Thơm ngon đậu ngự
Kim Loan
 |
| Chè đậu ngự. |
(TBKTSG Online) – Khi ánh nắng chói chang của mùa hè tràn ngập khắp các nẻo đường quê cũng là lúc những dây đậu ngự mà người quê tôi trồng trước sân nhà bắt đầu ra quả. Mọi người háo hức hái những trái đậu căng tròn, mập mạp mang vào bóc lấy hạt nấu những món ngon, giải nhiệt mùa hè.
Một trong những món ăn từ đậu ngự nơi xứ Quảng mỗi khi mùa đậu ngự đến là xôi đậu ngự. Hầu như nhà nào cũng nấu xôi đậu ngự để mọi người cùng nhau thưởng thức vị bùi bùi và thơm nhẹ của những hạt đậu ngự tươi ngon đầu mùa. Và đậu ngự nấu xôi phải là đậu ngự tươi nên nhà có vườn thế nào cũng có một giàn đậu ngự trước sân.
Mỗi sớm mai, khi mấy chị em tôi vẫn còn đang yên giấc ngủ, mẹ tôi đã lục đục dậy, lui cui nhóm bếp, nấu xôi đãi cả nhà. Hương thơm của nếp, đậu từ gian bếp nhỏ phả theo gió bay lên nhà, kéo mấy chị em tôi ra khỏi chiếc giường êm ái. Chúng tôi luôn hỏi mẹ bí quyết gì khiến mẹ nấu xôi ngon đến thế. Mẹ bảo, nấu xôi đậu ngự chẳng cần bí quyết gì, chỉ việc vò gạo cho thật kĩ, rồi cho đậu vào đồ lên thế là chín.
Nhưng muốn nồi xôi ngon và đậm đà thì nếp nấu phải là loại nếp thơm, dẻo, khi nấu phải cho vào nồi một ít muối, dầu phụng và mì chính và phải nấu bằng bếp củi. Nhưng tôi hiểu, món xôi ngon bởi mẹ đã nấu xôi bằng tất cả tình yêu thương vô bờ bến mẹ dành cho mấy bố con tôi. Vì thế mà mấy dĩa xôi đậu của mẹ nấu bao giờ cũng hết trước khi xôi kịp nguội.
Ngoài món xôi, món chè đậu ngự cũng rất thơm ngon và ngọt ngào nên rất được mọi người ưa chuộng. Giống như bao nhiêu người khác, tôi cũng có cơ hội đi nhiều nơi, thưởng thức nhiều loại chè. Nhưng cho đến tận bây giờ, với tôi, món chè đậu ngự nơi quê nhà vẫn thơm ngon đến lạ.
 |
| Xôi nếp nấu đậu ngự. |
Nấu chè đậu ngự rất dễ, chỉ cần rửa sạch hạt đậu tươi, cho vào nồi ninh nhỏ lửa, tới khi đậu nhừ, dùng vợt vớt đậu ra rồi rim với đường phèn cho thấm ngọt. Muốn cho nồi chè thơm ngát thì cho thêm một nhành lá dứa, ít lát gừng thả vào. Ăn chè đậu ngự lúc còn nóng mới cảm nhận hết hương thơm cũng như mùi vị trong từng hạt đậu. Cắn hạt đậu ngự nơi đầu lưỡi, cảm nhận vị bùi bùi, húp thêm muỗng nước đường thoảng mùi lá dứa và ấm nóng của gừng… thật chẳng còn gì thích thú hơn.
Chè đậu ngự còn được dùng kèm với các loại chè đậu khác tạo thành món chè thập cẩm rất thơm ngon. Trong trường hợp này, khi nấu chè phải cho bột năng vào khuấy đều tạo nên món chè đặc và dùng kèm với đá đập, thật ngọt ngào và mát lạnh.
Ngoài ra, đậu ngự còn được chế biến thành nhiều món ngon, bổ dưỡng và lạ miệng như xào với nấm, bắp non, ninh với xương heo, hay hầm thập cẩm với khoai tây, cà rốt, thịt bò…
Vào cuối mùa đậu, người quê tôi còn phơi khô đậu ngự, để dành ăn dần trong năm. Khi nấu, chỉ cần ngâm đậu cho mềm, hay luộc chín rồi chế biến như đậu tươi. Nhiều gia đình quê tôi còn xay đậu ngự khô thành bột để làm bánh in, hay trộn với bột nếp nấu chè trôi nước rất thơm, ngon và lạ miệng.
