Thứ Sáu, 29/03/2024
32 C
Ho Chi Minh City

Sắp đến thời của xe tải tự hành

Kinh tế Sài Gòn Online

Kinh tế Sài Gòn Online

Sắp đến thời của xe tải tự hành

Minh Đức

Sắp đến thời của xe tải tự hành
Các chuyên gia của Starsky Robotic đang vận hành thử nghiệm xe tải tự lái trên đường cao tốc (NYT).

(TBKTSG) – Một ngày nào đó, những chiếc xe tải chở hàng sẽ tự rời nhà kho, tiến vào đường cao tốc và đi tới nơi nhận hàng mà không cần có sự trợ giúp của con người, thậm chí không cần buồng lái. Rất ít người phản đối viễn cảnh này. Vấn đề chỉ là khả năng đó sẽ xảy ra sớm đến đâu.

Cuộc chạy đua gấp rút

Một buổi chiều ở Florida, người lái xe giàu kinh nghiệm Jeff Runions, 59 tuổi, ngồi trong cabin của một chiếc xe vận tải 18 bánh. Chiếc xe chở 11 tấn đá đang chạy trên đường cao tốc Ronald Reagan Turnpike. Hai tay của Runions không cầm vào vô lăng. Máy tính đang thay ông điều khiển chiếc xe.

Ông Runions làm việc cho Starsky Robotics, một công ty khởi nghiệp tại San Francisco. Công ty đã thử nghiệm công nghệ tự lái trong suốt hai năm qua, bằng cách vận chuyển hàng hóa lên và xuống Florida. Việc này giúp máy tính thu thập dữ liệu và trau dồi công nghệ, với hy vọng thuyết phục các nhà quản lý rằng xe tải tự hành đã sẵn sàng hoạt động.

Ngồi bên cạnh ông Runions là một kỹ sư người Ireland tên Rebecca Feeney Barry. Cô để một chiếc máy tính xách tay trên đùi, quan sát cách hệ thống cảm biến nhận dạng và xử lý tình huống.

Có những lúc cảm biến của máy tính đã bị đánh lạc hướng do những chiếc cầu vượt phủ bóng râm lên con đường, khiến chiếc xe tải đánh lái không dứt khoát. Những lúc đó ông Runions phải lập tức nắm vô lăng. Barry đã ghi nhận tất cả và lập trình lại. Những lần tương tự sau đó, chiếc xe đã xử lý mượt mà hơn.

“Nhiều khi tôi cũng bối rối khi lái những chiếc xe bình thường, bởi bây giờ tôi đã quen với chiếc xe tải tự động này”, ông Runions tâm sự.

Viễn cảnh về những chiếc xe tải chở hàng tự động chạy trên đường đã không còn xa. Giờ đây người ta chỉ tranh luận với nhau về thời điểm: khi nào?

Mặc dù câu trả lời là khác nhau, nhưng các chuyên gia công nghệ lạc quan hơn những người lái xe tải. Ngày càng có nhiều công ty, từ những doanh nghiệp khởi nghiệp nhỏ bé đến các công ty kinh doanh vận tải lớn nhất nước, đổ hàng tỉ đô la vào lĩnh vực này. Họ đánh cược rằng, viễn cảnh trên sẽ đến sớm hơn mọi người nghĩ.

Mục tiêu béo bở

Năm nay, các công ty và nhà đầu tư đã bơm hơn 1 tỉ đô la vào công nghệ tự hành và các công nghệ vận tải đường bộ khác, nhiều gấp 10 lần so với ba năm trước, theo Công ty CB Insights, chuyên theo dõi lĩnh vực vốn mạo hiểm.

Tuần này, Tesla được mong đợi sẽ giới thiệu chiếc xe tải chạy điện có một số khả năng tự lái. Embark, một công ty khởi nghiệp ở thung lũng Silicon, cũng thông báo họ đang thử nghiệm công nghệ tự lái của mình trong khuôn khổ hợp tác ba chiều với Công ty cho thuê xe tải Ryder và hãng thiết bị điện tử Electrolux.

“Chúng tôi đang cố gắng để đưa những chiếc xe tải tự lái ra đường nhanh nhất có thể”, Alex Rodrigues, Giám đốc điều hành của Embark, nói.

Không giống như những chiếc xe du lịch tự lái, vốn phải đối mặt với việc điều hướng ở các con phố đô thị đông đúc, xe tải dành nhiều thời gian đi thẳng trên các tuyến đường cao tốc.

Ngành công nghiệp vận tải đường bộ trị giá 700 tỉ đô la Mỹ liên quan tới mọi ngóc ngách của nền kinh tế. Xe tải vận chuyển tài nguyên thiên nhiên từ các mỏ và rừng tới nhà máy. Chúng vận chuyển các mặt hàng công nghiệp tới các nhà sản xuất và giao hàng đến các siêu thị và hộ gia đình. Hầu như mọi sản phẩm từ thực phẩm, khăn giấy đến đồ gỗ đều phải lên xe tải nhiều lần trước khi tới tay người tiêu dùng.

