Thêm yêu cầu về giấy chứng nhận cho ô tô nhập khẩu

Thêm yêu cầu về giấy chứng nhận cho ô tô nhập khẩu

Hùng Lê

(TBKTSG Online) – Ngoài giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA) được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài, ô tô nguyên chiếc chưa qua sử dụng muốn được đưa vào Việt Nam còn phải có cả giấy chứng nhận kiểu loại một số linh kiện, từ ngày 1-3 tới.

Điều kiện nhập khẩu ô tô trong Thông tư 03/2018/TT-BGTVT còn khó hơn cả quy định ở Nghị định 116 -Ảnh minh họa: Hùng Lê

Đây là một trong những nội dung mới đáng chú ý trong Thông tư 03/2018/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải vừa được ban hành, quy định về việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô nhập khẩu thuộc đối tượng của Nghị định 116/2017/NĐ-CP. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1-3 sắp tới.

Thêm điều kiện, thêm gian nan

Gần một tháng qua, khi Nghị định 116/2017/NĐ-CP có hiệu lực vào ngày 1-1-2018 – bao gồm quy định về bản sao giấy VTA được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài – đã khiến cho phần lớn các nhà nhập khẩu rơi vào tình thế không thể nhập được ô tô nguyên chiếc, bởi vì cơ quan chức năng của nhiều nước không cấp loại giấy này.

Do đó, sự ngóng chờ Thông tư hướng dẫn việc triển khai thực hiện Nghị định 116 nói trên càng trở nên cao độ, các nhà nhập khẩu mong chờ sự "cởi mở" để họ được nhập xe. Tuy nhiên, Thông tư hướng dẫn 03 không chỉ giữ nguyên yêu cầu về giấy VTA mà còn có thêm quy định mới về chứng nhận kiểu loại linh kiện với ô tô chưa sử dụng được nhập khẩu vào Việt Nam.

Theo đó, hồ sơ đăng ký kiểm tra của xe nhập khẩu chưa qua sử dụng phải có thêm bản sao chứng nhận kiểu loại linh kiện của lốp, gương chiếu hậu, đèn chiếu sáng phía trước, kính, được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Các liên doanh ô tô và đại diện các nhà nhập khẩu khẳng định Nghị định 116 không hề có quy định này, nhưng Thông tư 03 lại bổ sung thêm yêu cầu khiến họ vốn đã gặp khó khăn giờ lại còn gian nan hơn.

Một điểm đáng chú ý là Thông tư 03 không quy định cụ thể các loại giấy chứng nhận linh kiện do cơ quan chuyên môn của nước ngoài hay trong nước cấp, nên có thể hiểu cả hai trường hợp đều được. Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp, quy định mới này sẽ kéo theo nhiều thủ tục phiền phức, gây tốn kém thời gian và chi phí cho nhà kinh doanh.  

Như vậy, từ đầu tháng 3 tới, muốn nhập được ô tô nguyên chiếc, ngoài việc cung cấp loại giấy VTA, nhà nhập khẩu phải có thêm bản sao chứng nhận kiểu loại các linh kiện như đề cập ở trên.

Một số ý kiến cho rằng, việc bổ sung thêm giấy chứng nhận kiểu loại các linh kiện nói trên nhằm có sự công bằng với xe lắp ráp sản xuất trong nước khi phải trải qua khâu kiểm tra chất lượng, tiêu chuẩn các linh kiện trên. Việc này cũng nhằm đảm bảo nguồn gốc, chất lượng linh kiện mà nhà sản xuất xe nhập khẩu được cung cấp từ các đối tác.

Thế nhưng, các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô đã đặt ra câu hỏi đó là Nghị định 116 yêu cầu nhà nhập khẩu phải có bản sao giấy VTA được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài mới được nhập xe, nhưng ô tô nhập khẩu muốn bán ra thị trường nước ngoài thì còn phải được kiểm tra về độ an toàn và chất lượng bởi cơ quan đăng kiểm trong nước. Như vậy, loại giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu (VTA) được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài thật ra không được công nhận về chất lượng thì yêu cầu xuất trình loại giấy này để nhằm mục đích gì?

Mặt khác, giả sử đã có giấy VTA thì đồng nghĩa toàn bộ linh phụ kiện của chiếc xe đó trước khi cấp giấy chứng nhận chất lượng thì đã được cơ quan quản lý nước ngoài kiểm tra, vậy tại sao Thông tư 03 còn cyêu cầu thêm giấy chứng nhận riêng cho bốn linh kiện của chiếc xe gồm lốp, gương chiếu hậu, đèn chiếu sáng phía trước và kính?

Kiểm tra từng chiếc ô tô nhập vào

Cũng theo Thông tư 03, ô tô đã qua sử dụng khi nhập khẩu phải được kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với từng xe. Cụ thể, sẽ kiểm tra tính thống nhất của nội dung hồ sơ đăng ký kiểm tra. Về thực tế, cơ quan có thẩm quyền sẽ thực hiện kiểm tra đối với xe được đăng ký lưu hành tại các quốc gia thuộc EU, G7, quốc gia có tiêu chuẩn khí thải tương đương hoặc cao hơn tiêu chuẩn khí thải hiện hành của Việt Nam.

Đối với ô tô chưa qua sử dụng việc nhập khẩu phải được cơ quan quản lý chất lượng kiểm tra đối với từng lô xe nhập khẩu. Mẫu ô tô đại diện cho từng kiểu loại xe trong lô phải được kiểm tra, thử nghiệm về khí thải và chất lượng an toàn kỹ thuật. Thực tế sẽ kiểm tra tình trạng số khung, số động cơ của từng xe trong lô xe nhập khẩu theo hồ sơ đăng ký kiểm tra; kiểm tra tính đồng nhất của các xe thực tế cùng kiểu loại ô tô trong lô xe nhập khẩu; lấy ngẫu nhiên mẫu ô tô đại diện cho từng kiểu loại ô tô trong lô xe nhập khẩu để đối chiếu các thông số kỹ thuật của xe thực tế với nội dung hồ sơ đăng ký kiểm tra.

Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện ô tô đã qua sử dụng có sự thay đổi từ nước ngoài về một số thông số kỹ thuật hoặc kết cấu so với xe xuất xưởng ban đầu của nhà sản xuất thì doanh nghiệp nhập khẩu phải xuất trình các tài liệu của cơ quan quản lý phương tiện nước ngoài với xe đã thay đổi. Khối lượng xe trong trường hợp này không được lớn hơn giá trị nêu trong tài liệu.

Trường hợp ô tô nhập khẩu bị hư hại trong quá trình vận chuyển từ nước ngoài về Việt Nam, doanh nghiệp nhập khẩu được phép khắc phục một số hạng mục như: thân vỏ, buồng lái, thùng hàng có lớp sơn bị trầy xước; ắc quy không hoạt động.

Đối với trường hợp ô tô có dấu hiệu bị tẩy xóa, đục sửa, đóng lại số khung hoặc số VIN (trong trường hợp không có số khung), số động cơ thì cơ quan kiểm tra tiến hành trưng cầu giám định tại cơ quan giám định chuyên ngành để làm căn cứ cho việc cấp chứng chỉ chất lượng.

Bên cạnh đó, theo Thông tư 03, việc triệu hồi ô tô không chỉ áp dụng theo công bố của nhà sản xuất, ô tô còn được triệu hồi theo yêu cầu của cơ quan kiểm tra. Việc yêu cầu triệu hồi này thực hiện trên cơ sở bằng chứng cụ thể, kết quả xác minh các thông tin phản ánh về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường ô tô nhập khẩu.