân hàng được xác định bởi lượng tiền phát hành – lượng tiền mặt tồn quỹ trong hệ thống ngân hàng.

Tổng phương tiện thanh toán là tổng số lượng tiền gửi có kỳ hạn và không kỳ hạn tại hệ thống ngân hàng + lượng tiền mặt trong lưu thông ngoài hệ thống ngân hàng.

Theo số liệu thống kê chính thức, tỉ trọng này đã được giảm dần bình quân trên dưới 1%/năm liên tục từ đầu năm 2000 đến nay. Cụ thể trong 5 năm trở lại đây, con số là như sau: 2004: 20,35%; 2005: 19,01%; 2006: 17,21%; 2007: 16,36%; 2008: 14,6%. Qua đó có thể tham khảo để định hướng xu thế phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế Việt Nam.

– Thưa bà Hà, bà nghĩ sao khi cứ đến những ngày cuối tháng, tình trạng người dân đứng xếp hàng kín ở các buồng ATM của Vietcombank lại tái diễn? Như vậy, liệu người dân đã thoải mái với việc sử dụng thẻ? Ngân hàng sẽ làm gì để cải thiện điều này, theo tôi nếu tiếp tục lắp thêm các buồng ATM vì vẫn không thể giải quyết tận gốc vấn đề này, mà vấn đề là sử dụng thẻ ngân hàng không cho người dân cảm giác tiện lợi.

Bà Nguyễn Thu Hà: ATM không dùng để trả lương theo nghĩa rút tiền mặt. Mục tiêu chính của hệ thống ATM là tạo thuận lợi cho khách hàng rút tiền nhỏ lẻ vào bất cứ thời gian nào ngoài trụ sở ngân hàng và ngoài giờ giao dịch.

Ngoài ra, ATM còn sử dụng để thanh toán hóa đơn và chuyển khoản. Để tạo thuận lợi cho khách hàng, Vietcombank đã triển khai kết nối với các ngân hàng khác để mở rộng mạng lưới ATM. Hiện nay khách hàng của Vietcombank có thể dùng 1.500 máy ATM của Vietcombank và hơn 5.000 máy ATM của các ngân hàng khác như BIDV, Vietinbank, Agribank, MB, Techcombank, Eximbank…Vietcombank cũng tập trung mở rộng mạng lưới POS để khách hàng có thể thanh toán khi mua sắm hàng hóa dịch vụ. Đây là vấn đề gốc để giải quyết vấn đề thanh toán không dùng tiền mặt.

– Tôi rất thích dùng thẻ thanh toán vì tiện lợi, an toàn. Tuy nhiên, khi đi du lịch ở một số địa điểm ví dụ như Sầm Sơn thì tôi thấy quá ít điểm đặt máy ATM hoặc thông tin về nơi khách hàng có thể rút tiền. Tôi nghĩ nếu các ngân hàng thống nhất với nhau cùng gửi một bản hướng dẫn đến các khách sạn lớn thì sẽ tốt hơn cho du khách. Liệu điều này có khả thi với các ngân hàng không? Thêm nữa, tôi có thẻ ATM của VCB đến điểm rút tiền của Vietincombank tôi rất băn khoăn không biết liệu có rút được tiền không? Tôi thử liều thì rút được: Nên chăng có một bản hướng dẫn cho dán ở đó để khách hàng biết thì sẽ tốt hơn?

Bà Nguyễn Thu Hà: Vietcombank có các thông tin hướng dẫn cho khách hàng sử dụng thẻ trên trang web của Vietcombank cũng như có sổ tay hướng dẫn sử dụng thẻ để cung cấp cho khách hàng biết về các địa điểm đặt ATM. Chúng tôi rất hoan nghênh và tiếp thu ý kiến góp ý của quý độc giả về việc gửi thông tin đến các khách sạn.  