Quy mô của ngành công nghiệp này khiến nó trở thành mục tiêu béo bở đối với lĩnh vực tự động hóa. Công nghệ sẽ giúp các công ty vận tải đường bộ giảm chi phí lao động trên các tuyến đường dài, trước hết bằng cách tăng số giờ xe hoạt động và sau đó là giảm số lượng tài xế. Ngành công nghiệp vận tải đã mất hàng tỉ đô la mỗi năm cho các vụ tai nạn do lỗi của con người gây ra, và hàng tỉ đô la khác cho chi phí bảo hiểm. Những con số này được kỳ vọng sẽ giảm mạnh khi công nghệ tự lái được chứng minh là an toàn hơn so với bàn tay con người.

Kết quả là một cuộc chạy đua dữ dội đang diễn ra, không chỉ để phát triển xe tải tự hành, mà còn để chúng nhanh chóng có mặt trên đường và kiếm ra tiền. Ngay cả những công ty không theo đuổi mục đích làm xe tự hành cũng đang dần chuyển sang hình thức tự động hóa nhiều hơn. US Xpress – công ty vận tải đường bộ lớn nhất nước Mỹ, mới cập nhật cho đội hình 7.000 chiếc xe tải của mình hệ thống phanh tự động và cảm biến tránh va chạm.

Tuy nhiên, các công ty vẫn cần phải vượt qua nhiều rào cản để có thể bắt đầu vận hành hợp pháp những chiếc xe tải tự lái. Ngoài các rào cản về kỹ thuật và luật pháp, ngành công nghiệp này sẽ bị thách thức bởi các yếu tố khác như lái xe sẽ phản ứng thế nào khi nhìn thấy một chiếc xe tải không người lái đang đi đường cao tốc và các nhà điều tiết phản ứng thế nào khi xảy ra tai nạn giao thông gây chết người.

Đối tác thân thiện

Hiện giờ Embark, Ryder và Electrolux đang tiến hành những công việc phức tạp để thử nghiệm cho xe tải tự hành. Quy trình bắt đầu với việc một người điều khiển chiếc xe tải rời nhà máy của Electrolux ở El Paso và lái xe đến khu vực rìa thành phố. Tại đây họ gắn thùng xe tải vào đầu xe tự hành do Embark sáng chế.

Sau đó chiếc xe tải tự chạy trên quãng đường cao tốc dài 650 dặm (với một người lái xe ngồi trong cabin) tới Ontario, California. Từ đây, thùng xe lại được chuyển cho tài xế của Ryder để lái vài dặm cuối cùng tới kho của Electrolux ở California.

“Đó là một tấm gương phản chiếu những gì chúng ta sẽ làm đối với xe tải tự hành”, ông Rodrigues, Giám đốc Embark, nói.

Công ty Starsky cũng tính toán như vậy. Stefan Seltz-Axmacher, vị Giám đốc điều hành 27 tuổi, cho biết họ sẽ sử dụng công nghệ tự lái để thay thế các tài xế trên đường cao tốc, nhưng những lái xe như ông Runions không mất việc, mà sẽ giữ vai trò điều khiển chiếc xe ở chặng cuối, có thể là bằng những chiếc điều khiển từ xa giống như trò chơi điện tử.

Seltz-Axmacher cho rằng những người lái xe sẽ làm việc trong văn phòng và chỉ lái những chiếc xe của mình ở vài dặm cuối của các tuyến đường khác nhau tại các thành phố khác nhau. “Một lái xe có thể lái 10-30 xe tải mỗi ngày”, ông nói.

Tầm nhìn của Starsky về việc điều khiển xe bằng thiết bị điện tử là độc đáo, nhưng ý tưởng cơ bản – để xe tải tự đi trên xa lộ và lái xe thực hiện những đoạn khó trong thành phố – nhận được sự đồng thuận phổ biến trong ngành.

Các nhà kinh tế học của Goldman Sachs ước tính ngành vận chuyển xe tải sẽ giảm khoảng 300.000 việc làm mỗi năm – bắt đầu từ 25 năm tới. Ước tính này dựa trên điểm mấu chốt là công nghệ trở nên tốt hơn, nó bắt đầu thay thế con người.

Khi Amazon ra mắt công chúng vào năm 1997, không có nhiều lo lắng về việc các công nhân sẽ mất việc làm ồ ạt. Nhưng theo báo cáo của Goldman, ngày nay, công ty bán lẻ trực tuyến này chỉ cần đúng 1 nhân viên trên 1 triệu đô la doanh thu hàng năm, so với 3,5 nhân viên tại các cửa hàng thông thường.

Song cho đến nay, hầu hết các công ty chế tạo xe tự lái đều tự gọi mình là “đối tác thân thiện”, chứ không phải là kẻ tước đoạt việc làm của lái xe. “Bạn tăng năng suất, nhưng cũng làm cho công việc hấp dẫn hơn”, ông Rodrigues nói.

Vận tải đường bộ là một công việc khắc nghiệt. Lái xe phải chịu đựng khi đi trên những quãng đường dài, tẻ nhạt, nơi họ luôn phải tập trung dù không có hoạt động gì. Vì những lý do này khác, ngành vận tải luôn bị khan hiếm lái xe, khiến cho việc vận chuyển hàng hóa trở nên khó đáp ứng nhu cầu.

Chris Nordh, Giám đốc kỹ thuật của Ryder, cho rằng: “Chúng tôi coi đây là một giải pháp cho tình trạng thiếu lái xe”.

(The New York Times)

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây

Tin liên quan

Có thể bạn quan tâm

Tin mới