Nhiều doanh nghiệp tìm vốn qua kênh trái phiếu
Thanh Thương
 |
| Trái phiếu là kênh huy động vốn hiệu quả, tuy vậy đây chưa phải là sân chơi của doanh nghiệp nhỏ. Ảnh: Lê Toàn |
(TBKTSG Online) – Từ những tháng cuối năm 2009 đến nay khi tình hình kinh tế có dấu hiệu phục hồi, nhiều doanh nghiệp đã tìm đến kênh trái phiếu để thu hút vốn, phục vụ cho mục đích thực hiện dự án, đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh.
Ngày 26-5 vừa qua, Tổng Công ty cổ phần xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam (Vinaconex) đã thông báo phát hành thành công 2.000 tỉ đồng trái phiếu với mệnh giá 1 tỉ đồng/trái phiếu, lãi suất năm đầu tiên là 14%/năm, các năm tiếp theo sẽ bằng trung bình cộng lãi suất gửi tiết kiệm của 4 ngân hàng thương mại là Agribank, BIDV, Vietinbank và Vietcombank cộng với 3,5%/năm. Theo công bố của công ty thì số tiền thu được sẽ dùng vào việc tài trợ các dự án trọng điểm và tăng quy mô vốn hoạt động của doanh nghiệp.
Trước đó, ngày 21-5, Công ty cổ phần Xi măng Công Thanh cũng đã thông báo kết quả phát hành 700.000 trái phiếu mệnh giá 1 triệu đồng tương đương tổng giá trị phát hành là 700 tỉ đồng. Tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu sẽ được sử dụng đầu tư dự án dây chuyền 2, nhà máy xi măng Công Thanh, do Công ty cổ phần Xi măng Công Thanh làm chủ đầu tư. Theo công ty cho biết, với trái phiếu có kỳ hạn 5 năm thì lãi suất năm đầu tiên là 15,5%/năm, trái phiếu có kỳ hạn 8 năm thì lãi suất năm đầu là 16%/năm. Và lãi suất các năm tiếp theo sẽ là lãi suất huy động tiền gửi tiết kiệm của ngân hàng Vietinbank cộng với từ 4 đến 4,5%/năm.
Nhiều doanh nghiệp hiện chọn hình thức trái phiếu chuyển đổi để phát hành, khi loại hình này đang được nhiều nhà đầu tư quan tâm vì có tính thanh khoản cao. Chính vì vậy nhiều doanh nghiệp có uy tín, thương hiệu lớn đã đẩy mạnh phát hành như tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, tập đoàn VinCom…
Và gần nhất là hôm 31-5, Công ty cổ phần Quê hương Liberty đã đăng ký chào bán 1,19 triệu trái phiếu chuyển đổi, mệnh giá 100.000 đồng/trái phiếu. Trong ngày đáo hạn trái phiếu, mỗi đơn vị trái phiếu sẽ được mặc nhiên chuyển đổi thành 10 cổ phần phổ thông. Ngày phát hành là 25-6-2010, và ngày chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu là 26-12-2012. Theo doanh nghiệp thì số tiền dự kiến huy động từ đợt chào bán là 325 tỉ đồng sẽ dùng để thực hiện dự án xây dựng khách sạn Metropole.
Không chỉ các doanh nghiệp lớn phát hành trái phiếu để phục vụ cho hoạt động sản xuất,kinh doanh, các ngân hàng cũng tìm vốn qua kênh trái phiếu trong thời gian qua. Cụ thể như Vietinbank ngày 26-5 công bố chính thức phát hành 6.000 tỉ đồng trái phiếu dài hạn năm 2010 theo hình thức riêng lẻ với kỳ hạn 2 năm, lãi suất 12,5%/năm. Trước đó, nhiều ngân hàng khác như Techcombank, LienVietbank, ABBank…cũng đã thực hiện thành công các đợt phát hành trái phiếu.
Theo một phó giám đốc ngân hàng thì thông qua kênh này, các ngân hàng có thể cải thiện được nguồn vốn trung, dài hạn, vốn rất khó huy động từ kênh gửi tiết kiệm. Bên cạnh đó cũng có cơ sở tăng vốn điều lệ lên 3.000 tỉ đồng trong năm nay theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước.
Điểm chung của các đợt phát hành trái phiếu của doanh nghiệp và ngân hàng gần đây là mức lãi suất mỗi năm đều vượt trần cho phép của lãi suất huy động (11,5%/năm), vì vậy đa phần các đơn vị phát hành không khó khăn nhiều để huy động được vốn. Mức lãi trái phiếu trong năm đầu tiên của các doanh nghiệp đa phần dao động từ 14-16%.
Lãi suất hấp dẫn, cao hơn tiền gửi tiết kiệm đã khiến nhiều người chọn đầu tư vào trái phiếu. Tuy vậy, với mệnh giá có khi lên đến 1 tỉ đồng/trái phiếu và nhiều công ty phát hành trái phiếu riêng lẻ cho cổ đông chiến lược, thì đây chưa phải là kênh đầu tư phổ biến.
Trong thời gian vừa qua, đa phần doanh nghiệp và ngân hàng phát hành trái phiếu chủ yếu là các đơn vị lớn. Lý do theo ông Phan Dũng Khánh, Phó phòng phân tích, Công ty chứng khoán Kim Eng thì nhà đầu tư khi mua cổ phiếu sẽ cân nhắc đến tên tuổi doanh nghiệp, hiệu quả của các dự án huy động vốn bằng trái phiếu vì “nếu doanh nghiệp phá sản thì nhà đầu tư trái phiếu sẽ xếp tới thứ 6 trong danh mục được doanh nghiệp trả nợ”.
Tuy vậy, việc phát hành trái phiếu hiện chưa thực sự rộng rãi trong các doanh nghiệp niêm yết vì còn một số những yêu cầu như phải có thời gian hoạt động tối thiểu là 1 năm, có báo cáo tài chính của năm liền kề trước năm phát hành được kiểm toán, kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh năm liền kề năm phát hành phải có lãi và có phương án phát hành trái phiếu được tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thông qua…