– Tôi thấy các khách mời trả lời rằng sử dụng thẻ nội địa chi phí thấp hơn khi so sánh với các thẻ quốc tế, tuy nhiên, thực tế là sử dụng thẻ quốc tế để thanh toán không hề mất phí (chỉ tốn phí thường niên cho việc làm lại thẻ), trong khi đó, như hứa hẹn của các ngân hàng là phải chờ 2-3 năm nữa thì thẻ ATM nội địa mới thực sự tiện lợi?

Bà Nguyễn Thu Hà: Sử dụng thẻ nội địa cũng như thẻ quốc tế để mua sắm hàng hóa dịch vụ, khách hàng đều không bị mất thêm một khoản phí nào. Tuy nhiên, khi khách hàng sử dụng thẻ quốc tế để rút tiền tại ATM, khách hàng sẽ phải trả phí cao hơn nhiều so với thẻ nội địa. Đây là thông lệ chung của các nước trên thế giới.

– Như bà Thu Hà trả lời, có thể hiện tại thì không thu phí khi thanh toán trực tuyến, nhưng liệu sau thời gian thì có xảy ra tình trạng đòi thu phí như trước đây các ngân hàng đòi thu phí khi rút tiền mặt từ thẻ ATM?

Bà Nguyễn Thu Hà: Về nguyên tắc, ngân hàng cung cấp dịch vụ thì phải thu phí để bù đắp các chi phí đầu tư.

– Tôi xin hỏi, hệ thống ATM có thể liên thông tất cả các ngân hàng với nhau không? Hiện nay có bao nhiêu ngân hàng liên thông?

Bà Dương Hồng Phương: Xin trả lời bạn là các ngân hàng có thể liên thông các hệ thống ATM  trên toàn quốc với nhau thông qua Trung tâm chuyển mạch thẻ thống nhất. Hiện nay có 8 ngân hàng của 2 liên minh thẻ là Banknet và Smartlink đã được kết nối liên mạng thanh toán ATM là: Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Ngân hàng Công thương Việt Nam, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển, Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam, Ngân hàng TMCP Kỹ thương VN, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương, Ngân hàng TMCP Nam Việt và Ngân hàng TMCP Sài Gòn.

– Xin hỏi bà Hà, nhiều người vẫn lo ngại rủi ro khi sử dụng ATM (thực tế đã xảy ra). Nếu xảy ra rủi ro cho khách hàng, ngân hàng xử lý như thế nào để bảo vệ quyền lợi của khách?

Bà Nguyễn Thu Hà: Dịch vụ thẻ được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Nhìn chung tỷ lệ rủi ro là rất thấp. Trong mọi trường hợp ngân hàng luôn cố gắng bảo vệ quyền lợi chính đáng cho khách hàng.

– Tôi thấy hiện nay Tổng cục thuế đang triển khai cấp mã số thuế cá nhân. Các ngân hàng đã có dự kiến đến việc liên kết với Tổng cục thuế để mở tài khoản và phát hành thẻ rộng rãi để mọi người có thể đóng thuế qua hệ thống giao dịch tự động ATM, POS của các ngân hàng chưa?

Bà Dương Hồng Phương: Khả năng liên kết giữa các ngân hàng và ngành tài chính trong việc thu thuế qua ngân hàng là hoàn toàn khả thi. Hiện nay Ngân hàng Công thương VN và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển VN là hai đơn vị được ngành tài chính lựa chọn thực hiện thí điểm thu ngân sách nhà nước qua hệ thống ngân hàng trên cơ sở ký kết hai thỏa thuận phối hợp tổ chức thu ngân sách nhà nước giữa kho bạc nhà nước, Tổng cục thuế, Tổng cục Hải quan với Ngân hàng Công thương VN và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển VN.

