Năm mới, nỗi lo cũ

Năm mới, nỗi lo cũ

Vẻ mặt căng thẳng của các nhà đầu tư chứng khoán ở Ấn Độ trong ngày đầu năm 2009

(TBKTSG) – Các nhà đầu tư bắt đầu tuần giao dịch đầu tiên của năm 2009 với một câu hỏi: điều tệ hại nhất đã qua chưa?

Kinh tế ảo: lạc quan

Tuần đầu tiên của năm mới 2009 các thị trường chứng khoán toàn cầu đều tăng điểm; niềm lạc quan nhen nhóm từ cuối năm cũ đã tràn sang năm mới khi nhà đầu tư tin rằng thị trường đã chạm đáy và bắt đầu hồi phục. Thứ Hai vừa qua (5-1-2009), chỉ số chứng khoán Nikkei của Nhật bất ngờ tăng 183,56 điểm, tương đương 2,1%, là mức tăng cao nhất kể từ ngày 5-11-2008. Các thị trường khác ở châu Á, tình hình cũng rất khả quan; chỉ số chứng khoán Hang Seng (Hồng Kông) tăng 0,9%, Thượng Hải tăng 2,1%, ngay các thị trường khá bất ổn như Đài Loan, Thái Lan… chứng khoán đều tăng trên 2%.

Theo giới phân tích, đợt tăng giá đầu tuần này của chứng khoán châu Á có phần tác động của thị trường Wall Street (Mỹ), nơi giới đầu tư nuôi hy vọng gói kích cầu khổng lồ của tổng thống mới đắc cử Barack Obama sẽ góp phần đưa kinh tế Mỹ gượng lại. Trong phiên giao dịch đầu năm vào thứ Sáu tuần trước (2-1), chỉ số Dow Jones tăng 2,9%, lên 9.034 điểm – lần đầu tiên Dow Jones trở lại mốc 9.000 điểm sau khi tụt dốc ngày 5-11-2008. Chỉ số Standard & Poor’s 500 cũng tăng thêm 3,2%, đứng ở mức 931.8 điểm. Sự khởi sắc của các thị trường từ tháng 12-2008 đến nay cho thấy rằng nhiều nhà đầu tư đã sẵn sàng chấp nhận rủi ro để kiếm lãi lớn.

Nhiều nhà đầu tư nhận định rằng, giá cổ phiếu hiện đã rất hấp dẫn, đáng để mua vào. Nhìn xa hơn, giới đầu tư tin rằng trong năm nay các thị trường tài chính sẽ quay lại với mô thức bình thường. John Praveen, nhà chiến lược chính của Công ty Tư vấn đầu tư quốc tế Prudential, nhận định: “Giá cổ phiếu có thể sẽ phục hồi trong quí 2/quí 3 khi cuộc suy thoái của Mỹ và các nền kinh tế lớn ngừng lại, thu nhập bắt đầu phục hồi bắt đầu từ lĩnh vực tài chính; thị trường tín dụng ổn định và nỗi lo giảm phát dịu đi”. Ít có nhà đầu tư nào cho rằng thị trường sắp trải qua một năm hỗn loạn như năm 2008, cũng ít ai tin rằng thị trường sẽ tiếp tục xuống dốc.

Kinh tế thật: bi quan

Đáng chú ý là khi nhìn về nền kinh tế thật thì niềm lạc quan nói trên bị giảm sút. Năm 2009 bắt đầu với nhiều dữ kiện xấu của thời kỳ suy thoái. Sản xuất công nghiệp ở hầu hết các nước, từ Mỹ đến châu Âu và Đông Á đều giảm mạnh trong tháng 12-2008. Tại các nước đang phát triển lớn như Brazil, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, tình trạng đóng cửa nhà máy và sa thải công nhân đã lên tới mức kỷ lục trong tháng qua. Ngày mai, thứ Sáu 9-1, Chính phủ Mỹ sẽ công bố số liệu về việc làm và thất nghiệp tháng 12-2008, song giới quan sát đã ghi nhận có 475.000 người Mỹ mất việc trong tháng, ít hơn tháng trước nhưng vẫn ở tỷ lệ rất cao.

