Ngành điện lại bị doanh nghiệp than phiền

Ngành điện lại bị doanh nghiệp than phiền

Thiếu điện khiến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn – Ảnh minh họa: Hữu Thằng.

(TBKTSG Online) – Thay cho những vấn đề xoay quanh mục tiêu xuất khẩu hay giảm nhập siêu 6 tháng cuối năm, cuộc giao ban trực tuyến do Bộ Công Thương tổ chức ngày 18-7 lại dành nhiều thời gian nói về ngành điện, ngành đang bị các nhà quản lý và doanh nghiệp kêu là tác nhân gây khó cho xuất khẩu.     

Không thể chỉ là lời xin lỗi

Những lãnh đạo cao nhất của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) không có mặt tại cuộc giao ban. Nhưng những vấn đề truy vấn trách nhiệm của ngành điện xung quanh việc doanh nghiệp gặp khó do thiếu điện lại là chủ đề nóng và được đẩy lên cao nhất.

Phó chủ tịch Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (Vasep) Nguyễn Hữu Dũng nói rằng: “Không có điện thì làm sao tăng trưởng được xuất khẩu, khi các doanh nghiệp chỉ sản xuất được 50% năng lực. Tổng giám đốc EVN đã xin lỗi, nhưng tôi thấy không đủ vì đây là ngành độc quyền, gây thiệt hại cho doanh nghiệp nhiều vô kể”.

Còn Chủ tịch Hiệp hội da giày Việt Nam (Lefaso) Nguyễn Đức Thuấn lấy ví dụ, Công ty Pouchen có 14.000 lao động hoặc một công ty của ông có 8.000 lao động, do mất điện không báo trước, phải cho người lao động nghỉ việc nhưng vẫn trả lương thì có khác gì “bức tử” doanh nghiệp.

Ông Huỳnh Văn Thanh, đại diện của EVN tại cuộc giao ban có bày tỏ sự thông cảm và cho rằng “rất hiểu sự giận dữ của doanh nghiệp” nhưng EVN hiện chỉ làm chủ hơn 60% nguồn cung điện và do những thiếu hụt của các nguồn cung ngoài EVN (ước chừng nguồn thiếu khoảng 2.600 MW đến 2.700 MW) nên EVN đã phải mời lãnh đạo 12 công ty điện lực họp bàn để chấn chỉnh việc đảm bảo nguồn cung cũng như yêu cầu cá nhân lãnh đạo nhà máy điện nào cắt điện không báo trước phải chịu trách nhiệm.

Còn ông Đặng Huy Cường, Giám đốc Trung tâm điều độ điện lực quốc gia nói rằng, tình hình nguồn cung hiện đang thiếu chừng 30%, cộng thêm chừng 1.000 MW không vào lưới điện đúng kế hoạch, đẩy việc thiếu điện cho cả nước chừng 40%, đồng thời không có chút dự phòng nào, là bất khả kháng.

Ông Cường thông báo là tình hình thiếu điện như vậy còn kéo dài đến qua tháng 8 vì các kế hoạch trung tu, sửa chữa hệ thống phát điện là không thể lùi được, trong khi mực nước về các hồ thủy điện miền Trung và miền Nam dự kiến tháng tới cũng chỉ chạy được vài giờ là hết. “Chúng tôi sẽ cố gắng đến KW điện cuối cùng, trong khi Campuchia có tỉnh mất điện cả ngày do thiếu nguồn cung”, ông Cường nói.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bùi Xuân Khu không đồng tình với những lời giải thích này. Ông Khu chỉ quan tâm đến tiến độ sửa chữa và đưa vào vận hành các nhà máy của EVN. Thậm chí ông đề nghị không so sánh việc cung cấp điện ở Việt Nam với Campuchia.

Còn bà Nguyễn Thị Hồng, Phó chủ tịch UBND TPHCM cho rằng cần xây dựng cơ chế trách nhiệm đối với EVN: “NHNN đề nghị cách chức giám đốc chi nhánh ngân hàng về việc vi phạm quy định cho vay vốn thì ngành điện chỉ mời 12 lãnh đạo công ty lên kiểm điểm là chưa đủ”.

