Người lao động tự do sẽ được hỗ trợ bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp
Thuỳ Dung
 |
| Người lao động ở khu vực phi chính thức sẽ được hỗ trợ tham gia bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp - Ảnh: Thuỳ Dung |
(TBKTSG Online) – Trong dự thảo Luật An toàn Vệ sinh lao động (ATVSLĐ) đang được Quốc hội thảo luận và dự kiến thông qua trong kỳ họp lần này điểm nổi bật nhất là người lao động ở khu vực phi chính thức cũng sẽ được tham gia quỹ bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp và được nhà nước hỗ trợ 50% chi phí tham gia.
Đây là thông tin được ông Hà Tất Thắng – Cục trưởng Cục An toàn lao động, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đưa ra trong buổi toạ đàm chuyên đề về những nội dung chủ yếu và điểm mới của Dự thảo luật An toàn – Vệ sinh lao động (ATVSLĐ) diễn ra ngày 6-11 tại Hà Nội.
Ông Thắng cho hay, dự thảo luật đề xuất nhà nước hỗ trợ 50% cho người lao động không có hợp đồng lao động tham gia quỹ bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp (BHTNNN). Ước tính, nếu có khoảng 1 triệu người trong khu vực này tham gia thì ngân sách nhà nước sẽ phải chi khoảng 700 tỉ đồng mỗi năm. Còn đối với khu vực có quan hệ lao động, chủ sử dụng lao động vẫn phải đóng 1% vào quỹ BHTNNN như trước đây.
Về cơ chế hoạt động của quỹ BHTNNN, ông Thắng cho hay, quỹ này vẫn dưới sự quản lý của cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH) và sẽ không phát sinh thêm bộ máy mới.
Những năm qua, quỹ BHTNNN chỉ sử dụng hết khoảng 10% nên còn tồn dư khoảng trên 16.200 tỉ đồng. Điều này là do chính sách chưa phù hợp ví dụ như mức chi còn thấp, chưa bao quát được hết đối tượng, hoặc trong quá trình triển khai, thủ tục hành chính còn gặp nhiều khó khăn cho doanh nghiệp và người lao động nên họ thường tự giải quyết.
Thực tế, luật ATVSLĐ lần này kế thừa toàn bộ 20 điều về chính sách chế độ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp từ luật BHXH năm 2006 và bổ sung thêm 2 điều mới.
Thứ nhất là với lao động bị tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp mà không có khả năng làm công việc hiện tại thì quỹ sẽ hỗ trợ 50% học phí để người lao động chuyển đổi sang nghề mới phù hợp hơn.
Hơn nữa, trước đây quỹ này chủ yếu giải quyết hậu quả và thường là trợ cấp thì giờ chuyển sang các biện pháp phòng ngừa như công tác tuyên truyền, huấn luyện cho người lao động biết phòng tránh tai nạn lao động, khám phát hiện bệnh nghề nghiệp….
Tại buổi toạ đàm, nhiều đại biểu cũng băn khoăn về tính khả thi của quỹ BHTNNN khi bao phủ cả đối tượng không có quan hệ lao động. Về vấn đề này, ông Lê Vân Trình, chuyên gia cao cấp về ATVSLĐ của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam cho hay, ngay cả những nước phát triển, thì khả năng bao phủ hoàn toàn đối tượng lao động phi chính thức cũng rất khó.
"Cứ đưa luật rồi cuộc sống sẽ tìm cách điều chỉnh. Ví dụ nhóm công nhân khai thác đá, khoáng sản thì phải có cam kết và nộp quỹ BHTNNN mới được phép khai thác, hoặc nếu sử dụng máy móc có nguy cơ tai nạn cao như máy tuốt lúa, máy cắt…thì phải đóng BHTNNN thì địa phương mới cho phép hoạt động chẳng hạn…
Còn lại những nghề khác chỉ còn cách vận động tự nguyện. Khi nào họ thấy được những người mà bị tai nạn lao động được bồi thường thì họ sẽ chịu khó đóng” – ông Trình nói.
Bên cạnh việc hỗ trợ cho người lao động phi chính thức, một điểm mới khác gây sự tranh cãi giữa các chuyên gia là nếu dự thảo luật này được thông qua sẽ phát sinh thêm khoảng 1.000 biên chế trong bộ máy nhà nước cho các thanh tra làm công tác ATVSLĐ, trong khi nhà nước đang muốn giảm bớt biên chế.
Về vấn đề này, theo ông Thắng, số doanh nghiệp trên cả nước hiện có khoảng 700.000 doanh nghiệp trong khi số lượng thanh tra làm công tác ATVSLĐ chỉ có khoảng 150 người, trong đó, có những tỉnh không có cán bộ kỹ sư làm công tác thanh tra ATVSLĐ nên tỷ lệ thanh tra doanh nghiệp mỗi năm chỉ khoảng 0,22%.
Vì vậy, khi luật điều chỉnh thêm đối tượng là lao động khu vực phi chính thức, phải có thêm nhiều thanh tra chuyên ngành thì công tác đảm bảo ATVSLĐ mới đạt hiệu quả.
“Chúng tôi tính toán, mỗi huyện tăng từ 1 đến 2 biên chế thì cả nước sẽ có thêm khoảng 1.000 thanh tra ở cấp huyện” – ông Thắng nói.
Xem thêm:
