(KTSG) – Nhiều cổ phiếu trên thị trường chứng khoán vẫn không thiếu các câu chuyện để kể liên quan đến sóng mua bán – sáp nhập doanh nghiệp (M&A) và Nhà nước thoái vốn.
M&A trong ngành tài chính và bất động sản
Nhờ xu hướng tăng trưởng tích cực của thị trường chứng khoán, càng về cuối năm, các hoạt động M&A càng trở nên sôi động.
Ở nhóm công ty chứng khoán, bên tìm mua thì nhiều trong khi bên bán ngày càng khan hiếm do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã ngừng cấp phép thành lập công ty chứng khoán vô thời hạn. Vào giữa quí 3 vừa qua, Bamboo Financial – thành viên Tập đoàn Bamboo Capital đã mua 20% cổ phần Công ty Chứng khoán Thủ Đô. Hay Công ty Chứng khoán Sen Vàng đã có chủ mới là một tập đoàn bất động sản. Trước đó, tại Công ty Chứng khoán Việt Nam Gateway (HRS), sau một loạt thương vụ chuyển nhượng đã đổi tên thành Chứng khoán KS với chủ sở hữu mới đến từ Ngân hàng Kiên Long.
Khi việc mua đứt công ty chứng khoán trở nên khó khăn hơn, vừa do khan hiếm nguồn cung, vừa do giá mua tăng gấp 2-3 lần so với các năm trước, các thương vụ mang tính hợp tác cũng dần nhiều hơn. Chứng khoán BSC (BSI) là một điển hình. Từ hơn hai tháng trước, thông tin BSI có kế hoạch tìm đối tác chiến lược nước ngoài đến từ Hàn Quốc để hợp tác với giá bán kỳ vọng là 38.000 đồng/cổ phiếu (cao hơn nhiều so với thị giá ở thời điểm đó của BSI) đã được lan truyền trên thị trường. Và mới đây, BSI chính thức công bố thông tin về việc đàm phán chào bán riêng lẻ tối đa 35% vốn mới cho Tập đoàn Hana, Hàn Quốc. Trên thị trường chứng khoán, thị giá BSI hiện ở mức quanh 42.000 đồng/cổ phiếu, tăng hơn 50% kể từ đầu tháng 10 tới nay.
Ngoài thông tin xoay quanh các thương vụ M&A thì nhiều cổ phiếu của các doanh nghiệp có tin Nhà nước thoái vốn cũng có giao dịch khởi sắc và diễn biến giá tích cực hơn nhiều so với mặt bằng trước đó.
Điều này cũng đang được kỳ vọng tương tự ở các công ty chứng khoán có cổ đông lớn là ngân hàng, như Chứng khoán VietinBank (CTS), Chứng khoán Agribank (AGR). Cả hai cổ phiếu AGR và CTS đều có đà tăng giá tốt với lần lượt 47% và 43% từ đầu tháng 10 tới nay.
Ở lĩnh vực ngân hàng, việc thoái vốn và có đối tác chiến lược mới cũng đang tạo nên những con sóng trên thị trường. Câu chuyện mới nhất là Petrolimex có kế hoạch thoái vốn trên 40% tại PGBank. Bên cạnh đó, sau khi hiệp định EVFTA có hiệu lực, Việt Nam cam kết sẽ xem xét cho phép các tổ chức tín dụng của EU nâng tỷ lệ sở hữu lên 49% vốn điều lệ tại hai ngân hàng thương mại cổ phần trong nước, không bao gồm BIDV, VietinBank, Vietcombank và Agribank. Cam kết này có hiệu lực trong vòng năm năm. Trong giai đoạn vừa qua, một trong hai ngân hàng thương mại cổ phần trong nước được giới đầu tư kỳ vọng sẽ bán 49% vốn cho nhà đầu tư nước ngoài là HDBank.
Với lĩnh vực bất động sản, việc mở rộng quỹ đất thông qua hình thức M&A diễn ra thường xuyên. Xu hướng này không thay đổi trong giai đoạn hai năm đại dịch vừa qua. Mới đây, Công ty Đầu tư và phát triển du lịch Vinaconex (Vinaconex ITC, mã VCR) – chủ sở hữu dự án Cát Bà Amatina thông báo lấy ý kiến cổ đông về việc Tổng công ty Vinaconex (VCG) có thể nắm giữ trên 51% vốn mà không phải chào mua công khai. Tính đến thời điểm cuối quí 3-2021, tỷ lệ sở hữu của Vinaconex tại Vinaconex-ITC là 23,47%.
