Registered security… coi chừng nhầm!
Huy Nam (*)
Bài 34:
Registered security… coi chừng nhầm!
Gọi là registered security nhưng thuật ngữ này thường được hiểu trực tiếp là registered bond. Hiểu registered security theo nghĩa hẹp như vậy (là registered bond) ta có thể dịch thuật ngữ này là “trái phiếu ký danh”. (Để rõ hơn về kỹ thuật trái phiếu xin xem cuốn Thị trường Chứng khoán, Kỹ năng Chọn lựa Đầu tư của tác giả).
Nói theo cách khái quát, “Registered security is a ‘certificate’ of which has the owner’s name imprinted on its face. A record of current owners is kept by the issuer for purposes of transmitting checks, proxies, reports, and so forth. Nearly all securities are registered.”
Registered security có thể được hiểu bao quát là chứng khoán ký danh (hay ghi danh), là loại hữu hình (physical certificate) có ghi tên người sở hữu. Tuy nhiên, nhờ kỹ thuật điện toán, ngày nay loại này được “tàng hình” thành các bút tích ghi sổ – gọi là book entry – phục vụ cho các mục đích khác nhau trong quản lý và thông tin. Nhờ sự phổ biến và tiện lợi, công nghệ thông tin đã tạo điều kiện cho việc quản lý chứng khoán theo phương thức “registered” rất hiệu quả và nhẹ nhàng. Do vậy, ngày nay hầu như tất cả các loại chứng khoán (cả stock lẫn bond) đều là loại registered (ghi danh).
Đối ngược với registered security là bearer stock hay khái quát hơn là bearer form. Đây là các loại chứng khoán “vô danh” thật sự: “Securities ownership certificates that are not registered in a name”.
Các chứng khoán này có thể “transferred between owners without endorsement”. Có thể hiểu “Bearer form is owned by the person holding the security.” Việc quản lý các bearer stocks như vậy rất phức tạp nên ngày nay tại hầu hết các nước trên thế giới, đặc biệt là ở Mỹ, người ta đã hầu như bỏ hẳn loại này.
Thế nhưng, ở Việt Nam, do cách hiểu “ghi danh” và “vô danh” không được rõ ràng, thiếu cơ sở lý luận nhất quán, hiểu ghi danh và vô danh theo nghĩa ràng buộc là “bị hạn chế hay tự do chuyển nhượng” (restricted hay unrestricted), nên có thể tạo ra cách hiểu không chuyên nghiệp trong thực hành.
—
(*) Chuyên gia tài chính-chứng khoán, tác giả sách "Tài chính chứng khoán qua nhịp cầu Anh-Việt" do NXB Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài Gòn và Trung tâm kinh tế châu Á-Thái Bình Dương hợp tác xuất bản.
Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới.
