Tìm cách nâng cao chất lượng ca cao
 |
| Trái ca cao được bày bán trên đường vào mùa thu hoạch ở Tiền Giang, Bến Tre – Ảnh: Hồng Văn. |
(TBKTSG Online) – Hiện nay nhu cầu ca cao thế giới tăng từ 3% đến 4%/năm, tương đương với sản lượng tăng từ 100.000 đến 200.000 tấn/năm, nhưng sản lượng ca cao của thế giới chỉ đáp ứng được 70% nhu cầu, đã vậy nguồn cung từ các quốc gia này lại không ổn định. Đây là cơ hội cho ngành ca cao Việt Nam phát triển trong thời gian tới.
Theo báo cáo của ngành nông nghiệp các tỉnh, tổng diện tích ca cao cả nước đến hết năm 2010 đạt 16.725 héc ta, tăng 3.580 héc ta so với năm 2009. Trong đó, có 2.100 héc ta ca cao trồng thuần và số còn lại trồng xen với một số cây công nghiệp như dừa, điều, cà phê cà cây ăn quả. Hiện nay, diện tích cho thu hoạch là 7.300 héc ta, chiếm 43,6% tổng diện tích ca cao cả nước. Tuy nhiên năng suất bình quân hiện nay của cả nước còn thấp, 350 kg/ha. Với những nơi đầu tư thâm canh tốt thì cho năng suất 1-2 tấn hạt/héc ta.
Ban điều phối phát triển ca cao Việt Nam (VCC) trong những năm qua đã nghiên cứu được 8 dòng ca cao chất lượng cao TD1,TD2, TD3, TD5, TD6, TD8, TD10, TD14 đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận và cho sử dụng rộng rãi trên toàn quốc và 5 dòng từ Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên được tuyển chọn từ các tập đoàn thí nghiệm so sánh giống để tiếp tục khảo nghiệm đánh giá tại các vùng trồng chính trong giai đoạn năm 2010-2015, trong đó 5 cây đầu dòng đã được tuyển chọn.
Mặt khác, xu hướng trồng xen canh cây ca cao với các cây công nghiệp khác như cây điều, cây dừa, cà phê mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Như ở Bến Tre đã trồng mới gần 1.200 héc ta ca cao, nâng diện tích lên 6.800 héc ta. Dự kiến cuối năm 2011, tỉnh Bến Tre trồng đủ 10.000 héc ta, đến năm 2015 ước đạt 15.000-18.000 héc ta, trong đó xen canh với 53.000 héc ta dừa, tỉnh đang phấn đấu diện tích ca cao đạt một nửa diện tích dừa.
Đồng thời, tỉnh cũng xem xét đưa ra phương án nuôi cá, tôm xen canh với cây ca cao và dừa để nâng cao hiệu quả kinh tế.
Ngoài ra, theo mô hình của trường Đại học Nông Lâm TPHCM, nông dân còn có thể kết hợp trồng ca cao và chăn nuôi dê, theo tính toán, trên 1 héc ta, có thể nuôi 30 con dê trong vườn cây ca cao, thân, lá, trái ca cao được dùng làm thức ăn cho dê mà không cần mua thêm thức ăn nào khác, còn phân dê được ủ bón lại cho cây ca cao, vừa tiết kiệm chi phí vừa an toàn cho môi trường.
Về thu mua và chế biến xuất khẩu, khoảng 80% sản lượng ca cao của Việt Nam được Công ty Cargill Việt Nam mua, chế biến và xuất khẩu, số còn lại được các công ty khác thu mua.
Tuy nhiên, hiện nay, việc trồng ca cao không hoàn toàn thuận lợi. Nông dân tỉnh Đồng Nai đang trồng xen canh cây điều và cây ca cao, cây điều tạo bóng râm cho ca cao phát triển, đồng thời nông dân cũng đang áp dụng biện pháp tưới nhỏ giọt cho 2 loại cây này nhưng các đối tượng sâu hại và bọ xít muỗi luôn có mặt trên cây điều, vì vậy gây ảnh hưởng tới cây ca cao.
Cái khó nữa là đưa cây ca cao vào vườn điều bao nhiêu tuổi cho vừa, hoặc nông dân phải mày mò làm từ 400-600 cây, khi ca cao phát triển, nếu thấy không thông thoáng thì phải tỉa bớt ca cao. Hơn nữa, về giống cây còn những dòng chưa đạt chất lượng cao, cho trái có vỏ dày hoặc thối trái do nhiễm nấm phytothora, hạt ít,… có những vườn 600 cây chỉ cho trái bằng hột vịt lộn, như vườn ca cao ở Đắk Mil, Dak Nông cho trái lớn nhưng vỏ lại dày.
Về kỹ thuật ghép cây lại không đơn giản, phải mất rất nhiều thời gian, ít nhất là 2 năm mới cho ra cây ghép chất lượng, nhưng mỗi mắc ghép chỉ có thể bán với giá 3.000 đồng. Đã vậy, thương lái tranh mua tranh bán bất chấp chất lượng ca cao, có thương lái, công ty mua cả trái xanh. Từ đó ảnh hưởng đến quá trình lên men hạt khô, độ chua hạt khô tăng cao, các chất béo trong hạt bị giảm.
Cục Trồng trọt dự kiến đến năm 2015 diện tích ca cao đạt 40.000 héc ta, sản lượng đạt 26.000 tấn, đến năm 2020 ước đạt 50.000 héc ta, sản lượng đạt 52.000 tấn. Đồng thời, Hiệp hội cà phê, ca cao Việt Nam (VICOFA) triển khai chương trình trồng ca cao đạt chuẩn UTZ, đây cũng là một chứng nhận được công nhận toàn cầu yêu cầu đáp ứng ba tiêu chí kinh tế, xã hội, môi trường.
HN (tổng hợp theo tài liệu của Ban điều phối phát triển ca cao Việt Nam)