Một số doanh nghiệp bất động sản cũng có những thương vụ thâu tóm quỹ đất, như Công ty cổ phần Phát triển bất động sản Phát Đạt (PDR) mua 99% vốn tại Công ty Đầu tư Bắc Cường sở hữu quỹ đất vàng tại Đà Nẵng. Trước đó, Phát Đạt hoàn tất mua 99,5% cổ phần của Công ty Bất động sản đầu tư và phát triển cao ốc Bình Dương để sở hữu dự án chung cư quy mô hơn 4,5 héc ta tại thành phố Thuận An, Bình Dương. Với Nam Long (NLG), đơn vị này đã chi 1.950 tỉ đồng để mua 30% cổ phần của Công ty Portsville Pte. Ltd (thuộc Keppel Corporation Limited của Singapore) trong Công ty TNHH Thành phố Waterfont Đồng Nai, qua đó tăng vốn góp vào doanh nghiệp dự án lên 65,1%. Trước đó, đầu năm 2019, Nam Long đã chi hơn 2.300 tỉ đồng để mua lại 70% cổ phần từ doanh nghiệp trên.
Sóng Nhà nước “thoái vốn” vẫn dập dìu
Ngoài thông tin xoay quanh các thương vụ M&A thì nhiều cổ phiếu của các doanh nghiệp có tin Nhà nước thoái vốn cũng có giao dịch khởi sắc và diễn biến giá tích cực hơn nhiều so với mặt bằng trước đó.
Chẳng hạn như giá cổ phiếu LIC của Tổng công ty Licogi đã tăng liên tục từ vùng giá 10.000 đồng/cổ phiếu lên mức giá cao nhất tại 168.700 đồng/cổ phiếu vào đầu tháng 12 trước khi giảm trở lại trong các phiên gần đây. Như vậy, chỉ trong vòng một tháng, thị giá LIC đã được đẩy lên gấp 10 lần, vốn hóa thị trường đạt 13.203 tỉ đồng, trong khi vốn điều lệ chỉ là 900 tỉ đồng.
Kết quả kinh doanh của Licogi gần đây có cải thiện so với các năm trước, song không đủ hấp dẫn để khiến giá cổ phiếu tăng cao như vậy. Chín tháng đầu năm, lợi nhuận sau thuế công ty mẹ Licogi đạt 13 tỉ đồng, tăng 42% so với mức thực hiện trong cùng kỳ. Yếu tố được cho là hấp dẫn của doanh nghiệp này là quỹ đất. Trong báo cáo tài chính quí 3-2021 của Licogi, chi phí sản xuất – kinh doanh dở dang dài hạn ghi nhận 1.172 tỉ đồng tại dự án Khu đô thị mới Thịnh Liệt (Hà Nội).
Ngoài ra, một thông tin khác giúp LIC nhận được sự hỗ trợ tích cực là việc Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) cho biết đang triển khai việc thoái vốn tại doanh nghiệp này. SCIC dự kiến sẽ chào bán cả lô cổ phần, nên ứng viên số 1 về phía bên mua được dự đoán là hai cổ đông lớn còn lại, hoặc doanh nghiệp có liên quan đến hai cổ đông lớn này.
Hay như trong nhóm cổ phiếu bảo hiểm, giá cổ phiếu PTI của Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Bưu điện đã tăng từ 30.000 đồng/cổ phiếu lên xấp xỉ 47.000 đồng/cổ phiếu, bằng mức giá khởi điểm mà Tổng công ty Bưu điện Việt Nam thực hiện thoái vốn khỏi PTI. Với hơn 22% cổ phiếu chào bán rộng rãi thông qua đấu giá vào giữa tháng 12-2021, thị trường đang hồi hộp dõi theo “phép thử” thoái vốn này để thấy liệu cổ phiếu có đủ sức hấp dẫn để chào bán thành công hay không.
Một cổ phiếu bảo hiểm khác cũng nằm trong danh sách mà SCIC đang ráo riết triển khai thoái vốn là BMI của Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Bảo Minh. Thông tin rò rỉ cho thấy mức định giá cổ phiếu này quanh 45.000 đồng/cổ phiếu nên sau khi chạy từ vùng giá 30.000 đồng/cổ phiếu, BMI đã lình xình và hiện chỉ giao dịch quanh 43.000 đồng/cổ phiếu.
