Tác động của FTA sẽ mạnh hơn sau năm 2010
Thu Nguyệt
 |
| Đồ gỗ xuất khẩu là một trong những mặt hàng bị tác động mạnh theo lộ trình cắt giảm thuế quan FTA. Ảnh: T.L |
(TBKTSG Online) – Việt Nam đã tham gia vào các hiệp định thương mại tự do khu vực (FTA) và với nhiều đối tác trong nhiều năm qua, nhưng tác động của các hiệp định này đối với Việt Nam sẽ sâu sắc hơn trong những năm tới.
Phát biểu trong hội thảo về tác động của các hiệp định thương mại tự do, hôm 1-9, ông Lê Quang Lân, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương), cho biết từ năm 2006 đến năm 2010, biên độ cắt giảm thuế giữa Việt Nam và các nước đối tác trong hiệp định thương mại tự do vẫn còn ở mức vừa phải, nên chưa đủ tạo ảnh hưởng lớn.
Ông Lân cho biết, đối với một số hiệp định mậu dịch tự do, thuế suất cam kết cắt giảm trong lộ trình 2006-2010 thực ra cao hơn thuế suất thông thường MFN (mức thuế tối huệ quốc dành cho các nước tham gia WTO). Đến năm 2010 mức thuế cam kết cắt giảm này bằng với thuế MFN và từ năm 2010 trở đi sẽ bắt đầu lộ trình cắt giảm sâu hơn nữa.
| Những hiệp định thương mại tự do đã đàm phán: ASEAN (AFTA), ASEAN-Úc-New Zealand, ASEAN-Ấn Độ, ASEAN-Hàn Quốc, ASEAN-Trung Quốc,ASEAN-Nhật Bản, Việt Nam-Nhật Bản . Các hiệp định thương mại tự do đang trong quá trình đàm phán: Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Việt Nam-Chi lê, Việt Nam-EU. |
Theo lộ trình, đến các cột mốc năm 2010, 2011, 2012 và 2015, Việt Nam sẽ hoàn thành việc cắt giảm thuế đối với các nước ASEAN (hiệp định ATIGA). Đến năm 2015, Việt Nam hoàn thành cam kết cắt giảm thuế đối với Trung Quốc trong FTA ASEAN-Trung Quốc, và năm 2016 với Hàn Quốc (hiệp định ASEAN-Hàn Quốc), năm 2017 với Nhật Bản (hiệp định ASEAN – Nhật Bản), và năm 2018 với Ấn Độ, Úc và New Zealand.
“Do đó, tất cả tác động về thuế trong các hiệp định thương mại tự do sẽ phát huy mạnh từ năm 2010 trở về sau, trong đó biên độ cắt giảm thuế trung bình từ 12% xuống 3-4%”, ông Lân nói.
Những mặt hàng chính bị tác động mạnh sẽ là hàng tiêu dùng, may mặc, đồ gỗ, sản phẩm sắt, thép, máy móc và thiết bị. Do đó, mức độ cạnh tranh giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp xuất khẩu các mặt hàng trên sẽ tăng lên.
Theo ông Lân, hiện nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa tận dụng được hết các lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do. Hiện mới 23% hàng xuất khẩu của Việt Nam sang các nước ASEAN tận dụng được ưu đãi thuế quan FTA, và 20% đối với Trung Quốc. Ông Lân cho biết thêm, thường khi rào cản thuế quan giảm xuống thì các rào cản phi thuế quan, như các tiêu chuẩn về chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, xuất xứ, cũng tăng lên.
“Cácdoanh nghiệp Việt Nam thường không nắm đầy đủ thông tin về chính sách phi thuế quan. Nếu không quan tâm đến phi thuế quan coi như vô hiệu hóa các ưu đãi. Ví dụ như khai báo nguồn gốc gỗ hợp pháp, nếu không đáp ứng được thì chính mình tự cản trở mình”, ông Lân nói.
Theo đề xuất của ông Võ Trí Thành, Phó viện trưởng Viện Quản lý kinh tế trung ương, doanh nghiệp nên tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề kỹ thuật trong các FTA, từng thị trường cụ thể để tận dụng. “Ví dụ như bột sắn, thuế quan từ 700% xuống 0%. Đây là cơ hội”, ông Thành nói.
|