Sẽ tìm mọi cách gỡ khó cho xuất khẩu

Để đảm bảo thực hiện mục tiêu xuất khẩu đạt 61,2 tỉ đô la Mỹ, tăng 26% như yêu cầu của Chính phủ, Thứ trưởng thường trực Bộ Công Thương Bùi Xuân Khu đã chỉ rõ, với mục tiêu ước chừng 31 tỉ đô la Mỹ còn lại trong 6 tháng cuối năm, xuất khẩu dầu thô cần thu về hơn 6 tỉ đô la, ngành dệt may thu thêm 5,3 tỉ đô la; thủy sản và giày dép chừng 2,2 tỉ đô la, ngành gỗ 1,6 tỉ đô la, chưa kể các ngành khác.

Tương tự, dự kiến kim ngạch nhập khẩu cả năm sẽ đạt 80,2 tỉ đô la Mỹ, giảm khoảng 4,8 tỉ đô la. Như vậy 6 tháng cuối năm sẽ nhập chừng 35,1 tỉ đô la, bình quân mỗi tháng gần 5,9 tỉ đô la. Kéo theo những con số trên thì nhập siêu cả năm 2008 sẽ khoảng 19 đến 20 tỉ đô la, tức là tỷ lệ nhập siêu/xuất khẩu chừng 30%.

Bộ Công Thương nhận định trong báo cáo về 6 tháng đầu năm là nhập siêu sẽ tăng chút ít nhưng không đáng kể và có thể kềm ở mức tương đương năm 2007 là 29,2%. Có điều, nếu giá dầu thô tăng lên trên 150 đô la Mỹ/thùng và duy trì ở những tháng cuối năm thì kim ngạch xuất và nhập khẩu đều có thể thay đổi so với các tính toán nêu trên.

Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Công Thương yêu cầu được nghe ý kiến phản hồi của các doanh nghiệp xuất khẩu tại cuộc giao ban trực tuyến nhiều hơn để việc hoàn thành các mục tiêu xuất khẩu và kiềm chế nhập siêu sát thực tế hơn nữa.

Ông Võ Trường Thành, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty gỗ Trường Thành nói rằng, Bộ Công Thương không thể thúc đẩy xuất khẩu nếu không có chính sách hỗ trợ tỷ giá, lãi suất từ NHNN và Chính phủ, đặc biệt chú ý đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Ông Thành đề nghị cho phép các ngân hàng nâng mức tăng trưởng tín dụng lên 40% để ngân hàng có thể nới rộng hạn mức cho vay vốn tín dụng đối với các doanh nghiệp. Đại diện NHNN tại cuộc giao ban nói rằng việc nâng hạn mức tín dụng lên 40% cũng có thể xem xét (mức tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng hiện đã xấp xỉ 20% ) nhưng không phải áp dụng đồng bộ cho hệ thống ngân hàng.

Trước những kêu ca của lãnh đạo Hiệp hội Cà phê và một vài lãnh đạo khác ở Bình Dương về việc giảm các chi phí, thuế nhập khẩu đầu vào nguyên liệu cho các doanh nghiệp, Thứ trưởng Bùi Xuân Khu và Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thuế (Bộ Tài chính) Nguyễn Văn Phụng cho rằng, hầu hết các nguyên liệu đầu vào nhập khẩu cho sản xuất đã được tính thuế ở mức 0%, thậm chí giãn thời gian nộp thuế cho các doanh nghiệp ở mức 275 ngày để có thời gian quay vòng đồng vốn cho sản xuất, chế biến gấp hai, ba lần là có lợi cho doanh nghiệp.

Các loại phí dịch vụ của nhà nước, của ngân hàng cũng được dỡ bỏ tối đa, thủ tục thông quan rất nhanh nên các doanh nghiệp bên cạnh việc đề xuất cũng phải tận dụng tối đa những cải cách, cắt giảm này cho hoạt động kinh doanh.

NGỌC LAN