Nhớ hoài hương vị cá rô
Kim Loan
 |
| Cá rô nướng than. Ảnh: Kim Loam |
(TBKTSG Online) – Tháng chín, khi những cơn mùa đầu mùa trút nước xuống những cánh đồng quê, cũng là mọi người háo hức rủ nhau đi bắt cá rô đồng. Cá rô đồng mùa này béo tròn, căng một bụng trứng, thịt cá săn chắc, thơm, ngon, ngọt, mềm có thể chế biến thành nhiều món ngon độc đáo.
Cá rô chiên giòn, cá rô nấu nước dùng chan bún, cá rô nấu canh cải bẹ xanh hay cá rô kho khế… món nào cũng thơm ngon và hấp dẫn, nhưng tôi vẫn thích nhất món cá rô nướng và cá rô kho lá gừng non mẹ tôi vẫn nấu đãi cả nhà mỗi khi mùa cá rô đến.
Cá rô bắt về hãy còn bơi lội trong thau nước, mẹ bỏ một nắm muối hạt vào thau cho cá quẫy vùng, cá càng quẫy vùng mạnh thì càng nhanh hết nhớt. Mẹ lại cẩn thận móc bỏ mang, ruột cá, khéo léo tránh làm vỡ bọc trứng vàng ươm trong bụng cá, rửa sạch, để ráo.
Ngày trước, mẹ thường xiên cá qua những que tre nhỏ và nướng trên than hồng. Sau này, những cái xiên bằng tre được thay thế bằng vỉ nướng, giúp mẹ làm món cá nướng vừa nhanh vừa dễ dàng hơn. Tuy vậy, mẹ vẫn luôn nướng cá bằng than củi bởi theo mẹ, chỉ có than củi mới giúp món cá rô nướng dậy mùi. Tay mẹ thoăn thoắt lật trở cho cá chín đều. Khi trán mẹ lấm tấm mồ hôi cũng là lúc cá rô chín vàng, chảy mỡ xèo xèo, tỏa hương thơm ngào ngạt.
Bữa cơm gia đình với món cá rô nướng chấm nước mắm gừng và đĩa rau lang luộc là những món ăn nhớ đời của tôi cũng như của bao thế hệ con người sinh ra và lớn lên nơi chốn ruộng đồng. Thịt cá nóng hổi, thơm, ngọt, béo và rất mềm, mềm đến độ có thể dễ dàng ăn cả xương cá. Đặc biệt, những hương vị ấm nóng và thơm của nước mắm gừng càng làm tăng thêm độ ngon, độ đậm đà và sức hấp dẫn của món ăn dân dã này.
Những hôm bắt được nhiều cá rô, thế nào mẹ cũng đãi cả nhà món cá rô kho lá gừng non trong niêu đất. Cá làm sạch, ướp nước mắm, muối, mì chính, dầu phộng, hành, nghệ tươi giã nhỏ, ớt khoảng mười lăm phút cho cá thấm gia vị. Mẹ hái một nắm lá gừng tươi non, rửa sạch rồi cho vào niêu đất, đặt cá lên trên lá gừng, thêm một ít thịt heo ba chỉ xắt lát lên trên cùng và một ít nước rồi đậy nắp niêu lại và kho thật nhỏ lửa cho vị ngọt của cá, béo của thịt, dầu phộng, đậm đà của nước mắm, thơm của lá gừng quyện lẫn vào nhau. Khi niêu cá kho cạn nước, tỏa hương thơm ngát, mẹ cho thêm một ít tiêu bột vào niêu cá và ủ niêu cá trong tro nóng thêm một giờ đồng hồ nữa cho cá khô lại, mềm cả xương. Món cá rô kho lá gừng non trong niêu đất của mẹ thật ấm nóng, thật ngon, béo ngậy, vị cá mềm, ngọt, đậm đà, khiến mấy chị em tôi ăn rất ngon miệng. Nồi cơm nóng của mẹ vì thế mà lúc nào cũng hết cạn cả cháy.
Bao nhiêu năm xa nhà, tôi ít có dịp được thưởng thức những món ngon từ con cá rô đồng quê do chính tay mẹ nấu. Nhưng tôi biết, những hương vị thơm nồng nàn, đậm chất hương đồng nội của những món ngon dân dã từ con cá rô nơi quê nhà vẫn mãi mãi là tình yêu và nỗi nhớ trong tôi trong suốt quãng đời còn lại.
 |
| Cá rô nướng chấm mắm gừng. Ảnh: Kim Loan |