– Khi rút tiền ở tài khoản thẻ ATM của một số ngân hàng, tôi và đồng nghiệp gặp rất nhiều trục trặc, ví dụ như phải đến rất nhiều cây ATM mới giao dịch được vì các cây ATM gặp trục trặc, hoặc khi rút tiền thì số tiền máy đưa ra không đủ và khách hàng đã phải tốn nhiều thời gian mới lấy lại được số tiền bị thiếu. Vậy MB đã làm gì để khắc phục tình trạng này?

Ông Lưu Trung Thái: Vấn đề trục trặc của Hệ thống ATM của các ngân hàng thi thoảng vẫn xảy ra, chủ yếu tập trung vào các thời điểm nhu cầu rút tiền mặt của khách hàng cao. Các trục trặc này có thể là không rút được tiền hoặc lỗi giao dịch như bạn phản ánh.

Như có vài lần trước đây, chúng tôi đã có những thông điệp đến khách hàng, hệ thống ATM của Việt Nam đang trong quá trình đầu tư và hoàn thiện, khó tránh được những trục trặc, bản thân MB và các ngân hàng khác đã và đang có các đầu tư thích đáng để quản lý và giải quyết các vấn đề này.

Mặt khác, người dân cũng cần hạn chế các giao dịch sử dụng tiền mặt (bằng việc không chỉ dụng thẻ ATM để rút tiền mặt) và sử dụng nhiều hơn các tiện ích về giao dịch chuyển khoản, thanh toán dịch vụ có lợi hơn cho bản thân khách hàng và nền kinh tế.

– Các ngân hàng sẽ phát triển các dịch vụ giá trị gia tăng cho dịch vụ thanh toán điện tử này thế nào?

Ông Lưu Trung Thái: Xu hướng chung hiện nay của các ngân hàng là: tích hợp các dich vụ và cho phép các giao dịch qua mạng internet và mobile. Xu hướng này sẽ cho phép các ngân hàng có thể cung cấp 24/7 ngày các dịch vụ cơ bản như chuyển tiền, thanh toán, kiểm tra và truy vấn thông tin cho mọi khách hàng không giới hạn về thời gian và không gian. Tôi dự đoán rằng các dịch vụ này sẽ thu hút được sự quan tâm sử dụng của nhiều khách hàng trong thời gian tới.

– Ở những chỗ mua bán nhỏ lẻ như chợ, các quầy bán nhỏ nếu sử dụng hình thức thanh toán thẻ thì sẽ rất bất tiện làm cách nào để người dân thấy được sự tiện lợi của hình thức thanh toán mới này?

Ông Lưu Trung Thái: Tại các shop nhỏ, nên lựa chọn lắp đặt POS. POS có thể chấp nhận thanh toán cả thẻ ATM trong nước và thẻ quốc tế, như vật khi các cửa hàng được trang bị hầu hết hệ thống này thì khách hàng có điều kiện để lựa chọn phương thức thanh toán bằng thẻ nhanh chóng và thuận tiện.

Một xu hướng khác mà MB đang nghiên cứu triển khai là phát triển dịch vụ Mobile Banking, khách hàng có thể chuyển khoản thanh toán cho người bán ngay tại quầy không cần thiết bị chấp nhận thẻ và người bán có thể ngay lập tức kiểm tra giao dịch thanh toán.

Các bạn có thể thấy trong tương lai, hệ thống thanh toán như trên sẽ tiếp cận đến hầu hết các cơ sở kinh doanh, như tại châu Âu, uống cà phê bạn có thể dùng thẻ tín dụng ở hầu hết các cửa hàng.

Buổi giao lưu kết thúc lúc 10 giờ 30 phút, Tòa soạn xin chân thành cảm ơn bạn đọc, bà Dương Hồng Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, bà Nguyễn Thu Hà, Chủ tịch Hội thẻ Ngân hàng Việt Nam kiêm Phó tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam và ông Lưu Trung Thái, Phó tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Quân đội đã tham gia giao lưu trực tuyến.

Xin hẹn bạn đọc vào buổi giao lưu trực tuyến lần sau, trong một chủ đề thú vị khác.

Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online