Dữ kiện về việc làm có ý nghĩa rất quan trọng vì nó phản ánh nhiều dữ kiện khác, từ hoạt động sản xuất kinh doanh đến sức tiêu thụ trong xã hội. Càng nhiều người mất việc, sức mua càng giảm và khả năng phục hồi kinh tế càng xa vời.

Tình hình việc làm nghiêm trọng tới mức tổng thống Mỹ mới được bầu Barack Obama trong tuần này đã làm việc liên tiếp với các nhà lãnh đạo Quốc hội Mỹ, với các nghị sĩ Dân chủ để thúc đẩy việc thảo luận và thông qua giải pháp kích cầu, trong đó dành 300 tỉ đô la để giảm thuế và tăng trợ cấp thất nghiệp. Ông hy vọng, dự luật về giải pháp này sẽ được đặt lên bàn làm việc của ông trong ngày 20-1 sắp tới để ông có thể ký ban hành ngay sau lễ nhậm chức tổng thống.

Chưa dễ quên 2008

Trang hoàng cho chú bò mộng trước Trung tâm Giao dịch chứng khoán New York để mong năm 2009 tăng điểm

Đáng chú ý là tình hình ảm đạm của kinh tế thế giới vẫn ám ảnh các thị trường tài chính nhưng hai thị trường này không nhất thiết diễn biến cùng chiều với nhau. Theo giới phân tích, chu kỳ đầu tư bao giờ cũng diễn ra nhanh hơn chu kỳ kinh tế, vì vậy các nhà đầu tư tỏ ra bi quan khi nhìn nền kinh tế nhưng lại không bi quan như vậy khi dự báo tình hình thị trường chứng khoán.

Keith Wade, nhà chiến lược và nhà phân tích chính của Công ty Tư vấn Schroders, nhận xét: “Trong khi bức tranh kinh tế có vẻ như sẽ càng u ám trong năm 2009 thì không nhất thiết thị trường chứng khoán cũng u ám theo”. Ông cũng lưu ý rằng, lợi nhuận từ trái phiếu chính phủ của các quốc gia đã xuống thấp đến mức nhà đầu tư buộc phải tìm đến những phương thức đầu tư khác, có lợi hơn.

Yếu tố khiến các nhà đầu tư phải suy nghĩ nhiều trong tuần đầu tiên của năm mới là sự quay lại của những vụ bất ổn địa chính trị. Chiến tranh bùng nổ ở Trung Đông giữa Israel và Palestine, cùng với việc Nga cắt nguồn khí đốt cung cấp cho Ukraine, ảnh hưởng đến cả Tây Âu… đã góp phần đẩy giá dầu mỏ lên khỏi những mức thấp kỷ lục gây ra do sự sút giảm nghiêm trọng nhu cầu tiêu thụ dầu trên toàn cầu.

Những biến động này, một lần nữa, cho thấy năm 2008 ảm đạm đã trôi qua nhưng chưa dễ gì quên được. Sau phiên tăng giá ngày đầu năm nói trên, thị trường Wall Street lại chao đảo trong ngày thứ Ba (6-1) khi các công ty xe hơi công bố lượng tiêu thụ xe hơi trong tháng 12-2008 sụt giảm thê thảm: lượng xe Ford bán ra giảm 32%, GM giảm 31%, Chrysler giảm 53%, Honda và Toyota đều giảm hơn 30%. Kết thúc phiên giao dịch đầu tuần (5-1), chỉ số Dow Jones giảm 0,91%, lại xuống dưới mốc 9.000 điểm; S&P 500 giảm 0,47%…

THÁI BÌNH (Theo Reuters)