Tai nạn lao động: người chết nhiều, khởi tố không bao nhiêu!
Thùy Dung
 |
| Một vụ tai nạn lao động nghiêm trọng: sập giàn giáo tại một công trình xây dựng ở TPHCM hôm 10-7-2015 làm 3 người chết và 4 người bị thương. Ảnh TL |
(TBKTSG Online) – Mặc dù tai nạn lao động xảy ra ngày càng phức tạp và nghiêm trọng, nhất là trong lĩnh vực xây dựng, chiếm tới 30% tổng số vụ gây chết người, song số các vụ án bị khởi tố lại chiếm tỉ lệ rất nhỏ, chỉ 2%, tương đương 12 vụ mỗi năm.
Theo thông tin tại buổi Tọa đàm trực tuyến trên Cổng thông tin Chính phủ về an toàn lao động diễn ra ngày 27-7, ngành xảy ra nhiều tai nạn lao động (TNLĐ) nghiêm trọng nhất trong những năm qua là ngành xây dựng, xây lắp công trình dân dụng và công nghiệp, chiếm khoảng 30% số vụ gây chết người.
Riêng trong năm 2014, đã xảy ra 6.709 vụ TNLĐ làm 6.941 người bị nạn trong đó, trong đó có 630 người bị chết.
Điển hình mới nhất là vụ sập giàn giáo tại công trường Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa; hai vụ sập giàn giáo liên tiếp tại công trình 4 tầng ở Hậu Giang vào chiều ngày 9-7 và tại công trình 17 tầng tại TP Hồ Chí Minh vào sáng ngày 10-7; hoặc vụ cần cẩu của đơn vị thi công dự án đường sắt trên cao Cát Linh-Hà Đông bất ngờ đứt cáp, khiến một người tử vong, 2 người khác bị thương… Những vụ TNLĐ liên tiếp và nghiêm trọng khiến người dân đặc biệt hoang mang.
Giải thích về vấn đề này, ông Lê Quang, Phó Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình (Bộ Xây dựng), cho hay xây dựng là lĩnh vực trải dài cả nước, tập trung nhiều người và trang thiết bị nên thường xuyên xảy ra TNLĐ. Mỗi vụ TNLĐ có những nguyên nhân khác nhau nhưng về cơ bản, có bốn nhóm nguyên nhân chính: Chủ đầu tư chưa chú ý tới bảo đảm an toàn lao động trong thi công xây dựng; Giàn giáo kém chất lượng do không được kiểm tra, lắp giàn giáo mà không tuân thủ quy chuẩn hoặc để xảy ra tình trạng quá tải giàn giáo; Trang thiết bị xuống cấp và không được kiểm tra định kỳ; và người sử dụng lao động không tuyên truyền huấn luyện cho người lao động về an toàn lao động…
Nói về trách nhiệm của cán bộ tranh tra lao động khi không thường xuyên thanh, kiểm tra các lĩnh vực có nguy cơ cao, ông Hà Tất Thắng, Cục trưởng Cục An toàn Lao động, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, cho hay cả nước chỉ có khoảng 100 thanh tra viên nên số lượng doanh nghiệp được kiểm tra rất ít, mới chỉ khoảng 0,22% tổng số doanh nghiệp.
Bên cạnh số lượng doanh nghiệp bị thanh kiểm tra thấp, số vụ án bị khởi tố, truy cứu trách nhiệm hình sự cũng rất thấp. Ông Thắng thống kê, mỗi năm số lượng người chết vì TNLĐ là trên dưới 600 người nhưng các vụ bị khởi tố không nhiều. Trung bình có khoảng 2% số vụ bị khởi tố, tức chỉ khoảng 12 vụ TNLĐ mỗi năm.
Điều này, theo ông Thắng, là do thanh tra của Bộ chỉ có trách nhiệm xử phạt hành chính còn khởi tố thuộc về cơ quan công an. Sau khi phía Bộ Lao động đề nghị khởi tố, cơ quan công an sẽ điều tra về các vụ TNLĐ, nếu thấy cấu thành nên các yếu tố vi phạm mới khởi tố.
Những vụ việc được đưa ra khởi tố gần đây là vụ sập mỏ đá ở Lèn Cờ Nghệ An làm chết 18 người; vụ sập giàn giáo ở Vũng Áng Hà Tĩnh đã khởi tố 2 bị can là người quản lý của Hàn Quốc….
Trước thực trạng này, các cơ quan chức năng đang tiến hành xây dựng các văn bản quy phạm làm rõ các quy định về điều kiện năng lực của nhà thầu tham gia xây dựng công trình; quy định trách nhiệm đảm bảo an toàn lao động trong thi công xây dựng của các chủ thể trong hoạt động đầu tư (từ chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu thi công xây dựng đến nhà thầu giám sát thi công…); lập và phê duyệt thiết kế biện pháp thi công…
Luật An toàn lao động vừa được Quốc hội thông qua sẽ có hiệu lực kể từ ngày 1-7-2016 cũng quy định chi tiết hơn về các nguyên tắc đảm bảo an toàn vệ sinh lao động. Từ nay đến khi luật có hiệu lực, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sẽ xây dựng các văn bản hướng dẫn luật để ngay khi có hiệu lực luật có thể đi vào áp dụng ngay trong thực tế.
Đọc thêm:
Người lao động tự do sẽ được hỗ trợ bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp
