Thứ Năm, 28/03/2024
32 C
Ho Chi Minh City

Nguy cơ gỗ Việt vào “tầm ngắm” đánh thuế của Mỹ

Kinh tế Sài Gòn Online

Kinh tế Sài Gòn Online

Nguy cơ gỗ Việt vào “tầm ngắm” đánh thuế của Mỹ

Vũ Dung

(TBKTSG Online) – Ngành gỗ Việt Nam có nguy cơ vào tầm ngắm đánh thuế của Chính phủ Mỹ khi kim ngạch xuất khẩu gỗ sang thị trường này tăng đột biến, đặc biệt trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đổ vào ngành này phần lớn tới từ Trung Quốc.

Nguy cơ gỗ Việt vào
Dịch chuyển dòng vốn FDI trong ngành chế biến gỗ đang đặt ra nhiều lo ngại – Ảnh minh họa: TD

Gỗ Việt thế chân

Dưới tác động từ cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung, đã có những bằng chứng cho thấy dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đặc biệt từ Trung Quốc đang đổ mạnh vào ngành gỗ Việt Nam.

Theo Cục Đầu tư Nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 5 tháng đầu năm 2019, đã có 49 dự án FDI mới đầu tư vào ngành gỗ, bằng 73% tổng số dự án trong cả năm 2018.  Điểm đáng chú ý, tổng số dự án từ thị trường Trung Quốc chiếm 43% trong cùng thời điểm.

Ông Tô Xuân Phúc, chuyên gia phân tích chính sách của Forest Trends, tại hội thảo về ngành gỗ diễn ra ngày 21-6 cho hay, Mỹ áp dụng mức thuế mới lên sản phẩm gỗ có nguồn gốc từ Trung Quốc dẫn tới dòng dịch chuyển vốn từ nước này sang Việt Nam để tránh thuế.

Dòng vốn FDI từ Trung Quốc đang giúp ngành vốn Việt Nam đẩy nhanh kim ngạch xuất khẩu gỗ sang thị trường Mỹ, thị trường tiêu thụ gỗ lớn nhất của Việt Nam. Theo số liệu phân tích từ Hiệp hội gỗ và lâm sản Việt Nam (Vifores), kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng gỗ từ Việt Nam vào Mỹ tăng rất mạnh, đặc biệt từ nửa cuối 2018, thời điểm nổ ra căng thẳng thương mại Mỹ – Trung.

Tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ sang thị trường Mỹ năm 2018 đạt 3,6 tỉ đô la Mỹ, tăng gần 30% so với năm 2017. 4 tháng đầu 2019, kim ngạch xuất khẩu vào Mỹ đạt gần 1,4 tỉ đô la Mỹ, tăng 1,4 lần so cùng kỳ 2018.

Nếu tốc độ mở rộng xuất khẩu trong quý 1 được duy trì, Việt Nam sẽ trở thành quốc gia cung cấp sản phẩm gỗ lớn thứ 7 tại thị trường Mỹ năm 2019, thay vì vị trí thứ 12 hiện nay, ông Tô Xuân Phúc dự báo.

Các mặt hàng gỗ từ Việt Nam có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu vào Mỹ lớn nhất bao gồm gỗ dán, ván ép, ghế ngồi, nội thất nhà bếp.

Có dấu hiệu gian lận?

Trên thực tế, căng thẳng thương mại Mỹ – Trung cũng đang làm phát sinh một số rủi ro mới đối với ngành gỗ, theo báo cáo.

Các dự án đầu tư FDI, đặc biệt là các dự án có nguồn vốn từ Trung Quốc vào Việt Nam trong thời gian vừa qua, có thể là chiến lược của các công ty Trung Quốc trong việc né thuế xuất khẩu vào thị trường Mỹ.

Thực tế, các dự án đầu tư vào ngành gỗ thời gian gần đây có quy mô nhỏ, trung bình khoảng trên dưới 2 triệu đô la Mỹ/dự án. Ngoài đầu tư mới, dòng vốn từ Trung Quốc chảy vào ngành gỗ Việt còn thông qua kênh mở rộng sản xuất;  mua bán, sáp nhập hoặc thuê các công ty Việt Nam gia công chế biến.

Điều này đặt ra nghi vấn các doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư vào Việt Nam chủ yếu để lấy xuất xứ xuất khẩu sang Mỹ. Về dài hạn xu hướng dịch chuyển này sẽ gây ra rủi ro cho ngành gỗ của Việt Nam liên quan tới gian lận thương mại.

Chính phủ Mỹ dường như đã thấy được những dấu hiệu này. Mới đây, các cơ quan chức năng của Mỹ đã mở cuộc điều tra 5 công ty của Mỹ nhập khẩu mặt hàng ván ép từ Trung Quốc với xuất xứ từ Việt Nam. Nếu điều tra đưa ra những bằng chứng cho thấy có sự gian lận thương mại, ngành gỗ Việt Nam sẽ chịu những tổn thất nặng nề từ những biện pháp thuế quan sau đó.

Mỹ hiện nay có thâm hụt thương mại lớn với Việt Nam. Việc tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Mỹ trong khoảng 1 năm trở lại đây sẽ càng khiến Việt Nam vào “tầm ngắm" của Mỹ.

Theo số liệu của UNCOMTRADE, năm 2017, Mỹ nhập khẩu hàng hóa trị giá hơn 2.400 tỷ đô la Mỹ trên thế giới. Trong đó, Việt Nam đứng vị trí thứ 12 trong số tất cả các đối tác xuất khẩu sang thị trường này.

Riêng đối với ngành gỗ, theo Tổng cục Hải quan, Việt Nam xuất siêu sang thị trường Mỹ khoảng  2,7 – 2,8 tỉ đô la Mỹ mỗi năm.

“Gia tăng thâm hụt thương mại giữa Việt Nam và Mỹ có thể tạo sự chú ý trong chính quyền Tổng thống Trump”, ông Phúc cảnh báo và cho rằng: Tác động đối với nền kinh tế của Việt Nam sẽ vô cùng lớn nếu chính quyền Tổng thống Trump đưa ra các công cụ về thuế để giải quyết vấn đề thâm hụt thương mại.

Mời đọc thêm:

Sẽ không còn ưu đãi đại trà cho doanh nghiệp FDI

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây

Tin liên quan

Có thể bạn quan tâm

Tin mới