Startup cần học cách hành xử trưởng thành hơn
Đinh Thị Quỳnh Như (*)
 |
| Thất bại với nhà đầu tư này, startups vẫn còn cơ hội làm việc với những nhà đầu tư khác. Ảnh minh hoạ: TL |
(TBKTSG Online) – Trong thời gian qua, những thất bại khi các nhà khởi nghiệp làm việc với nhà đầu tư như một lời nhắc nhở buộc chúng ta nhìn nhận rõ hơn những rủi ro tìm ẩn trong “mối lương duyên” này và học cách hành xử khi xảy ra rủi ro.
Dưới kinh nghiệm và góc nhìn của một người chuyên tư vấn pháp lý nhằm hỗ trợ startup loại bỏ rủi ro trong quá trình làm việc cùng các nhà đầu tư, người viết xin có đôi lời chia sẻ.
1. Các nhà khởi nghiệp hãy chuẩn bị cho mình tâm thế khi làm việc với nhà đầu tư như là một trong những đối tác trong quá trình phát triển dự án.
Trên thực tế, rất nhiều nhà khởi nghiệp không có được tâm thế này và tự đặt mình vào vị trí “kèo dưới” chờ đợi sự “phát” vốn từ nhà đầu tư. Họ mặc nhiên chọn cho mình vị trí thấp hơn vị trí của nhà đầu tư vì bị sức hút về nguồn vốn của nhà đầu tư mê hoặc.
Xét cho cùng đó cũng là tâm lý thông thường và dễ hiểu vì nhà khởi nghiệp nào cũng cần vốn cho dự án của mình. Và trong hoàn cảnh nào cũng vậy, người nắm giữ nguồn lực mà chúng ta cần luôn có vị thế để đứng ở thế “kèo trên”.
Vậy câu hỏi đặt ra là làm sao để nhà khởi nghiệp có thể thay đổi cách nhìn để đặt mình và nhà đầu tư vào vị trí của những đối tác cùng nhau thương thảo, ghi nhận và xác lập quan hệ đầu tư mà không bị lóa mắt hay yếu thế bởi nguồn vốn mình đang cần.
Câu trả lời rằng, các nhà khởi nghiệp hãy loại bỏ dần suy nghĩ “Phải có tiền mới có thể phát triển được dự án” hay nói đúng hơn là đặt nguồn vốn dưới hình thức là “Tiền” ở vị trí quan trọng đến mức lóa mắt và che mờ những nguồn vốn dưới hình thức khác.
Để phát triển dự án, tôi cho rằng startup cần rất nhiều nguồn vốn để phát triển và tiền chỉ là một trong số đó. Hiện nay, với những hạ tầng hỗ trợ khởi nghiệp được xây dựng tốt, startup có thể nhận được sự hỗ trợ để có được nhiều nguồn vốn tồn tại dưới những hình thức khác nhau như không gian làm việc chung (Coworking space) hỗ trợ chỗ làm việc, Mentoring, Coaching, Chuyên gia tư vấn …
Đó là những nguồn vốn không kém phần quan trọng giúp dự án phát triển. Nếu nhà khởi nghiệp biết tận dụng triệt để những kênh này để phát triển dự án của mình sẽ giúp cho góc nhìn về sự cần thiết của nguồn vốn sẽ khác đi, bên cạnh đó với sự hỗ trợ hạ tầng đó dự án sẽ trưởng thành và tâm thế với nhà đầu tư hoàn toàn thay đổi.
2. Hãy nhìn việc đầu tư là việc gắn kết kỳ vọng của các bên trong dự án, không chỉ là kênh nhận vốn.
Để làm được điều này, hãy tìm hiểu nhà đầu tư thật kỹ. Việc tìm hiểu này không chỉ ở khả năng tài chính mà còn những yếu tố quan trọng khác như mục tiêu, kỳ vọng của nhà đầu tư khi rót vốn. Bên cạnh đó, phải xác định rõ kỳ vọng của mình khi “hôn phối” với nhà đầu tư. Đó là nguồn tài chính hay những nguồn lực và khả năng khác mà nhà đầu tư mang lại.
Khi những kỳ vọng đó tương đồng hãy tiến tới những bước cụ thể hơn cho việc chính thức đầu tư. Và khi đó, những thỏa thuận pháp lý rõ ràng, minh bạch, ghi nhận được mục tiêu, định hướng chung cho dự án là điều cần thiết để hạn chế rủi ro về sau.
3. Hãy học cách nhìn nhận và hành xử trưởng thành hơn.
Các nhà khởi nghiệp hãy học cách nhìn nhận cẩn trọng vì đó là một trong những nguyên tắc cơ bản trong kinh doanh. Nhưng nếu có nhìn nhận sai, đánh giá sai về nhà đầu tư cũng là lẽ bình thường. Thương trường nhiều năm cũng có lúc phỏng đoán sai và đó là cơ hội để chúng ta có những bài học trưởng thành. Điều quan trọng là chúng ta cần hành xử trưởng thành hơn. Đừng “mếu máo” khóc than, chê bai, bè dĩu nhà đầu tư, đặt mình vào vị trí như người bị lừa và ngây thơ vô tội.
Thiết nghĩ khởi nghiệp là đối diện hàng loạt rủi ro và trong mọi tình huống thì thái độ, cách nhìn nhận rất quan trọng với nhà khởi nghiệp. Thất bại với nhà đầu tư này vẫn còn cơ hội với nhà đầu tư khác, nhưng nếu hành xử thiếu trưởng thành thì chúng ta tự đặt mình ở vị trí thấp trong cuộc chơi.
(*) Luật sư, Giám đốc Công ty Luật TNHH MTV An Luật
Mời xem thêm:
