Ngân hàng lạc quan về triển vọng của mình
Hồng Phúc
 |
| Các ngân hàng đánh giá về triển vọng tài chính của ngành năm nay. Nguồn: Khảo sát các ngân hàng thương mại Việt Nam, tháng 6-2016, Vietnam Report |
(TBKTSG Online) – 91,7% đại diện các ngân hàng thương mại Việt Nam được hỏi cho rằng ngành ngân hàng năm 2016 sẽ tăng trưởng trên 10%, và chỉ 8,3% cho rằng ngành sẽ tăng trưởng ở mức khiêm tốn hơn, dưới 10% trong năm nay.
Đây là một trong số các số liệu thu thập được từ cuộc khảo sát các ngân hàng thương mại tại Việt Nam do Công ty cổ phần Báo cáo đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) thực hiện trong tháng 6 vừa qua và được công bố hôm nay 6-7.
Báo cáo viết rằng 100% đại diện số ngân hàng phản hồi tỏ ra lạc quan với triển vọng tài chính của ngân hàng mình trong năm 2016, với 41,7% số ngân hàng đánh giá triển vọng rất khả quan và 58,3% đánh giá tương đối khả quan.
Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, các ngân hàng trong bảng trả lời này cho rằng khả năng quản lý rủi ro và uy tín ngân hàng là hai yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến kết quả kinh doanh trong năm 2016. Đứng thứ 3 là chất lượng nguồn nhân lực và quản trị, thứ 4 là tác động của kinh tế vĩ mô, thứ 5 là các hiệp định Việt Nam tham gia và quan trọng thứ 6 là sự hợp tác giữa các ngân hàng. Tuy hiện nay trong giới tài chính, hiểu nên thế nào và tốt đến đâu về sự hợp tác giữa các ngân hàng còn gây tranh cãi.
Cùng chiều với báo cáo này, thời gian qua, đánh giá của cơ quan quản lý cũng như nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng ngành ngân hàng Việt Nam gần đây đã có sự cải thiện: tăng trưởng tín dụng cao (khoảng 18% trong năm 2015), thanh khoản tốt, nợ xấu giảm đáng kể xuống dưới 3%, mức độ rủi ro của các nhóm khách hàng có xu hướng giảm, điều kiện kinh doanh, tài chính của khách hàng được cải thiện rõ rệt, nhu cầu về các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng gia tăng… Những thay đổi tích cực này đã góp phần làm tăng thêm sự lạc quan về triển vọng tăng trưởng tín dụng và kinh doanh cho nhiều ngân hàng.
Đằng sau sự lạc quan
Tuy nhiên chia sẻ với TBKTSG Online, vẫn còn không ít ý kiến từ những người trong nghề cho rằng họ không nghĩ như vậy. Còn quá nhiều ẩn số với triển vọng của ngành ngân hàng trong trung và dài hạn khi nợ xấu mới chỉ được làm đẹp trên bề mặt chứ phần chìm của tảng băng chưa có thay đổi nhiều và các vấn đề gốc rễ gây xô lệch thị trường ngân hàng vẫn tồn tại. Ví dụ như sở hữu chéo, quản trị lộn xộn tại các nhà băng lớn, các nguồn lực thật còn yếu hay những bối rối của cơ quan quản lý chưa thể hiện với thị trường được một thông điệp với hướng đi rõ ràng.
Một chuyên gia tài chính nói: “Khỏi cần phải nhắc lại lợi ích của thị trường mua bán nợ bởi vì đó là giải pháp rốt ráo cho vấn đề xử lý nợ xấu ngân hàng. Giải pháp chúng ta đã làm là “gá” nợ cho VAMC. Khoản lỗ không ngay lập tức lộ diện, thay vào đó số tiền sẽ được VAMC gửi tại chính TCTD đã bán nợ chờ đến khi trái phiếu đáo hạn mới tất toán. Dần dà và nếu đủ may mắn, các NHTM cuối cùng cũng sẽ trích lập xong số dự phòng cần thiết, tất nhiên là với cái giá phải trả như nhiều người đã thừa nhận là lãi suất cho vay cao hơn đối với nền kinh tế”.
Nhưng vấn đề không chỉ là sức khỏe của các ngân hàng thương mại, mà còn là nợ xấu không vận động, không chỉ là sự vận động của bản thân khoản nợ từ tay người này sang tay người khác. Ở phía bên kia của bảng cân đối, một giá trị tài sản nhất định sẽ bị “đông” lại, không phát huy hiệu quả. Đó là lãng phí lớn cho xã hội, góp phần làm cho mặt bằng lãi suất ở Việt Nam cao dai dẳng vào bậc nhất trên thế giới.
“Như vậy, giải phóng khối lượng tài sản tồn đọng cùng với nợ xấu, theo một nghĩa nào đó còn quan trọng hơn cả xử lý nợ xấu cho các ngân hàng. Nếu chỉ hiểu thị trường mua bán nợ để đẩy khoản nợ cho ai đó thì chỉ giải quyết được vấn đề cho các ngân hàng mà không giải quyết được cho nền kinh tế”, vị này nói.
