Nguy cơ dầu tăng giá mạnh do nguồn cung thiếu hụt

Nguy cơ dầu tăng giá mạnh do nguồn cung thiếu hụt

Lê Linh

(TBKTSG Online) – Giá dầu thô trên thị trường quốc tế có thể tăng mạnh lên mức 90-100 đô/thùng trong những tháng tới khi nguồn cung bị thu hẹp do sản lượng xuất khẩu dầu thô của Iran và Venezuela tiếp tục sụt giảm, theo dự báo của giới phân tích.

Iran phản đối kế hoạch tăng sản lượng của OPEC

Trong phiên giao dịch 21-9, giá dầu Brent ở thị trường London đã có lúc vượt lên 80 đô la/thùng, mức cao nhất trong 4 năm qua nhưng giảm về mức 78,8 đô/thùng vào lúc chốt phiên. Ảnh: Financial Times

Hôm 23-9, hội nghị nghị bộ trưởng lần thứ 10 của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và các đối tác ngoài OPEC về giám sát tuân thủ cắt giảm sản lượng đã khai mạc ở Algiers, thủ đô Algeria. Hãng tin Reuters dẫn các nguồn tin nắm rõ nội dung hội nghị này cho biết, các bộ trưởng của OPEC và các đối tác OPEC sẽ thảo luận khả năng tăng sản lượng thêm 500.000 thùng/ngày để bù đắp cho nguồn cung hụt từ Iran trước thềm lệnh cấm vận xuất khẩu dầu mỏ nhằm vào Iran của Mỹ vào đầu tháng 11 tới .

Hiện nay, sản lượng dầu xuất khẩu của Iran đang giảm nhanh hơn dự báo với mức suy giảm khoảng 1 triệu thùng/ngày so với hồi tháng 4-2018 do các nhiều nước ngưng mua dầu của Iran trước sức ép của Mỹ.

Cuối năm 2016, OPEC, Nga và các đối tác của OPEC nhất trí cắt giảm sản lượng tổng cộng 1,8 triệu thùng ngày nhưng hồi tháng 6-2018, nhận thấy nguồn cung suy giảm ở Venezuela, Libya và Angola, họ đồng ý nâng sản lượng lên 1 triệu thùng/ngày, tức chỉ còn cắt giảm 800.000 thùng/ngày.

Các nguồn tin cho biết các dữ liệu mới nhất cho thấy nguồn cung dầu của OPEC và các đối tác trong tháng 8 giảm so với tháng 7, chủ yếu do sản lượng giảm ở Iran. Do vậy, tại hội nghị ở Algiers, các bộ trưởng sẽ thảo luận kế hoạch tăng sản lượng thêm 500.000 thùng/ngày. Tuy nhiên, Iran, nước sản xuất dầu lớn thứ ba OPEC, chỉ sau Saudi Arabia và Iraq, tuyên bố sẽ ngăn chặn bất cứ thỏa thuận tăng nguồn cung nào. Iran cho rằng giá dầu tăng là do Tổng thống Mỹ Donald Trump khi ông quyết định tái trừng phạt nhằm vào lĩnh vực dầu mỏ Iran để thúc ép nước này điều chỉnh thỏa thuận hạt nhân.

Giá dầu tăng, dẫn đến giá xăng tăng ở Mỹ, có thể gây bất lợi chính trị cho đảng Cộng hòa của Trump trước cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 tới.

Iran cáo buộc Saudi Arabia làm mất uy tín của OPEC bằng cách tuân theo các chỉ đạo của Mỹ dù nước này không phải là thành viên của OPEC. Bộ trưởng Dầu mỏ Iran Bijan Zanganeh đã tuyên bố không đến dự hội nghị ở Algiers. Trên giả thiết,  mọi quyết định chính sách của OPEC, để có hiệu lực, phải nhận được sự tán thành của 100% thành viên.

Saudi Arabia đang căng sức cung ứng dầu

Dù Saudi Arabia muốn sử dụng hội nghị ở Algiers để trấn an thị trường rằng nước này có thể bù đắp bất kỳ thiếu hụt về nguồn cung tăng thêm khi các lệnh trừng trừng phạt hạn chế Iran xuất khẩu dầu có hiệu lực vào ngày 4-11 tới nhưng tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Saudi Aramco của Saudi Arabia đang cảnh báo các khách hàng rằng nguồn cung dầu thô nhẹ của tập đoàn này sẽ thiếu hụt trong tháng 10 do đánh giá sai nhu cầu trước lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm vào Iran. Các quan chức Saudi Arabia cho biết Saudi Aramco không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu trong tương lai nếu Iran không còn xuất khẩu dầu.

Một khách hàng cho biết dầu thô nhẹ của Saudi Aramco đang có nhu cầu cao trước thềm lệnh trừng phạt Iran, do đó, nguồn cung đã phân bổ đầy đủ cho tháng 10. Vị khách hàng này nói vì hết dầu nhẹ nên Saudi Aramco đang chào bán dầu nặng.

