Mỹ đối mặt với bong bóng đất nông nghiệp
Hạ Ninh
 |
| Giá đất nông nghiệp Mỹ đang tăng cao. Ảnh: TL |
(TBKTSG Online) – Các nhà quản lý tài chính Mỹ lâu nay bị chỉ trích không tích cực giải quyết bong bóng nhà ở. Hiện, họ lại đối mặt với thách thức mới: bong bóng đất nông nghiệp!
Tuy lĩnh vực đất nông nghiệp đóng góp thấp hơn trong thị trường bất động sản, trị giá dưới 2.000 tỉ đô la Mỹ so với thị trường nhà ở trị giá 16.000 tỉ đô la Mỹ, nhưng sự bùng nổ có thể gây nhiều tác động.
Hơn 1.500 ngân hàng cũng như các tổ chức tài chính tại Mỹ tham gia vào hoạt động cho vay mua đất nông nghiệp. Không ai muốn chứng kiến sự sụp đổ trong thị trường đất nông nghiệp như tình trạng từng xảy ra vào đầu những năm 1980. Thời gian đó, hàng trăm nông dân và các đơn vị cho vay đều bị phá sản.
Tuy nhiên, tình trạng thị trường đất nông nghiệp đang có dấu hiệu “sủi bọt”. Mặc dù tình hình có dịu hơn so với đỉnh điểm bong bóng năm 2008, giá trị đất nông nghiệp được điều chỉnh theo lạm phát đang ở mức cao do tác động từ giá cả hàng hóa thực phẩm tăng cao, mức lãi suất thấp và đô la Mỹ yếu.
Ở nhiều vùng thuộc trung tây nước Mỹ, giá đất nông nghiệp đã tăng hơn 20% vào năm ngoái. Cảm nhận đây là thời điểm tốt, nhiều nông dân đã tăng cường mua và cải tạo thêm đất. Các nhà đầu tư mua đất nông nghiệp chiếm 1/4 trong tổng số giao dịch đất đai tại nhiều bang ở Mỹ.
Ông Robert Shiller tại Đại học Yale xác định đất nông nghiệp sẽ là “một nguyên tố gây ra bong bóng tài sản trong thập kỷ tới”.
Tuy nhiên, giá nông sản có thể giảm và lãi suất đô la Mỹ có thể́ tăng. Lãi suất tăng thường đi đôi với việc tổng thu nhập nông nghiệp giảm và tỷ lệ tư nhân hóa cao hơn. Tỷ lệ này càng cao thì tài sản càng không có nhiều hứa hẹn và có thể khiến giá đất nông nghiệp rớt đến 1/3.
Nếu điều đó xảy ra, mức ảnh hưởng đến nông dân sẽ rất nghiêm trọng. Đất đai là tài sản lớn đối với nông dân, chiếm đến 90% giá trị tài sản so với 20% của những gia đình không làm nông tại Mỹ. Ngoài ra, dù số vốn mà các ngân hàng và cơ quan tài chính cho vay nông nghiệp không nhiều, chỉ chiếm khoảng 2% trong tổng số cho vay của ngành ngân hàng, nhưng vấn đề trên có thể khiến một số trong 1.500 ngân hàng cho vay nông nghiệp bị phá sản. .
(Theo Economist)
