Thái quá thì dễ bất cập!
Phan Trọng Hiền
(TBKTSG) – Theo số liệu đã được công bố, ở nước ta hiện nay mỗi năm có khoảng 8.000 lễ hội lớn, nhỏ được tổ chức. Như vậy, bình quân mỗi ngày có khoảng 22 lễ hội!
Trong điều kiện đất nước còn nghèo, kinh tế khó khăn, việc tổ chức hoặc chạy theo các lễ hội tràn lan đã làm tốn hao không ít tiền bạc, thời gian, công sức của Nhà nước và nhân dân. Mặt khác, nó còn có thể gây hiệu ứng tiêu cực trong việc xây dựng nếp sống văn minh, bài trừ các hủ tục mê tín dị đoan vẫn còn tồn tại trong một bộ phận nhân dân.
Có người cho rằng lễ hội là văn hóa dân tộc, là nhu cầu của nhân dân, phải tạo điều kiện để phát triển. Theo tôi, cái gì thái quá cũng dễ dẫn đến bất cập. Do vậy, trong các hoạt động có tính lễ hội, Nhà nước cần có sự hướng dẫn, điều tiết một cách hợp lý, không nên tổ chức những “lễ hội” lạc hậu, khuyến khích bạo lực; đồng thời có biện pháp hạn chế, loại bỏ dần những biểu hiện mê tín dị đoan trong hoạt động lễ hội. Chẳng hạn như các “lễ hội” chặt đầu lợn, các hoạt động “vay tiền” và “trả tiền vay” trong lễ hội Bà Chúa Kho, Bà Chúa Xứ…, hoạt động xin (hoặc mua) “ấn đền Trần” để cầu mong được thăng quan tiến chức của không ít cán bộ, công chức nhà nước…
Các hoạt động lễ hội rầm rộ trong những năm gần đây cho thấy trình độ dân trí – và cả “quan trí” – của nước ta hiện nay còn khá thấp kém. “Quan trí” thấp, nên nhiều cán bộ mới chầu chực, chen lấn vì một con dấu “ấn đền Trần”! Dân trí thấp, nên rất nhiều người chấp nhận mất tiền bạc, công sức, thời gian và cả sự phiền toái để đổi lấy một niềm hy vọng mơ hồ trong tương lai.
Chỉ khi nào trình độ dân trí được nâng cao, may ra những mặt trái tiêu cực của các lễ hội mới có thể chấm dứt. Nhưng muốn vậy, các cơ quan công quyền phải đi trước một bước, đừng “người sao, mình vậy” sẽ rất khó thuyết phục nhân dân.