Saudi Arabia cho biết nước này đã tăng sản lượng dầu thêm 400.000 thùng/ngày trong hai tháng qua trước sức ép của Mỹ. Giờ đây nước này đang khai thác gần 10,4 triệu thùng/ngày.

Hồi cuối tháng 6, Tổng thống Donald Trump tiết lộ Quốc vương Salman của Saudi Arabia nói với ông rằng nước này có thể nâng sản lượng khai thác lên 12 triệu thùng/ngày.

Nếu Saudi Arabia có thể làm được như vậy, nước này có thể bù đắp phần lớn sản lượng dầu xuất khẩu 1,9 triệu thùng/ngày của Iran một khi Mỹ đạt mục tiêu cấm vận hoàn toàn hoạt động xuất khẩu dầu của Iran. Song, một số quan chức Saudi Arabia dự báo nước này không đủ sức để tăng sản lượng dầu lên con số nói trên. Một quan chức Saudi Arabia rằng sản xuất 11 triệu thùng dầu/ngày là đã quá sức, dù chỉ trong vài tháng.

Trong khi đó, một nguồn tin khác nói Saudi Arabia có thể bơm 11 triệu thùng dầu/ngày chỉ trong 6 tháng. Một quan chức cấp cao Mỹ cho biết theo tính toán của Washington, Saudi Arabia không thể đạt sản lượng khai thác 12 triệu thùng/ngày.

Các quan chức Saudi Arabia nói họ cảm thấy hài lòng với mức giá dầu hiện nay nhưng họ lo ngại giá dầu tăng cao hơn nữa có thể làm suy giảm nhu cầu và sẽ dẫn đến một đợt sụp đổ giá dầu.

Giá dầu có thể tăng lên mức 90-100 đô la/thùng

Giới phân tích cảnh báo giá dầu Brent ở thị trường London có thể tăng lên mức 90-100 đô/thùng trong những tháng tới. Ảnh: Economic Times

Trong phiên giao dịch cuối tuần trước, giá dầu Brent ở thị trường London đã có lúc vượt lên 80 đô la/thùng, mức cao nhất trong 4 năm qua nhưng giảm về mức 78,8 đô la/thùng vào lúc chốt phiên. Giá dầu Tây Texas ở thị trường New York cũng tăng lên cao nhất trong ngày 71,8 đô la/thùng nhưng thoái lùi về 70,78 đô la/thùng vào cuối phiên giao dịch. Dầu giảm bớt thành quả tăng giá khi có tin OPEC và các đối tác OPEC sẽ thảo luận nâng sản lượng dầu thêm 500.000 thùng/ngày tại hội nghị ở Algiers.

Hãng tin Bloomberg hôm 22-9 dẫn lời John Kilduff, đối tác của quỹ phòng hộ Again Capital (Mỹ) nói: “Chúng ta đang trong tiến trình đối mặt với nguy cơ nguồn cung thiếu hụt thực sự. Điếu này sẽ khiến nhu cầu mua ngày càng tăng”.

Mới đây, ngân hàng JPMorgan Chase cũng công bố báo cáo, trong đó, nâng dự báo giá trung bình của dầu Brent trong quí 4-2018 lên mức 85 đô la/thùng, tức cao hơn 63 đô lathùng mà ngân hàng này dự báo trước đây.

Báo cáo nói rằng việc Mỹ cấm vận xuất khẩu dầu mỏ Iran vào ngày 4-11 tới có thể khiến giá dầu Brent tăng vọt lên mức 90 đô la/thùng do các hạn chế về nguồn cung vượt xa bất kỳ sự suy giảm nhu cầu từ các thị trường mới nổi.

Trao đổi với hãng tin Reuters hồi đầu tháng này, Gordon Gray, Giám đốc nghiên cứu tài sản dầu khí toàn cầu của ngân hàng HSBC nói: “Chúng tôi cho rằng các yếu tố cơ bản của thị trường dầu đang ủng hộ dầu thô tăng giá. Dù chúng tôi không dự báo chắc chắn giá dầu Brent sẽ lên 100 đô la/thùng, chúng tôi vẫn thấy rủi ro này có thể xảy ra”.

Gray nói các nước như Saudi Arabia đã nỗ lực đáp ứng nguồn cung, khiến công suất khai thác dự phòng xuống thấp và điều này sẽ khiến thị trường dầu dễ bị tổn thương nếu xảy ra thêm một gián đoạn nguồn cung lớn.

Bart Melek, Giám đốc chiến lược hàng hóa ở ngân hàng Toronto Dominion (Canada) nói nếu Saudi Arabia không cam kết bù đắp cho phần lớn sản lượng dầu xuất khẩu bị mất mát của Iran, 500.000 thùng dầu tăng thêm mỗi ngày không đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường.