Nghệ sĩ Trương Hoàng Huy: Đưa piano đến gần hơn với mọi người

(KTSG Online) – Mỗi hành trình từ Vương Quốc Bỉ trở về Việt Nam, nghệ sĩ piano Trương Hoàng Huy luôn thực hiện những dự án hướng về lớp trẻ Việt yêu thích piano đầy tiềm năng. Qua những trải nghiệm ở nước ngoài, anh mong muốn đưa sự đổi mới, sáng tạo đóng góp vào hoạt động giảng dạy âm nhạc tại quê nhà.

• Đêm diễn độc tấu piano của Edna Stern
• Đêm độc tấu piano của nghệ sĩ Trần Phương Nam

Gợi mở phương pháp mới trong kỹ thuật học piano

Sinh ra và lớn lên ở Việt Nam trong gia đình có truyền thống văn hóa nghệ thuật, anh bắt đầu học piano vào năm 4 tuổi với mẹ của mình là giảng viên Trần Thị Anh Tú. Năng khiếu piano của anh đã sớm được thể hiện qua các giải thưởng lớn nhỏ trong nước khi mới 5 tuổi như giải thưởng Pha Lê của cuộc thi Piano Festival Nụ Dương Cầm. Anh từng được nguyên chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao tặng bằng khen danh dự học sinh ưu tú của nhạc viện TPHCM cùng một số thành tích nổi bật khác.

Được biết, năm 1997, anh đạt giải nhất Tài năng trẻ tại cuộc thi piano quốc tế Per Giovani lần thứ 20 ở Ý dưới sự dẫn dắt của giảng viên Nguyễn Thiện Phương Hạnh, nguyên phó chủ nhiệm khoa piano. Năm 2005, anh thi đậu vào nhạc viện Hoàng Gia Liège, Bỉ. Năm 2010, anh tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành biểu diễn piano với sự giảng dạy của các giáo sư François Thiry, Hélène Fazius và Gabriel Teclu tại nhạc viện.

Có gần 18 năm nghiên cứu và học tập với rất nhiều giáo sư nổi tiếng trên thế giới, nghệ sĩ Trương Hoàng Huy chia sẻ điều anh đạt được đó là hiểu và khơi dậy nội lực của mình trong kỹ thuật piano. Từ cơ duyên gặp giáo sư Brigitte Bouthinon-Dumas tại nhạc viện Paris (Pháp) vào năm anh 26 tuổi, Hoàng Huy đã khám phá ra cách làm sao để điều khiển ngón tay bằng bộ não và lỗ tai.

Lần trở về Việt Nam đầu năm nay, hãng piano Steinway&Sons Việt Thương đã phối hợp cùng Hoàng Huy tổ chức buổi học nâng cao piano (Masterclass) dành cho các bạn học sinh, sinh viên của nhạc viện TPHCM. Người giáo viên trẻ này hy vọng có thể giúp các bạn trẻ biết cách đặt câu hỏi đúng vào trọng tâm khi gặp vấn đề khó, không đi lòng vòng, đồng thời gợi mở hướng đi, tư duy mới trong kỹ thuật đàn piano như cách thức anh đã ứng dụng trong nhiều năm qua và sẽ dùng nó làm nền tảng để tiếp tục phát triển trong tương lai.

Theo anh Hoàng Huy, từ xưa đến nay chúng ta thường quen thuộc với phương pháp tập luyện ngón tay nhiều tiếng mỗi ngày để các ngón tay được khỏe, chạy ngón được nhanh, nhạy hơn. Nhìn chung, cách thức này sẽ có hiệu quả tốt, nhưng theo thời gian, các ngón tay và nhiều bộ phận trên cơ thể dễ bị cứng lại và khó hoạt động tốt như ý muốn. Chẳng hạn nếu chúng ta bước đi nhưng chỉ nhìn và tập trung vào đôi chân thì sẽ bị vấp té, không thể nào đi được một cách tự nhiên, thoải mái nhất. Người đi phải dùng đôi mắt và não bộ để điều khiển từng bước chân. Tương tự với kỹ thuật đàn piano, người nghệ sĩ sẽ đàn tốt nếu họ nắm bắt được nguyên lý ngón tay chuyển động là nhờ vào bộ não và lỗ tai.

Học viên Bùi La Giang, lớp Trung cấp Piano 7/9 Nhạc viện TPHCM, tham gia vào buổi học, chia sẻ cảm nhận phương pháp này hiệu quả, đặc biệt phù hợp với các bạn học sinh đang phải theo học song song âm nhạc và văn hoá. Nó giúp cho thời gian luyện tập có thể rút ngắn bớt nhưng vẫn đảm bảo chất lượng chuyên môn. Khi tập theo phương pháp này sẽ hiểu được mấu chốt vấn đề đang gặp phải là gì và tìm ra con đường ngắn nhất để giải quyết vấn đề đó. “Việc tập suy nghĩ tư duy cũng giúp cho em có thể tập trung vào việc xử lí câu, đoạn nhạc nhiều hơn là chỉ tập trung vào kỹ thuật ngón tay, như vậy sẽ giúp mình vừa đảm bảo kỹ thuật chính xác, vừa có thể nghe câu nhạc nhiều hơn”, Giang nhấn mạnh.

Nghệ sĩ piano Hoàng Huy quan niệm phương pháp đúng chưa chắc sẽ đưa ai đó đến đỉnh cao, nhưng chắc chắn sẽ giúp ta trở thành phiên bản tốt nhất vì mỗi người sẽ có một tố chất riêng, cấu tạo khác nhau như cảm nhận về âm thanh, cấu trúc xương, chiều cao, cân nặng. Chính điều này sẽ giúp mỗi nghệ sĩ piano khi đàn sẽ tạo nên âm lượng, chiều sâu và màu sắc riêng của âm thanh.

Anh nói thêm các bạn trẻ chơi piano Việt Nam rất có năng khiếu và tài năng. Nếu chúng ta gợi mở đúng phương pháp, các bạn sẽ phát huy được tối đa khả năng để tranh tài với những thí sinh quốc tế khác.

Âm nhạc chạm đến mọi trái tim

Hiện tại, nghệ sĩ Hoàng Huy đang nghiên cứu, tích góp thêm trải nghiệm để theo đuổi và phát triển bộ môn nghệ thuật này dài lâu nhất. Mỗi người sẽ có một con đường và đồng hồ cuộc đời riêng “Tôi chọn đi con đường chậm mà chắc. Thực tế, có rất nhiều người thành công rất sớm, thế nhưng chỉ chơi đàn được khoảng vài mươi năm lại lui về ẩn dật”, anh nói.

Ngoài ra, hành trình đưa piano đến gần hơn với mọi người cũng là điều người nghệ sĩ này trăn trở. Trong nhiều buổi biểu diễn ở nước ngoài và Việt Nam, nhiều người cho rằng piano hàn lâm, chỉ dành cho tầng lớp thượng lưu hay những người giàu có, sang trọng, là loại hình nghệ thuật không phải ai cũng cảm nhận được.

Tuy vậy, anh Huy quan niệm âm nhạc không có giới hạn, không phân biệt giàu nghèo, giai cấp. Anh muốn đưa hình ảnh piano đến gần với khán giả Việt Nam. “Tại sao chúng ta lại nghĩ nghe piano phải hiểu mới nghe được? Thực tế một bài hát nếu ta cảm thấy hay, nghĩa là hay với mình. Tôi cố gắng đưa piano gần gũi nhất đến với mọi người thông qua phong cách biểu diễn của mình, cách truyền đạt thông điệp, chọn nhiều bài phối lại dân ca truyền thống Việt Nam chẳng hạn. Tôi hy vọng piano có thể chạm đến trái tim tất cả công chúng”, anh bộc bạch.

Điểm tạo nên sự khác biệt giữa anh và những nghệ sĩ piano khác chính là khả năng hội họa, triển lãm tranh. Anh Huy cho biết mình đang là nghệ sĩ biểu diễn piano song song với hội họa tại vương quốc Bỉ. Năm 2016, anh phát hiện ra được tư duy giữa môn piano và vẽ có sự tương đồng trong lúc nghiên cứu kĩ thuật đàn.

Trong vòng bảy năm, anh đã có hơn 20 cuộc triển lãm tranh ở nước ngoài, đơn cử tại viện bảo tàng nghệ thuật ở thành phố Verviers (Vương quốc Bỉ), viện bảo tàng Chocolate BCV (Bỉ), viện bảo tàng BOZAR – Brussels, Galerie Campo & Campo – Anvers (Bỉ), Art Thema Gallery – Brussels, Galerie Peep Art – Sablon  Brussels, Galerie Libre Est L’Art – Paris (Pháp), Galerie Thuillier – Paris (Pháp), Galerie AHC Projects (Hamburg, Đức), Salon d’art shopping au Carrousel du Louvre de Paris,  Contemporary Art Fair Paris (Pháp), Focus Art Fair Paris (Pháp)…

Năm 2020, anh là thành viên của hiệp hội Arts – Sciences – Lettres tại Paris. Anh Hoàng Huy cũng là nghệ sĩ Việt Nam được mời trình diễn piano trong buổi lễ trao giải thưởng khoa học Prix Francqui năm 2018, 2019, 2022 và 2023 (Giải Francqui là một giải thưởng khoa học có uy tín lớn của Bỉ, được Quỹ Francqui trao hàng năm cho các học giả hoặc nhà khoa học Bỉ trẻ có đóng góp đáng kể cho khoa học từ năm 1933 – PV).