Người mới sẽ thích, người cũ sẽ lo
Hồng Ngọc
(TBKTSG Online) – Đề xuất giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) để được hưởng lương hưu xuống còn 10-15 năm với cơ quan BHXH, có thể đó là giải pháp hay, phù hợp thông lệ quốc tế mà nhiều quốc gia đang áp dụng, nhưng với nhiều người lao động đang đóng bảo hiểm hơn 10-15 năm không thể không lo lắng.
 |
| Cách tính lương hưu kể từ năm tới. |
Theo cơ quan BHXH và nghiên cứu của các chuyên gia, thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu tối thiểu 20 năm như hiện nay là quá dài, vì lý do nào đó, người lao động nghỉ việc thì dù 15 hay 19 năm đã đóng BHXH, vẫn phải hưởng trợ cấp một lần (dân dã gọi là nhận “một cục”). Với người lao động, đó là thiệt thòi, vừa đóng quá dài và nếu ngưng đóng, lại không hưởng lương hưu. Với quỹ BHXH thì quá nhiều người nhận “một cục” sẽ gây áp lực chi quá lớn cho quỹ này.
Hơn nữa, tỷ lệ tham gia BHXH hiện mới đạt 24% lực lượng lao động cả nước, để thu hút người lao động tham gia BHXH thì việc rút ngắn thời gian được hưởng xuống còn 10-15 năm là một trong những biện pháp thu hút lực lượng lao động tham gia bảo hiểm.
Như vậy, những lao động trẻ hoặc những người đã 30-40, mới tham gia BHXH, chỉ cần 10-15 năm làm việc là có thể hưởng BHXH, dù thấp nhưng dĩ nhiên, ai chẳng hào hứng nếu so với nhận “một cục” tiêu pha trong thời gian ngắn sẽ hết (không tính người lao động nhận trợ cấp 1 lần để đầu tư kinh doanh), không thể hiện hết bản chất của BHXH.
Rất có khả năng chính sách này thu hút thêm người đóng BHXH, áp lực chi của quỹ BHXH cũng sẽ giảm nhưng ít nhiều tạo nên bất bình đẳng cho những người đóng đủ thời gian như lâu nay, nhất là những lao động hiện tại đã đóng hơn 15 năm.
Áp lực chi trả trợ cấp BHXH 1 lần sẽ giảm nhưng gánh nặng cho quỹ BHXH thì kéo dài khi số lượng người tham gia nhiều nhưng đóng thời gian ngắn. Do vậy, có thể giải pháp đơn giản lúc ấy của quỹ BHXH là giảm mức lương hưu.
Mức lương hưu hiện nay đã thấp, nếu thực thi chính sách trên, có thể sẽ giảm tiếp, càng không giúp người hưởng lương hưu đủ sống. Việc này cũng tạo sự ỷ lại của người lao động khi không quan tâm đến thời gian tham gia BHXH để có chế độ hưu trí.
Do đó, thay đổi thời gian đóng BHXH Nhà nước nên cân nhắc, sao cho hài hòa lợi ích của người lao động mới tham gia, đã tham gia lâu và quỹ BHXH.
 |
