Thị trường trái phiếu trầm lắng trong tâm dịch Covid-19
Trang Nguyễn
(TBKTSG Online) – Lợi suất trái phiếu chính phủ sụt giảm, thị trường trái phiếu trên toàn cầu trở nên ảm đạm trong bối cảnh dịch bệnh lan rộng tại nhiều nền kinh tế.
Theo nhận định trong ấn bản mới nhất của Báo cáo Giám sát trái phiếu châu Á do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) phát hành, đại dịch Covid-19 và sự bất ổn định kinh tế toàn cầu ngày càng sâu sắc đang tác động mạnh mẽ tới các thị trường trái phiếu bằng đồng nội tệ của các nền kinh tế mới nổi ở Đông Á, bao gồm Việt Nam.
 |
| Lợi suất trái phiếu chính phủ tại nhiều quốc gia Đông Á giảm trong mùa dịch. Ảnh: TTXVN |
Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB, ông Yasuyuki Sawada, cho biết các thị trường tài chính trong khu vực đang cảm nhận gánh nặng từ tác động của đại dịch Covid-19, với dòng vốn đầu tư nước ngoài và các hoạt động trong lĩnh vực này giảm sút, cộng thêm với các vấn đề thương mại đang tiếp diễn.
Khu vực Đông Á mới nổi bao gồm Trung Quốc, Hồng Kông, Hàn Quốc, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Một số ngân hàng trung ương tại khu vực Đông Á mới nổi đã cắt giảm lãi suất để giảm thiểu tác động kinh tế của đại dịch Covid-19, bao gồm cả Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN).
Ngoài khu vực Đông Á mới nổi, lợi suất trái phiếu chính phủ (TPCP) cũng sụt giảm tại các nền kinh tế phát triển chủ chốt và một số thị trường Châu Âu trong giai đoạn từ cuối năm 2019 tới cuối tháng 2 năm 2020, khi các nhà đầu tư e ngại rủi ro và các ngành công nghiệp địa phương giảm bớt hoạt động do tình trạng sức khỏe toàn cầu. Điều này dẫn tới những tổn thất của thị trường cổ phiếu trong khu vực, làm các đồng nội tệ suy yếu so với đồng đô la Mỹ, và nới rộng mức phí tham gia hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng. Tình trạng bán tháo trên thị trường, được nhận thấy tại một số thị trường trái phiếu khu vực trong tháng 1 và tháng 2, nhiều khả năng sẽ tiếp diễn.
Theo dữ liệu của ADB, thị trường trái phiếu bằng đồng VND giảm 3,9% so với quý trước tính theo giá trị đồng nội tệ, xuống còn 53,6 tỉ đô la vào cuối tháng 12 năm 2019. Sự sụt giảm này phần lớn là do tín phiếu ngân hàng trung ương ngắn hạn đã đến kỳ hạn thanh toán vào quí 4 năm 2019.
Thị trường TPCP giảm 3,9% so với quý trước tính theo giá trị đồng nội tệ, xuống còn 49,2 tỉ đô la vào cuối tháng 12 năm 2019. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) cũng giảm 4,9% so với quý trước tính theo giá trị đồng nội tệ, xuống còn 4,3 tỉ đô la vào cuối năm 2019.
Tổng dư nợ trái phiếu bằng đồng nội tệ đang lưu hành trên thị trường Đông Á mới nổi đạt 16 ngàn tỉ đô la vào cuối tháng 12 năm 2019, tăng 2,4% so với tháng 9 năm 2019 và cao hơn 12,5% so với tháng 12 năm 2018. Trong khi đó, tổng giá trị phát hành trái phiếu của khu vực đạt 1,44 ngàn tỉ đô la trong quí 4 năm 2019, giảm 9,5% so với tháng 9 cùng năm.
Tính tới cuối tháng 12-2019, tổng giá trị TPCP đạt 9,8 ngàn tỉ đô la, cao hơn 1,7% so với thời điểm tháng 9 năm 2019. Trong khi đó, TPDN đạt 6,2 ngàn tỉ đô la, tăng 3,5% so với tháng 9 cùng năm. Thị trường trái phiếu bằng đồng nội tệ của Trung Quốc vẫn là thị trường lớn nhất của khu vực Đông Á mới nổi, chiếm 75,4% tổng giá trị của khu vực.
Theo Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), trong tháng 2, Kho bạc Nhà nước đã (KBNN) đã tổ chức 13 phiên đấu thầu TPCP với tổng giá trị gọi thầu là 19,000 tỷ đồng, tăng 58% so với tháng trước. Tổng giá trị trúng thầu đạt 13,734 tỷ đồng. Tỷ lệ trúng thầu giảm nhẹ còn 72.3%. Trong đó, không có trái phiếu kỳ hạn 5 năm nào phát hành thành công. Kỳ hạn 10 năm và 15 năm chiếm gần 60% lượng trái phiếu được phát hành. Tỷ lệ đăng ký (khối lượng đặt thầu/gọi thầu) trong tháng đạt 299%. lãi suất trúng thầu trung bình trong tháng của trái phiếu kỳ hạn dài 10-30 năm tiếp tục giảm trong tháng 2.
Trong khi đó, thị trường TPDN cũng trầm lắng hơn trong 2 tháng đầu năm. Tháng 2 ghi nhận 17 đợt phát hành TPDN, ít hơn so với 1 tháng trước đó với 21 đợt phát hành, với quy mô từ 19-500 tỉ đồng từ các doanh nghiệp (DN) như Wonderland, Sovico, Hưng Thịnh Incons, TPBank, Techcombank và một số DN khác.
Còn trong tuần trước, kết quả đấu thầu TPCP cho thấy KBNN tổ chức gọi thầu tại 2 loại kỳ hạn 10 và 2 năm. Kết quả lượng đặt thầu cho kỳ hạn 10 năm gấp 2,26 lần giá trị gọi thầu 2,5 ngàn tỷ đồng và không có lượng trúng thầu. Trong khi đó, lượng đặt thầu cho kỳ hạn 20 năm gấp 2,28 lần giá trị gọi thầu 2,5 ngàn tỉ đồng và tỷ lệ trúng thầu đạt 52% với lãi suất 2,53%, giảm 0.45% so với lần trúng thầu gần nhất.
KBNN sẽ tổ chức gọi thầu 3 ngàn tỉ đồng tại 3 kỳ hạn 10, 15 và 20 năm trong ngày 26-3. Theo BVSC, lãi suất trúng thầu trong tuần này được dự báo sẽ tiếp tục giảm sau khi NHNN cắt giảm lãi suất điều hành trong trung tuần tháng 3 vừa qua.
Bản tin trái phiếu của BVSC cho biết trong tuần trước, trên thị trường thứ cấp, khối ngoại bán ròng 517 tỷ đồng, với 1.725 tỉ đồng mua vào và 2.242 tỉ đồng bán ra. Tính từ đầu năm tới nay, khối ngoại đã bán ròng 3.436 tỉ đồng TPCP. Xu hướng dòng tiền rút ra khỏi các nước mới nổi tiếp tục gây áp lực lên thị trường thứ cấp.
